چکیده:
یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر نظام پولی عصر ممالیک بحری(784-648ق) تجارت بوده است. ممالیک بحری از زمان روی کار آمدن، با تسلط بر بنادر دریاهای مدیترانه وسرخ، تجارت دریایی را از مبداء چین تا اروپا رونق بخشیده و طلا و نقره مورد نیاز خود برای ضرب سکه را، از طریق تجارت با غرب آفریقا و واردات از سایر جاها فراهم می ساختند. اما این نظام پولی در برهه ای از عصر آنان به عللی دچار بی نظمی و اختلال گردید. دینار و درهم در عصر ممالیک بحری به عنوان مسکوکاتی ارزشمند و شرعی، عامل ثبات اقتصادی و فلوس مسی، پولی غیر شرعی و یکی از عوامل مخرّب اقتصاد ممالیک بحری بود. این تحقیق که از نوع پژوهش های تاریخی است، با روش توصیفی- تحلیلی، درصدد پاسخ به این سؤال است که تجارت در عصر ممالیک بحری چه تأثیری بر ساختار پولی آنان داشته است؟ نظام پولی آنان چگونه بود؟ در نتیجه تحقیق مشخص می شود که نظام پولی ممالیک بحری متأثر از تجارت خارجی بوده و تا زمانی که طلا و نقره به اندازه کافی به قلمرو آنان وارد می شد وسکّه هایی با عیار بالا ضرب می نمودند، دارای ثبات اقتصادی بودند و زمانی که طلا و نقره وارداتی کاهش یافت و ضرب سکّه های مسی و استفاده از آن در معاملات فراوان شد، اقتصاد و نظام پولی ممالیک بحری دچار بحران تورم و زوال گردید.
One of the most important factors influencing the monetary system of the Bahri Mamluks (784-648 AH) was trade. The Bahri MamluKs from the time of coming to power, by dominating the ports of the Mediterranean and Red Seas, flourished maritime trade from China to Europe.They supplied the gold and silver needed to mint coins through trade with West Africa and imports from elsewhere. But at some point in their time, this monetary system became disordered for some reason. Dinars and dirhams in the Bahri Mamluks countries as a valuable and religious coin, the factor of economic stability and Messi coins, illegal money and one of the destructive factors of the economy of Bahri Mamluks. This research, which is a kind of historical research, with a descriptive-analytical method, seeks to answer the question of what effect trade had on their monetary structure in the era of maritime countries? What was their monetary system like? As a result of research is determined that the Bahri Mamluks monetary system was influenced by foreign trade and as long as enough gold and silver entered their territory and minted high-denomination coins, they were economically stable and since imports of gold and silver declined and copper coins were minted and used extensively in trading, the economies and monetary system of the Bahri Mamluks were in Inflation crisis.
خلاصه ماشینی:
این تحقیق که از نوع پـژوهش هـای تـاریخی اسـت ، بـا روش توصیفی- تحلیلی، درصدد پاسخ به این سؤال است که تجـارت در عصـر ممالیـک بحـری چه تأثیری بر ساختار پولی آنان داشته است ؟ نظام پولی آنان چگونه بـود؟ در نتیجـه تحقیـق مشخص می شود که نظام پولی ممالیک بحری متأثر از تجارت خارجی بوده و تا زمانی کـه طـلا و نقـره بـه انـدازه کـافی بـه قلمـرو آنـان وارد مـی شـد وسـکّه هـایی بـا عیـار بـالا ضرب مینمودند، دارای ثبات اقتصادی بودند و زمانی که طلا و نقره وارداتی کـاهش یافـت و ضرب سکّه های مسی و استفاده از آن در معـاملات فـراوان شـد، اقتصـاد و نظـام پـولی ممالیک بحری دچار بحران تورم و زوال گردید.
از نویســـندگان غربـــی شـــولتز (Schultz) (١٩٩٩) در مقالـــه ای تحـــت عنـــوان «Mamluk Monetary History» بــه بررســی مســکوکات ممالیــک بــویژه ممالیــک برجــی پرداخته است رویکرد این محقق غربی مسکوکات مملوکی از منظـر سـکه شناسـی اسـت و نه نقش و کارکرد تجارت در نظام پولی عصر ممالیک بحری، و آیلـون (Ayalon)(١٩٥٧) نیـز در مقالـه «The system of Payment in Manluk Society » بـا نگـرش و رویکـرد بـه سیسـتم حقوق و مواجب نقدی و پرداخت پاداش های نقدی به جامعه نظامیان مملوکی، مسـکوکات دوره ممالیــک را هــم مــورد بحــث و بررســی قــرار داده اســت .
ممالیک بحـری بـا طـلا و نقـره وارداتی اقدام به ضرب سکه با عیار و ارزش بالایی مـی نمودنـد، کـه ایـن سـکه هـا خـود مهم ترین ابزار رونق تجاری و اقتصادی آنان بوده اسـت .