چکیده:
دائره المعارف قرآن با سرویراستاری الیور لیمن یکی از جدیدترین پژوهشهای قرآنی مستشرقان است. نوشتار حاضر بررسی مقاله «عایشه» نوشته الیورلیمن در دائره المعارف قرآن است. نویسنده در این مقاله بدون توجه به نظرات دیگر، در زمینه دوشیزه یا بیوه بودن عایشه و حضرت خدیجه هنگام ازدواج با پیامبر، مطالبی را بیان میدارد که بایسته است به بررسی نظرات مخالف در هر زمینه نیز پرداخته شود. وی عایشه را تنها همسر دوشیزه پیامبر میداند و به عقیده او حضرت خدیجه در حالیکه زنی 40 سالهبودند به عقد پیامبر 21 ساله درآمدند. او پس از آن به بررسی سن عایشه هنگام ازدواج با پیامبر با توجه به منابع اهل سنت پرداخته و عایشه را دختری 6 ساله می داند که به عقد پیامبر درآمد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی گرداوری شده است؛ هر یک از موارد دوشیزه بودن عایشه، مسن بودن حضرت خدیجه هنگام ازدواج با پیامبر و ازدواج پیامبر با کودک خردسال مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.یافتههای پژوهش حاکی از آن است که مستشرقان با مراجعه به منابع اهل سنت در زمینه ازدواجهای پیامبر با حضرت خدیجه و عایشه، مسائلی که در آن اختلاف تاریخی وجود دارد را به قدری قوی میدانند که از نظر آنان دیگر جایی برای بحث در این زمینه وجود ندارد. حال آنکه نظرات مخالفی در این زمینه نیز وجود دارد که جا داشت نویسنده مقاله به ذکر آنها بپردازد.
One of the most recent Qur'anic researches of Orientalists is the Encyclopedia of the Qur'an edited by Oliver Leman. The present article examines the article "Aisha" written by Oliver Leman in the Qur'an encyclopedia. In this article, regardless of other opinions, the author expresses the content regarding Aisha and Khadijah if they were virgins or widows when they married the Prophet, which should be examined the opposing opinions in every case. He considers Aisha to be the only virgin wife of the Prophet, and in his opinion, Khadija married the Prophet when she was 40 years old. After that, he has investigated the age of Aisha when she married the Prophet according to Sunni sources and considers Aisha to be a 6-year-old girl while marring the Prophet. In the present research, which was compiled by descriptive-analytical method, each of the cases of Aisha being a virgin, Khadijah being old when she married the Prophet, and the Prophet marrying a young child have been criticized. The findings of the research indicate that by referring to Sunni sources regarding the Prophet's marriages with Khadijah and Aisha, the Orientalists consider the issues in which there is a historical disagreement, so strong that in their opinion, there is no room for discussion about it. However, there are opposing opinions in this area that the author of the article should have mentioned.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي پژوهش حاکي از آن اسـت که مسـتشـرقان با مراجعه به منابع اهل سـنت در زمينه ازدواج هاي پيامبر با حضـرت خديجه و عايشـه ، مسـائلي که در آن اختلاف ـتاريخي وجود دارد را ـبه ـقدري قوي مي دانـند کـه از نظر آـنان ديگر جـايي براي بحـث در اين زمينـه وجود ـندارد.
به عنوان مثال ابن عماد حنبلي در کتاب خود مي نويسـد که بسـياري از مورخان سـن ٢٨ ســال را براي حضــرت خـديجـه (س ) ترجيح داده اـند: «رıّ ɷون )به تصویرصفحه مراجعه شود) بلاذري هم پس از بيان اقوال مختلف در رابطه با ســن ازدواج حضـرت خديجه (س ) و Iث و پيامبر (ص ) به عنوان يک قول سـن ٢٨ سـال را نيز آورده اسـت : )به تصویرصفحه مراجعه شود) در رابطه با ســن حضــرت خديجه (س ) هنگام ازدواج با پيامبر (ص ) برخي ٢٥ ســـال و عده بســـيـاري ٢٨ ســـال را نيز نقـل کرده انـد کـه ـبه دليـل تفحص نـاقص اليور ليمن، اين موارد ذکر نشده اند.
ثانياً: در رابطه با سـن پيامبر (صـلي الله عليه و آله و سـلم) اکثر قريب به اتفاق مفسـران، سن ٢٥ سـال را ذکر کرده اند: « ѫɶѬوج ا¤́ʑ (ص ) ɲFѫɲA و ٤⁄١× اѫ ѫʁVk و ѭtOـT ѫʁـ́́A» (همان : ٥١٣)؛ مگر انـدکي از مفســـران اهـل ســـنـت مـاننـد زهري و مقريزي و ابن عبـد آلبر کـه ســـن ازدواج حضـرت خديجه (س ) را ٤٠ سـال و سـن ازدواج پيامبر (ص ) را ٢١ سـال نقل کرده اند: )به تصویرصفحه مراجعه شود) ج ١: ٣٥)؛ اما به دليل تعارض با رواياتي که ســن پيامبر را در ســال ١٠ هجري و هنگام وفات ايشـــان ٦٣ ســـال ذکرکرده انـد، نمي توانيم قول ٢١ ســـال را براي پيـامبر (ص ) هنگـام ازدواج بپذيريم .