چکیده:
تنگ سازو بن در بخش شرقی جادهی لومار_ رود بار عرب شهرستان سیروان ،در محدودهی روستای ورگچ و حاشیه غربی رودخانهی سیمره واقع شده است. این منطقه به صورت محوطه ای آباد در محدودهی حوزهی ورگچ و تنگ سازو بن سیروان خود نمایی میکند. بقایای قلاع ، دژ وتراکم سفالینه ها وابزارهای ساخته شده ازسنگ بهعنوان شواهد وشناسه های فرهنگی قابل مشاهده برسطح آثار ، نشانگر استقرار وزندگی انسان در دوران مختلف تاریخی در این منطقه است. بررسی های باستان شناسی نشان می دهدآثار دورهی تاریخی و قرون اولیه ی اسلامی در این منطقه از تراکم بیشتری برخوردار است. جریان رودخانه دائمی وپرآب سیمره، عامل آبادانی وجذب جمعیت در این منطقه از سیروان شده است. دراین مقاله تلاش شده ضمن معرفی بقایای سازه های معماری محوطه های باستانی حوزه تنگ سازوبن،گاهنگاری سفالینه های موجود بر سطح محوطه نیز مورد توجه قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
بررسي باستان شناختي بقاياي معماري برجاي مانده از دوران تاريخي در تنگ سازوبن سيروان دکتر حبيب اله محموديان ١، دکتر علي خاکي ٢، مهندس زينب لطفي 3 چکيده تنگ سازو بن در بخش شرقي جاده ي لومار_ رودبار عرب شهرستان سيروان ، در محدوده ي روستاي ورگچ و حاشيه ي غربي رودخانه ي سيمره واقع شده است .
بقاياي قلاع ، دژ و تراکم سفالينه ها و ابزارهاي ساخته شده از سنگ به عنوان شواهد و شناسه هاي فرهنگي قابل مشاهده بر سطح آثار، نشانگر استقرار و زندگي انسان در دوران مختلف تاريخي در اين منطقه است .
سايت هاي باستاني حاشيه ي رودخانه ي سيمره ، تل سيروان ، محوطه ي باستاني چگاه خمي ورميان ، گورستان باستاني کلان سنگ زاغه کارزان (آهنگران )، محوطه هاي دامنه هاي قله ي مانشت ، مکان هاي استقراري رودبار، تپه هاي متعدد حوزه ي لومار، چگا صيفور کارزان ، تل سيروان و نيز ده ها محوطه ي مناطق سيروان که داراي شواهد و شناسه هاي فرهنگي دوران پيش از تاريخ هستند، اهميت مطالعات باستان شناسي اين منطقه را نشان ميدهد.
کاوش هاي باستان شناسي اخير در سايت هاي پشت سد سيمره در حد فاصل لومار تا رودبار عرب و در دوسوي رودخانه ي سيمره در 3 استان هاي ايلام و لرستان نيز بخشي از تاريخ تحولات فرهنگي اين منطقه در دوران پيش از تاريخ تا دوره ي تاريخي را روشن نموده است .