چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل کتاب های علوم سه پایه دوره دوم ابتدایی سال تحصیلی99-98 براساس الگوی رشد شناختی پیاژه می باشد. روش پژوهش، از نوع بررسی اسنادی و تحلیل محتوای کمی می باشد. در این پژوهش، جامعه ی آماری تمام صفحات کتاب علوم سه پایه چهارم، پنجم و ششم ابتدایی که شامل 306 صفحه می باشد و نمونه ی خاصی در نظر گرفته نشده و تمامی محتوا اعم از متون، تصاویر و فعالیت های کتاب سه پایه چهارم، پنجم و ششم مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، سیاهه تحلیل محتوا بود که روایی و پایایی آن به روش ویلیام اسکات محاسبه شد و میزان پایایی 72% برآورد شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در کتاب علوم تجربی سه پایه چهارم، پنجم و ششم، به توانایی درک مفهوم بقا با ضریب اهمیت 0.11 و بعد از آن به توانایی استدلال منطقی با ضریب اهمیت 0.66، سپس توانایی طبقه بندی و ردیف کردن با ضریب اهمیت 0.10، توانایی درک مفهوم عدد با ضریب اهمیت 0.05 و استدلال فضایی در حد ضعیف و با ضریب اهمیت 0.03 اشاره شده است.
خلاصه ماشینی:
فرضيه هاي مورد بررسي در اين پژوهش به قرار زير ميباشد: فرضيه اصلي: در تدوين محتواي کتاب هاي علوم تجربي دوره ابتدايي، به مراحل رشد پياژه و ويژگي هاي آن توجه شده است .
ميزان توجه محتواي کتاب علوم تجربي پايه چهارم ابتدايي از لحاظ توجه به مولفه هاي عمليات عيني با توجه به بررسيهاي محقق ، براي مفاهيم عيني کتاب چهارم ابتدايي، مقادير زير به دست آمده اسـت کـه بـه قـرار جـدول و نمودار زير ميباشد.
درصد مقوله درک مفهوم عدداستدلال منطقي در کل مفاهيم پايه چهارم ، پنجم و ششم ابتدايي مقادير به دست آمده براي درک مفهوم عدد در هر سه کتاب ، چهارم ، پنجم و ششم علوم تجربي، به شرح جدول و نمودار زير نشان داده شده است .
جدول ١٠- توزيع فراواني مولفه هاي عمليات عيني در سه کتاب علوم تجربي چهارم و پنجم و ششم ابتدايي ماتريس کمي مفهوم بقا طبقه بندي و درک مفهوم عدد استدلال منطقي استدلال فضايي رديف کردن (به تصویر صفحه رجوع شود) داده هاي جدول ١-١٠ براساس مرحله اول روش آنتروپي شانون ، به صورت داده هاي بهنجارشده ، بـه دسـت آمـده انـد کـه در جدول زير نشان داده شده است .
در اين پژوهش با توجه به اين که مفاهيم کتاب علوم تجربي پايه پنجم به دو مقوله درک مفهوم عدد و مفهوم بقا و طبقه بندي و رديف کردن ، ضعيف و توانايي استدلال منطقي در حد خوب توجه شده است ، بنابراين معلمـان در فراتـر رفـتن از محتـواي کتاب نمي توانند چندان آزادانه و با دست باز عمل نمايند زيرا ارزشيابي در نظام تعليم و تربيت ما، فقط معطوف به کتاب هاي درسي مي باشد.