چکیده:
« با بروز تخلف های مالی و حتی غیر مالی در دهه اخیر، نقش حاکمیت شرکتی و ابزارهای حاکمیتی در کاهش وقوع تقلب یا تخلف، بیش از گذشته برجسته شده است. بطور مثال با وجود آمدن کمیته حسابرسی، بر ایجاد ارتباط مناسب بین هییت مدیره، حسابرسان مستقل و حسابرسان داخلی شرکت کمک شایایی شده است. چنان که این کمیته، به عنوان عامل بازدارنده مدیریت از زیر پا گذاشتن کنترل های داخلی و در پیشگیری و مقابله با تقلب، نقش موثری ایفا می کند. کمیته حسابرسی، به عنوان عامل تعیین کننده روند مثبت گزارشگری مالی، موجب افزایش اعتبار صورت های مالی حسابرسی شده نیز می شود. اعضای این کمیته با هییت مدیره که مسیول حفظ منافع سهامداران است، همکاری داشته و بر کیفیت و مطلوبیت صورت های مالی، رویه حسابرسی، کنترل داخلی و فرایند گزارشگری مالی نظارت می کند. با برقراری ارتباط بین حسابرسان مستقل، کمیته حسابرسی و هییت مدیره، روند گزارش گری مالیشرکت افزایش یافته و نیز به نوعی بر انتخاب یا تغییر هیات مدیره تاثیر بسزایی خواهد گذاست.) این امر، برافزایش پاسخگویی مدیریت در مقابل سهامداران نیز تاثیر گذار خواهدب ود. همانطور که در استاندارد حسابرسی شماره 240 ایران و بیانیه 99 استانداردهای حسابرسی آمریکا، استانداردحسابرسی 2008-8001 استرالیا و قانون تقلب بریتانیا2006 بیان شده است، تقلب ممکن است درون سازمانی و با همراهی مدیریت یا کارکنان یا برون سازمان باشد. همچنین ممکن است تقلب مدیریت در شمول ارایه نادرست اطلاعات مالی به صورت عمدی یا سوءاستفاده از منابع شرکت قرار گیرد. زمانی که مدیریت به طور عمد از منابع شرکت سواستفاده نماید یا زمانی که مدیریت تبانی کرده باشد، بعید به نظر می رسد که رویه های معمول حسابرسی مستقل بتوانند تقلب یا اشتباه را کشف نماید. به همین جهت نیاز است بازوی اجرایی مقابله با تقلب درون سازمانی که کمیته حسابرسی است با بررسی ادواری اطلاعات مالی ، نشانه هایی تقلب را شناسایی و در زمان مقتضی، برخورد مناسب با تقلب را اعمال نماید. همچنین کمیته حسابرسی باید با هیات مدیره و حسابرسان بطور مستمر ارتباط داشته باشد این ارتباط مستمر منجر به کسب اطمینان کافی جهت مقابله با تقلب وهمچنین اعمال کنترل های مناسب برای شناسایی تقلب بالقوه و بررسی های مقتضی در جهت کسب اطمینان از عدم وقوع تقلب می گردد.
خلاصه ماشینی:
آرتور لويت رئيس وقت بورس اوراق بهادار آمريکا در سخنراني سپتامبر ١٩٩٨ در دانشگاه نيويورک تأکيد نمود حسابداري مورد عمل شرکت هاي بزرگ باعث بيش نمايي درآمد شرکت ها توسط مديران آنها شده و اين روند روبه افزايش است به طوري که پرسش هاي بسياري را پيرامون تواناييها شرکت ها جهت کنترل تقلب مديريت در صورت هاي مالي مطرح ميکند.
کميته حسابرسي و ارتباط با حسابرس مستقل در مورد ارتباط بين کميته حسابرسي و حسابرس مستقل در استاندارد پذيرفته شده شماره ٦١ با عنوان “ ارتباط حسابرسان با کميته حسابرسي “ انجمن حسابداران رسمي آمريکا بيان شده است حسابرسان مستقل ملزم هستند موارد زير را به اطلاع کميته حسابرسي برسانند: ـ شرايط قابل گزارش و نقاط ضعف با اهميت ـ شواهدي بر وقوع تقلب ـ اطلاعاتي درباره اعمال غيرقانوني ـ اطلاعاتي درباره تحريفات بااهميت ، مندرج در اطلاعات مالي ميان دوره اي همچنين در بيانيه شماره شانزده هيات نظارت بر حسابداري شرکت هاي عام (PCOAB) مواردي که حسابرس بايد با کميته حسابرسي ارتباط برقرار نمايد را به شرح زير بر مي شمارد: رويه ها و رويکردهاي حسابداري با اهميت ( نظير اولين انتخاب مديران شرکت ، تغيير در در رويه هاي با اهميت حسابداري و موارد بحث انگيز در بخش هايي که رهنمود مجازي در عمل مشاهده نميشود ).
با فرض وجود تقلب آن هم در سطح با اهميت که ممکن است در غالب زيرپا گذاشتن کنترل هاي داخلي توسط مديريت باشد کميته حسابرسي، راهي جز برقراري ارتباط با حسابرس مستقل ، اعضاي هيات مديره و نهادهاي نظارتي برون سازماني ندارد، به همين جهت کميته حسابرسي بايد از بيان صحيح ريسک کنترل هاي داخلي اطمينان يابد و ريسک هر بخش را به درستي ارزيابي نمايد.
در هيات نظارت بر حسابداري شرکت هاي سهامي عام (PCAOB) بطور خاص بيان شده است که فعاليت هاي ناکافي و بيتاثير مقابله با تقلب کميته حسابرسي ممکن است يک شاخص قوي از وجود ضعف با اهميت در کنترل هاي داخلي در سطح صورت هاي مالي باشد.