چکیده:
تغییرات در فراوانی و شدت خشکسالی همراه با تغییر اقلیم، تأثیر قابل توجهی بر منابع آب و محیط زیست دارد که به نوبه خود در کشاورزی، جامعه و اقتصاد منعکس میشود. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر روی خشکسالی هواشناسی در ایستگاه ارومیه میباشد. بدین منظور ابتدا با استفاده از دادههای بارندگی، خشکسالی دوره پایه 2005-1986 و دو دوره آینده (2050-2031 و 2070-2051) در مقیاسهای زمانی 3، 6، 12 و 24 ماهه در ایستگاه ارومیه محاسبه شد. دادههای بارش دورههای آتی به کمک مدل گزارش پنجم CanESM2 و سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 و با استفاده از مدل ریزمقیاسنمایی SDSM تعیین شدند. سپس روند مقادیر SPI در دوره پایه و آینده با استفاده از آزمون من-کندال بررسی شد. بررسی تغییرات بارش نشان داد که در دوره آینده اول (2031-2050)، بر اساس دو سناریو RCP2.6 و RCP8.5، میانگین بارش افزایش مییابد ولی در دوره دوم (2051-2070) کاهش بسیار کمی در میزان بارش دیده میشود. همچنین مقادیر SPI در مقیاس زمانی طولانیمدت، شدت خشکسالی بیشتری را نشان میدهند و در بین سناریوهای مورد بررسی، RCP8.5 نسبت به سایر سناریوها، شدت خشکسالی بیشتری را نسبت به دوره پایه نشان میدهد. نتایج آزمون من- کندال نیز نشاندهنده روند معنیدار SPI در دوره پایه و دورههای آینده بر اساس سناریو RCP8.5 است.
Variations in frequency and intensity of drought have substantial impact on water resources and environment, which in turn are reflected on agriculture, society, and economy. The aim of this study is to investigate the effect of climate change on meteorological drought in Urmia. For this purpose, using rainfall data, the drought of the base period (1986-2005) and the future periods (2031-2050 and 2051-2070) were calculated for 3, 6, 12 and 24-months’ time scales in Urmia. Precipitation for future periods were determined using the CanESM2 Fifth Report Model and three Scenarios (RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5) and were downscaled using the SDSM model. Then the trend values of SPI in baseline and future periods were investigated using Mann-Kendall test. The study of precipitation changes showed that in the first future period, based on two scenarios RCP2.6 and RCP8.5, the average precipitation will increase, but in the second future period there is a very small decrease in precipitation. Also, SPI values on a long-term time scales indicate a higher severity of drought and among the studied scenarios, RCP8.5 shows more severe drought intensity than the base period compared to other scenarios. The results of trend analysis also show significant changes in SPI values in the reference period and future periods based on the RCP8.5 scenario.
خلاصه ماشینی:
بررسی خشکسالی هواشناسی در ایستگاه ارومیه با استفاده از شاخص SPI تحت سناریوهای تغییر اقلیم (RCP) خدیجه جوان1* 1استادیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران تاریخ دریافت:27/06/99 تاریخ پذیرش: 14/10/99 چکیده تغییرات در فراوانی و شدت خشکسالی همراه با تغییر اقلیم، تأثیر قابل توجهی بر منابع آب و محیط زیست دارد که به نوبه خود در کشاورزی، جامعه و اقتصاد منعکس میشود.
فیلیپ و همکاران (2017) اثر تغییر اقلیم بر خشکسالی را در حوضه ولتا در غرب آفریقا بررسی کردند و نشان دادند وسعت خشکسالیها در آینده بین 24 تا 34 درصد افزایش مییابد و بزرگی خشکسالیها با استفاده از شاخص SPEI بیشتر از شاخص SPI است.
آنها از روش SDSM برای ریزمقیاس نمایی خروجی مدل HadCM3 تحت سناریوی A2 استفاده کردند و به این نتیجه رسیدند که حوضه در دوره 2069-2040 شاهد افزایش بارش و به تبع آن کاهش شدت خشکسالی نسبت به دوره پایه خواهد بود.
گردش کار SDSM شامل دو بخش است: بخش اول، ایجاد ارتباط آماری بین متغیرهای اتمسفری و متغیرهای مشاهداتی و تعیین متغیرهای اتمسفری مورد نیاز برای مولد آب و هوا است که شامل کنترل کیفی و تبدیل دادهها، غربالگری متغیرهای پیشبینی کننده، کالیبره کردن مدل و مولد آب و هوا است؛ دومین بخش، شبیهسازی سریهای زمانی آینده Fourth-generation Coupled Global Climate Model متغیرهای مشاهداتی با استفاده از دادههای پیشبینی شده از GCMs و پارامترهای تولید شده در بخش اول میباشد (چن و همکاران، 2012: 40).
Keivan, 2019, Assessing future drought conditions under a changing climate: a case study of the Lake Urmia basin in Iran.