چکیده:
این پژوهش در پی آن است که شیوه های اعمال قدرت و مولفه های فرهنگ مدرسه را توصیف و تحلیل کند و نشان دهد چگونه این دو در تلاقی با هم معانی و دیدگاه های بدیل دانش آموزان را زمین گیر می نمایند. چارچوب نظری و روشی پژوهش بر اتنوگرافی انتقادی استوار و جهت ارتقای حساسیت نظری از سازه های نظری فوکو، بوردیو، اپل و ایلیچ بهره گرفته شده است روش پژوهش، اتنوگرافی انتقادی و جامعه ی پژوهش، مدارس مقطع تحصیلی متوسطه ی دوم پسران در شهر سنندج بود. نمونه ها به روش هدفمند و از خلال مشاهده و کار اتنوگرافیک در میدان پژوهش انتخاب و داده ها از طریق یادداشت از رهگذر مشاهده ی غیرمشارکتی، گپ و گفت با سوژه ها و مطلعین کلیدی انتخاب شد و طی32 مصاحبه ی فردی با دانش آموزان، معلمان و اولیاء و 5 مصاحبه گروهی متمرکز با دانش آموزان داده ها گردآوری، کدگذاری و تحلیل شد. بر اساس یافته ها، قدرت انضباطی، قدرت تعاملی، گروه معلمان، فشار به والدین و رویکرد اداره از شیوه های اعمال قدرت در مدرسه بود که از رهگذر فرهنگ مدرسه ممکن و بازتولید می شود. حفظ شان مدرسه و حریم معلمان، ناهمنوایی هم چون آسیب، مدارا و نگهداری، بهره گیری از قدرت والدین و همچنین الگوها و فرایندهای سیطره ی امر انضباطی و امر درسی، ساخت دانش مدرسه و برساخت نوع دانش آموز از مولفه های فرهنگ مدرسه و ایده های مبنایی و تیوری های ضمنی معلمان به شمار می رود. مدرسه از رهگذر ارتباط نزدیک با خانه و آموزش و پرورش، درگیر مجموعه ای از روابط سیستم است که ارجاع به آن، قدمی موثر برای فهم تم ها و رویه های فرهنگی است.
This research seeks to describe and analyze the ways of exercising power and the components of school culture and show why and how these two serve each other and embrace the meanings and alternative perspectives of students. Theoretical and methodological framework of the research is based on critical ethnography and to promote theoretical sensitivity, the theoretical constructs of Foucault, Bourdieu, Apple and Ilich have been used.The research method was critical ethnography and the research population was boys' secondary schools in Sanandaj.Samples were selected purposefully through observation and ethnographic work in the research field and data were selected through notes through non-participatory observation, conversation with key subjects and informants and Data were collected, coded and analyzed during 32 individual interviews with students, teachers, and parents, and 5 focus group interviews with students.According to the findings, disciplinary power, interactive power, teacher group, pressure on parents and management approach were some of the ways of exercising power in school that is possible and reproduced through school culture Preserving the dignity of the school and the privacy of teachers, inconsistencies such as harm, tolerance and maintenance, using the power of parents as well as patterns and processes of dominating the disciplinary and academic affairs, building school knowledge and building the type of student are components. School culture and basic ideas and implicit theories of teachers are considered.The school, through its close connection with the social places of home and education system, is involved in a set of systemic relationships, the reference to which is an effective step in understanding and explaining cultural themes and practices.
خلاصه ماشینی:
بدین سان اطاعت دانش آموزان کـه در پیوند با ساخت و روابط قدرت در مدرسه است نیز مسأله مند است ؛ زیرا از سویی همـراه با ناملایمات و تجربه ی فرودستی، به محاق رفتن خودسازی و خودابرازی و خودمختـاری و بنای هویت ، ازخودبیگانگی تحصیلی و به طور کلی حاشیه ای شدن امر انسانی و از سـوی دیگر مقاومت و ستیز، از جانب دانش آموزان اسـت ؛ بـه گونـه ایکـه مشـاهده ی انضـمامی و انتقادی مدرسه و نتایج تحقیقات ، از قبیل تخطی از قواعد و قوانین مدرسه ، ائتلاف و اجمـاع تاکتیکی دانش آموزان در برابر معلمان (٢٠٠٤١١٠,Meo and Parker)، تخریـب امـوال عمـومی مدارس ، اختلال رابطه ای و پیچیده شدن روابط و مناسـبات دانـش آمـوزان بـا یکـدیگر و بـا معلمان و کارگزاران نظم در مدارس و مدرسه گریزی، حـاکی از پرابلمـاتیزه شـدن مناسـبات قدرت و نظم انضباطی در میدان مدرسه میباشد و ستیز، مقاومـت ، اقنـاع و تـلاش فـراوان معلمان و سایر کارگزاران نهادی برای برقراری نظم مؤید حضور همیشگی قدرت و اطاعـت در میدان مدرسه است .
فرهنگ در عناصر عمیق تر یـک مدرسـه وجـود دارد: قواعد و مفروضات نانوشته ، مجموعه ای از آیین ها، مناسک ، سنت هـا، نمادهـا و مصـنوعات ، زبان و عبارات خاصی که کارکنان و دانش آمـوزان بکـار مـیبرنـد، انتظـارات بـرای تغییـر و یادگیری»(٢٠٠٢٩,Peterson and Deal) از آنجا که قدرت مدرسه تا حد زیادی از طریق رفتارهای عادت شده ی تعـاملی معلمـین با دانش آموزان اعمال میشود نتایج این پژوهش مـیتوانـد مـدیران و معلمـین را از پـیش - فرض های نهان فرهنگ مدرسه که در پس رفتارهـای عینـی آنهـا اسـت و آنهـا را در بـازی روابط نابرابر قدرت به دام انداخته ، آگاه ساخته و به تعبیـری دیگـر از امـری آشـنا و بـدیهی انگاشته شده آشنازدایی نموده و به تغییر وضـعیت ناخوشـایند سـلطه و روابـط نامتقـارن و نابرابر قدرت و دموکراتیزه کردن میدان مدرسه و آمـوزش کمـک کنـد.