چکیده:
اغلب واحدهای مسکونی جدید در بافتهای قدیمی باارزش شهری، فاقد حس تعلق به مکان و هویت مشخص هستند. این درحالی است که انسانها، صرف نظر از موقعیت تاریخی، اجتماعی و جغرافیایی، همیشه به مکان هویتمند نیاز دارند. مقاله حاضر، راهنمای کاربردی در زمینه ارزیابی موثر و کارآمد معیارهای هویتی برای طراحان معماری و برنامه ریزان توسعه شهری می باشد که قصد دارد براساس نظرسنجی به روش SPSS به مهمترین شاخصهای ارزیابی معیارهای هویتی و رتبه بندی آن با استفاده از تکنیک AHP دست یابند. درحال حاضر، متأسفانه بهدلیل عدم شناخت دقیق شاخص های ارزیابی معیارهای هویتی مساکن، تاکنون تحقیقاتی فنی و اثباتی در این حوزه صورت نگرفته و تنها در بعضی از تحقیقات به گردآوری شاخص ها اکتفا شده است. پژوهش حاضر در محله قدیمی ساغریسازان رشت صورت گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت ترکیبی، تحلیل داده ها برمبنای استدلال منطقی و با استفاده از راهبرد کیفی- کمّی می باشد. دراین مقاله ابتدا با استفاده از مستندات مرتبط، شاخصهای ارزیابی معیارها و زیرمعیارهای اولیه شناسایی و سپس پرسشنامه سنجش شاخصها تهیه و تنظیم و در بین 47 ساکنین این بافت قدیمی توزیع گردید و اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار SPSS تحلیل شدند و سپس با استفاده از نرم افزار Expert Choice11 شاخصهای هویتی مساکن قدیمی باارزش باتوجه به معیارهای تعیین شده، از طریق تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) رتبه بندی و ارزیابی شدند. نتایج حاکی از آن است که از بین 9 زیر معیار شاخص هویت در محله مورد مطالعه، معیار شناسایی مکان و حس تعلق به مکانِ سکونت، دارای سطح اولویت 537/0 می باشد که بیشترین ضریب معیار نسبت به دیگر معیارها را به خود اختصاص داده است
خلاصه ماشینی:
استفاده از تحليل سلسله مراتبي (AHP) در رتبه بندي شاخص هاي ارزيابي معيارهاي هويتي مساکن قديمي باارزش ، مطالعه موردي : محله قديمي ساغريسازان رشت محمود عنانهاد١* 2 الهه قويدل تاريخ دريافت : ١٤٠٠/٧/١ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/١١/٢٥ چکيده : اغلب واحدهاي مسکوني جديد در بافت هاي قديمي باارزش شهري ، فاقد حس تعلق به مکان و هويت مشخص هستند.
دراين مقاله ابتدا با استفاده از مستندات مرتبط ، شاخص هاي ارزيابي معيارها و زيرمعيارهاي اوليه شناسايي و سپس پرسشنامه سنجش شاخص ها تهيه و تنظيم و در بين ٤٧ ساکنين اين بافت قديمي توزيع گرديد و اطلاعات جمع آوري شده با نرم افزار SPSS تحليل شدند و سپس بـا اسـتفاده از نـرم افـزار Expert Choice١١ شاخص هاي هويتي مساکن قديمي باارزش باتوجه به معيارهاي تعيين شده ، از طريق تکنيک فرآيند تحليل سلسله مراتبي )AHP( رتبه بندي و ارزيابي شدند.
در مطالعات عزيزي و ارباب در مقاله خود با عنوان ، شناسايي و ارزيابي فرآيند شکل گيري هويت در شهرهاي جديد؛ مطالعه موردي : شهر جديد هشـتگرد، نتـايج حاصله نشانگر آن است که خوانايي و قابليت تشخص ، تعاملات اجتمااعي ، خاطره انگيزي و احسااس تعلق و وابستگي معيارهاي شکل گيري هويت رد زمان و فرصـت هسـتند و از طريـق شـاخص هـاي تناسب ، تعادل و نظم در بعد عيني و بـا معنـا بـودن ، آرامـش و خوانـايي در بعـد ذهنـي هويـت در بافت هاي قديمي بازشناسايي مي شود (عزيزي و ارباب ، ١٣٨٩: ٤٨).
com/maps/place/Rasht) با بررسيهايي که درزمينه تاريخچه شکل گيري محلات در شهر رشت انجام شد، دراين پژوهش "محله ساغريسازان " به عنوان قلمرو مکاني انتخاب شده است .