چکیده:
با توجه به محیط متغیر فعالیتهای کشاورزی، کشاورزان با انواع ریسک و عدم قطعیت مواجه میشوند که بر تصمیمات تولید، پایداری و سودآوری این فعالیتها تأثیرگذار است. ریسک درآمدی، بهعنوان برآیند دو ریسک قیمت و عملکرد، از مهمترین ریسکهای پیش روی کشاورزان است. در مطالعه حاضر، الگوی کشت بهینه محصولات زراعی با بهره گیری از روش تحلیل پوششی دادههای سازگار با تنوع و بر مبنای معیار فاصله جهتدار تعیین شد. بدین منظور، از معیارهای «بازدهی سود انتظاری» و «ریسک ارزش در معرض خطر شرطی در سطوح احتمال مختلف» استفاده شد. نتایج نشان داد که در الگوی کشت بهینه، سهم محصول گندم کاهش و سهم محصولات سودآورتری نظیر برنج دانه متوسط مرغوب افزایش مییابد؛ همچنین، محصولاتی نظیر سویا و پنبه که نسبت به سایر محصولات سودآوری کمتر و ریسک بیشتری دارند، از الگوی کشت بهینه حذف میشوند. بر اساس نتایج پژوهش، برای توسعه کشت برنج در منطقه، استفاده از ابزارهایی نظیر بیمه درآمدی، پرداختهای جبرانی و صندوق تثبیت درآمد پیشنهاد میشود.
The changing environment of agricultural activities face farmers to a variety of risks and uncertainties that influence the decisions of production, sustainability and profitability of these activities. Income risk as a result of both price and crop yield risks is one of the most important risks for farmers. In this study, optimal cropping pattern of crops as a tool for managing income risk was determined using diversification-consistent Data Envelopment Analysis (DEA) model based on directional-distance measures. For this purpose, the expected profit and the conditional value at risk at different probability levels were used as return and risk measures. The results showed that in the optimal cropping pattern, the share of wheat decreased and the share of more profitable crops such as medium rice grain with high-quality increased; in addition, crops such as soybeans and cotton with less profit and more risk were eliminated from the optimal cropping pattern. Based on the study results, it is suggested to use tools such as income insurance, compensating payments and a revenue stabilization fund for the development of rice cultivation in the region.
خلاصه ماشینی:
تعيين الگوي کشت بهينۀ محصولات زراعي با تأکيد بر ريسک درآمدي: مطالعۀ موردي دهستان روشن آباد شهرستان گرگان مرضيه امين روان ١، سيدمجتبي مجاوريان ٢، سيدعلي حسيني يکاني٣، رامتين جولايي ، 4 5 داويد وياجي تاريخ دريافت : ١٣٩٨/١١/١٦ تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/٣/٢ چکيده با توجه به محيط متغير فعاليت هاي کشاورزي، کشاورزان با انواع ريسک و عدم قطعيت مواجه ميشوند که بر تصميمات توليد، پايداري و سودآوري اين فعاليت ها تأثيرگذار است .
طبق يافته هاي اين پژوهش ، الگوي کشت فعلي از نظر بازدهي تفاوت چنداني با الگوي کشت بهينه نداشته ، اما از نظر ترکيب بهينۀ محصولات ، با آن متفاوت بوده که دليل آن تأمين هدف کاهش مصرف آب است ؛ همچنين ، کشاورزان در تصميمات خود به ريسک قيمتي توجه بيشتري نشان دادند.
Filippi et al) اشاره کرد که در آن ، الگوي بهينه کشت محصولات زراعي در ايتاليا بررسي شده و در نتايج پژوهش ، بر استفاده از مدل CVaR براي کشاورزان ريسک گريز تأکيد شده است .
بنابراين ، در پژوهش حاضر، براي مقابله با ريسک درآمدي و کاهش آن ، الگوي کشت بهينه محصولات زراعي شهرستان گرگان با به کارگيري معيارهاي ريسک و بازدهي و با استفاده از مدل تحليل پوششي سازگار با تنوع (CCEA) بر مبناي معيار فاصله جهت دار مورد بررسي قرار گرفت .
در مطالعه حاضر، مدل تحليل پوششي داده هاي سازگار با تنوع بر مبناي معيار فاصله جهت دار به منظور بررسي و تعيين الگوي کشت بهينۀ محصولات زراعي دهستان روشن آباد شهرستان گرگان استفاده شد؛ همچنين ، شاخص سود انتظاري به عنوان معيار بازدهي و معيار ارزش در معرض خطر شرطي (CVaR) به عنوان معيار ريسک مورد استفاده قرار گرفت .