چکیده:
در عصر حاضر نیاز به سرپناه و مامن در سفر همچون گذشته از جمله دغدغه های مسافران محسوب می شود. مجموعه های بین راهی جایگزین مناسبی جهت ارایه خدمات در مبحث توریسم و سفرهای جاده ای است. کاروانسرا بخشی از بافت تاریخی شهرهای ایرانی است و از جمله ابنیه مهم شهری و غیر مذهبی بوده که معمولا مهمترین مسیرهای تجاری و زیارتی قرار دارند، کاروانسراهای تاریخی ایران از یک ساختار کلی معماری برخوردارند که به لحاظ ویژگی های فنی و اجتماعی مشترکند. کاروانسرای زعفرانیه در سبزوار یکی از نمونه کاروانسراهای تاریخی متعلق به دوره قاجار، در مسیر جاده ابریشم است که با وجود دستکاری ها و دخل و تصرفاتی که در طی سالیان متمادی متحمل شده.باز هم پتانسیل های بسیاری برای گسترش و استفاده دارد. این امر لزوم تحقیق درباره این اثر ارزشمند را می رساند. طراحی مجتمع گردشگری که بتواند با رویکر دهای علمی و کارشناسی ارتباط فضاها در جهت تبیین مولفه های موثر در معماری بومی را در این بنا و امثال آن حفظ و تقویت نماید غیر قابل اجتناب بنظر می رسد. روش این پژوهش، کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی است و از نوع کاربردی است. برای جمعآوری اطلاعات از کتابهای علمی، سندها و بررسیهای آزاد (دیدن و رفتن به مکانها) بهره میگیرد.سپس، مطالعات میدانی (مشاهده و بازدید از پروژههای موجود) و برسی و تجزیهوتحلیل اطلاعات لازم به نظر میرسد.نتایج این تحقیق نشان دهنده است که کاروانسرای زعفرانیه علاوه بر اینکه ازنظر موقعیت مکانی و قرارگیری در مسیر یکی از جادههای پرتردد کشور (تهران مشهد) می باشد شاهد کمبود شدید مجتمعهای گردشگری در این جاده بوده است و باوجود پتانسیلهایی که منطقه دارد میتوان در احیا. و تقویت آن مثمر ثمر باشد همچنین با توجه به اهمیت درونگرایی در این منطقه طراحی پلان به زیبایی انجام شده است. با توجه به معماری سنتی در طراحی این پروژه از مصالح و متریالی همساز با اقلیم استفاده شود..
خلاصه ماشینی:
(قدمی،١٣٩٣) اما در ایران صنعت گردشگری به واسطه عوامل غیربومی ای که به تبعیت از الگوهای بین المللی و بدون در نظر گرفتن ارزش های فرهنگی و بومی کشور خود نمود یافته ،در حقیقت هویت خویش را از دست داده ، و مولفه هایی متناقض بافرهنگ اعصار گذشته ی خود را بوجود آورده است ، در حالی که فضای کالبدی می توانست به عنوان یک فرصت مناسب و بستری در جهت معرفی الگویی مناسب برای محیط زندگی آمدی با اقتباس از مولفه های فرهنگی، جغرافیایی، ودر نهایت بومی نقش ارزنده ای را برعهده گیرد،( مشکینی، ١٣٩٣: ٦٦) دلیل اصلی آن این است که امکان ایجاد یک رابطه مشخص و معنیدار در میان ساختمان های جدید و معماری های بومی آن منطقه نمیتوان برقرار نمود.
مشاهده شامل استفاده از همه روشهایی است که برای جمع آوری اطلاعات استفاده می شود( دلاور، (1385 / / / روش گردآوری اطلاعات / / / / به روش ترکیبی / / / / / کیفی / / / / مطالعات کتابخانه ای / / / پیمایش محلی(مشاهده ) دیاگرام ٢: روش های گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق (ترسیم :نگارنده ) آنچه این پایان نامه را از سایر پایان نامه ها خاص شده این است که در سطح استان و شهر سبزوار تاکنون طرحی مبنی بر طراحی مجتمع میان راهی باهدف احیاء ارزش های بومی سنتی بخصوص استفاده از آثار تاریخی چون کاروانسرای زعفرانیه نبوده ایم علاوه بر ازنظر موقعیت مکانی و قرارگیری در مسیر یکی از جاده های پرتردد کشور (تهران مشهد) که اتفاقاً شاهد کمبود شدید مجتمع های گردشگری در این جاده بوده است و باوجود پتانسیل هایی که منطقه دارد می توان در احیا.