خلاصه ماشینی:
"هم چنان که در دیگر آثارشان هم، حقانیت سلوک تفکیکی، مورد تأکید قرار گرفته و زوایای مختلف آن کاوش و تبیین یافته است، از جمله در مقدمهی دایرةالمعارف «الحیاة»؛ نقش برجستهی مؤسس مکتب معارف اهل بیت عصمت(ع) در حوزهی خراسان، عالم جلیل القدر آیت الله میرزا مهدی اصفهانی(ره) و رکن عظیم دیگر این مکتب، عالم جامع حضرت علامه شیخ مجتبی قزوینی (ره) مورد تقدیر و سپاس قرار گرفته است، و از تأثیر مکتب معارفی خراسان در عرضهی مفاهیم دینی و ترسیم نظام معرفتی آن در تدوین مجموعهی نامبرده، یاد شده است.
48 در مقدمهی «بیان الفرقان»که یکی از متون ارزشمند معارفی است؛ ضمن نقد و بررسی روشهای حکما و فلاسفه و عرفا و متصوفه، عناوین برخی از اختلافات اساسی عقاید و الهیات قرآنی با الهیات فلسفی و عرفانی به این شرح عرضه گردیده است: در توحید فلسفی اثبات وجود خداوند متعال امری است نظری و محتاج به برهان فلسفی و متوقف است برتحقیق و بحث در علت و معلول و ابطال تسلسل.
مکتب تفکیک از مدافعان مبانی قویم اجتهادی شیعه است و آثار علمی متعدد فقهی و اصولی بزرگان این مکتب، گواه براین مدعاست و میرزای اصفهانی از خواص شاگردان مرحوم نایینی و مورد عنایت ویژهی او بود و خود دارای نظریات ابتکاری در اصول فقه بود.
این دو نفر با هم مکتب خاصی را به وجود آوردند که در بیشتر حالات جامع بین آنها به شمار میرود…»95 همچنین شیخ مجتبی قزوینی(ره) یکی از ارکان مکتب تفکیک شیعی سدهی چهاردهم حوزهی خراسان به بررسی و نقد شدید آراء غزالی پرداخته، و از جمله اساس معارف کشفی ملا صدرا را برگرفته از غزالی و ابنعربی شمرده است."