چکیده:
زمینه و هدف: خشونت خانگی نسبت به زنان همواره یک مشکل اجتماعی بوده و در تاریخ اجتماعی ایران تداوم داشته است. مطالعات زیادی از دیدگاههای مختلف به بررسی علل و زمینههای این مشکل پرداختهاند. این مطالعه با هدف دستیابی به یک مدل نظری جامع از علل و زمینههای خشونت خانگی نسبت به زنان در ایران انجام شده است. روش و دادهها: روش انجام این مطالعه، مرور روایتی بوده و تعداد 95 مطالعه به زبان فارسی که طی سالهای 1381 تا 1400 منتشر شده است را مورد بررسی قرار داده است. متغیرهایی که در مطالعات قبلی اثر یا همبستگی معناداری با خشونت نسبت به زنان داشتند، دستهبندی شد و روابط متغیرهای جدید با یکدیگر مشخص شد. یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که ارزشها و باورهای مردسالارانه و تفاوت در پایگاه اجتماعی-اقتصادی و سرمایههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پایین، علل اصلی و بنیادی خشونت خانگی نسبت به زنان است. متغیرهای دیگری که در مدل نهایی نشان داده شد، همه متأثر از یکی از این دو متغیر اصلی بودند. بحث و نتیجهگیری: در این مطالعه، عوامل اجتماعی و فرهنگی در کنار هم گذاشته شده تا تصویری کاملتر از عوامل و زمینههای تببینکننده خشونت خانگی نسبت به زنان در ایران ارائه شود. مدل نهایی ارائه شده میتواند به عنوان چارچوب نظری در پژوهشهای آتی مورد استفاده قرار گیرد. پیام اصلی: ارزشها و باورهای مردسالارانه و نابرابری جنسیتی عوامل اصلی و زمینهساز خشونت خانگی نسبت به زنان در ایران است.
Background and Aim: Domestic violence against women has always been a social problem and has continued in the social history of Iran. A wide range of studies have examined the causes and contexts of this problem from different perspectives. This study aimed to achieve a comprehensive theoretical model of the causes and contexts of domestic violence against women in Iran. Methods and Data: The research method of this study was a narrative review, examining 95 studies in Persian published over 20 years from 2002 to 2021. The variables that had a significant effect or correlation with violence against women in previous studies were categorized and the relationships of new variables were determined. Findings: Findings indicated that patriarchal values and beliefs and differences in socioeconomic status and low social and cultural, and economic capital are the leading causes of domestic violence against women in Iran. Other variables shown in the final model were all affected by one of these two main variables. Conclusion: In this study, social and cultural factors are put together to provide a more complete picture of the factors and contexts explaining domestic violence against women in Iran. The final proposed model can be used as a theoretical framework in future studies. Key Message: Patriarchal values and beliefs and gender inequality are the main factors behind domestic violence against women in Iran.
خلاصه ماشینی:
تداوم و تغيير اجتماعي سال اول / شماره دوم / پاييز و زمستان ١٤٠١/ صفحات ٤١٦-٣٩٩ Journal Homepage: http://jscc.
جدول ١- نظريه هاي تبيين کننده خشونت {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (منبع : محقق ساخته ) 401 تداوم و تغيير اجتماعي / سال اول / شماره دوم / پاييز و زمستان ١٤٠١ مطالعات زيادي در زمينة خشونت خانگي نسبت به زنان ايـران انجـام شـده اسـت .
ارزش هاي مردسالارانه 402 تداوم و تغيير اجتماعي / سال اول / شماره دوم / پاييز و زمستان ١٤٠١ و يا ضد زن يکي از عوامل ساختاري و مهمي است که در پژوهش هـاي گذشـته موردتوجـه بـوده اسـت .
405 تداوم و تغيير اجتماعي / سال اول / شماره دوم / پاييز و زمستان ١٤٠١ ارزش ها و باورهاي پدرسالارانه و مردسالارانه منبع مهمي براي برتري جنسيتي محسوب مي شود اما ارتباط مستقيم و بلافصل آن بـا رفتار خشونت آميز نسبت به زنان ، ساده کردن روابط است .
به اين ترتيب ، ازدواج اجباري و در سنين پايين و به طور کلي تشکيل خانواده سنتي و ناخواسته ، زمينة مشکلات روان شناختي زنان مي شود که هم خشونت پذيري آنها را افزايش مي دهد و هم ظرفيت تعـاملي آنهـا را در پـي اخـتلالات 406 تداوم و تغيير اجتماعي / سال اول / شماره دوم / پاييز و زمستان ١٤٠١ روان شناختي به حداقل مي رساند.