چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش و کارکرد مجالس مذهبی در پیشرفت و ارتقای سطح علمی جامعه با بهره گرفتن از آیات و روایات می باشد. مجالس مذهبی از مردمی ترین محافل و مجامع است که حول محور قرآن و سنت اهل بیت علیهم السلام و تعظیم شعائر دینی فعالیت می کند. با توجه به گستردگی و فراگیری این مجالس و همچنین دارا بودن ویژگی های منحصربه فردی چون حضور گسترده اقشار مختلف مردم، این مجالس، نقش بالایی در زنده و پویا نگه داشتن دین در جامعه دارند. در قرآن کریم به ویژه در آیات تعظیم شعائر الهی، خداوند مسلمانان را به برگزاری این مجالس ترغیب و تشویق می نماید. در روایات معصومین علیهم السلام نیز توصیه و سفارشات فراوانی در این زمینه وجود دارد. در این پژوهش، ما با بکارگیری روش کیفی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای به دنبال آن هستیم تا بتوانیم نقش مجالس مذهبی در حفظ و تداوم حیات دینی جامعه از دیدگاه قرآن و روایات را تبیین کنیم. اگر مجالس مذهبی آن گونه که مورد نظر خدا و اهل بیت علیهم السلام بوده برگزار شوند، آثار و برکات فراوانی به همراه خواهند داشت و باعث زنده نگه داشتن دین در جامعه و انتقال آن از نسلی به نسل دیگر می شوند. از مهم ترین کارکردهای این مجالس می توان به کارکردهای عبادی، سیاسی، تربیتی، فرهنگی، اجتماعی و روانشناختی اشاره نمود. البته مجالس مذهبی با آسیب هایی نیز مواجه است که بی توجهی به این آسیب ها باعث می شود که این مجالس از مسیر اصلی خود منحرف شده و حتی باعث کمرنگ شدن دین در جامعه و یا از بین رفتن آن شود. در نتیجه شناخت و توجه به کارکردهای مجالس مذهبی و پیراستن آسیب ها از آن باعث می شود که این مجالس به هدف اصلی خود برسند و دین را در جامعه زنده و پویا نگه دارند و از نسلی به نسل دیگر منتقل کنند.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش ، ما با بکارگيري روش کيفي و جمع آوري اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه اي به دنبال آن هستيم تا بتوانيم نقش مجالس مذهبي در حفظ و تداوم حيات ديني جامعه از ديدگاه قرآن و روايات را تبيين کنيم .
اگر مجالس مذهبي آن گونه که مورد نظر خدا و اهل بيت عليهم السلام بوده برگزار شوند، آثار و برکات فراواني به همراه خواهند داشت و باعث زنده نگه داشتن دين در جامعه و انتقال آن از نسلي به نسل ديگر ميشوند.
البته مجالس مذهبي با آسيب هايي نيز مواجه است که بيتوجهي به اين آسيب ها باعث ميشود که اين مجالس از مسير اصلي خود منحرف شده و حتي باعث کمرنگ شدن دين در جامعه و يا از بين رفتن آن شود.
در نتيجه شناخت و توجه به کارکردهاي مجالس مذهبي و پيراستن آسيب ها از آن باعث ميشود که اين مجالس به هدف اصلي خود برسند و دين را در جامعه زنده و پويا نگه دارند و از نسلي به نسل ديگر منتقل کنند .
امام صادق (ع )نيز با برپايي مجالس عزاداري امام حسين (ع ) به زنده نگه داشتن دين و مذهب در جامعه با نقل واقعيت هاي کربلا و دفاع از مظلوم در هرشرايطي اقدام مي نمودند .
بانگاهي به اين نتايج بيان شده درمي يابيم کارکرد اصلي مجالس مذهبي که همان انتقال فرهنگ ديني درست وفرهنگ عاشورايي است با کارکرد اصلي که انديشمندان علوم اجتماعي براي کارکرد دين بيان مطابقت دارد.