چکیده:
مصرف بی رویه انرژی در ایران و در نتیجه آلودگیهای زیست محیطی از مشکلات عمدهای هستند که کشور با آنها روبرو است. از این رو، ارتقاء کارایی مصرف انرژی در بخشهای مختلف به ویژه بخش صنعت میتواند مورد توجه قرار گیرد. برای تحقق این امر باید عوامل مؤثر بر کارایی انرژی به صورت دقیق بررسی شود تا بر این اساس سیاستگذاریهای لازم انجام شود. با توجه به اهمیت بخش صنعت در اقتصاد به عنوان محرک اصلی رشد و ایجاد ارزش افزوده، در پژوهش حاضر به بررسی بهترین ترکیب عوامل مؤثر بر کارایی مصرف انرژی در 5 صنعت انرژیبر برای کارگاههای صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر به منظور برآورد کارایی آنها طی سالهای 1374-1394 پرداخته شده است. نتایج آزمون گاما نشان میدهد بهترین ترکیب متغیرهای اثرگذار بر کارایی انرژی صنایع شامل متغیرهای محیطی تکنولوژی، حکمرانی خوب، اندازه دولت، آزادسازی تجاری و قیمت واقعی انرژی و همچنین متغیرهای خرد شامل ساختار فنی تولید، قیمت سرمایه و مصرف انرژی میباشد. بر اساس روش تحلیل پوششی دادهها، میانگین کارایی کل صنایع انرژیبر در دوره مورد بررسی حدود 68 درصد و صنعت مواد غذایی و آشامیدنی نسبت به سایر صنایع از کارایی بالاتری برخوردار بوده است.
Excessive consumption of energy in Iran and, consequently, environmental pollution are serious challenges facing the country. Therefore, promoting energy efficiency in different sectors, especially in the industrial sector can be considered. Then the effective factors on energy efficiency should be considered carefully to make the necessary policies. Due to the importance of the industrial sector as the main driver of growth and value added, the best combination of factors affecting energy efficiency in the five energy-intensive industries for the firms of 10 employees and more during 1995-2015 was selected. The Gamma test results show that the best combination of variables affecting the energy efficiency of industries include environmental variables of technology, good governance, size of government, trade openness and real energy price as well as micro variables such as technical structure of production, capital price and energy consumption. According to the Data Envelopment Analysis, the average efficiency of all energy industries in the study period was about 68% and the food industry had a higher efficiency than the other industries.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهميت بخش صنعت در اقتصاد به عنوان محرک اصلي رشد و ايجاد ارزش افزوده ، در پژوهش حاضر به بررسي بهترين ترکيب عوامل مؤثر بر کارايي مصرف انرژي در ٥ صنعت انرژي بر براي کارگاه هاي صنعتي ١٠ نفر کارکن و بيش تر به منظور برآورد کارايي آن ها طي سال هاي ١٣٧٤-١٣٩٤ پرداخته شده است .
6 Energy Efficiency Governance نقل ، ارتباطات و انرژي، مطلوب ارزيابي مينمايند (گيتاهي و همکاران ١، ٢٠١٤) و برخي ديگر همچون گوسه ٢ (١٩٩٧)، آفونسو و همکاران ٣ (٢٠٠٥) و آفونسو و جالس ٤ (٢٠١١)، تنها اندازه محدود دولت را مطلوب ارزيابي نموده و در مطالعات خود نشان ميدهند که افزايش اندازه دولت موجب تشديد ناکارايي شده و به سرمايه گذاريهاي عمومي با هزينه هاي سنگين در بخش انرژي منتهي ميشود.
4 Afonso and Jalles 5 Climate Everyone's Business, 2014 6 Frankel and Romer 7 Sadorsky 8 Islam et al.
در اين حالت به احتمال زياد کارايي 1 Landsburg 2 Li and Tao 3 Herring 4 Thoresen 5 Brookes 6 Boyd and Pang 7 Bjørner and Jensen 8 Knittel 9 Johannsen 10 Worrell et al.
همچنين چهار روش شناسي اصلي ارزيابي کارايي انرژي شامل تحليل مرزي تصادفي 1 Raheli 2 Fractional Regression Model 3 Stochastic Frontier Analysis (SFA)، تحليل پوششي داده ها (DEA)، تحليل اکسرژي١ و مقايسه سنجه اي٢ به تفصيل مورد بررسي قرار گرفته است .
از اين رو، در مطالعه حاضر ابتدا به تعيين بهترين ترکيب عوامل اثرگذار بر اساس آزمون گاما و سپس برآورد کارايي انرژي با استفاده از روش DEA پرداخته شده است .