چکیده:
سرمایه گذاری مستقیم خارجی، یکی از منابع مهم تأمین کننده سرمایه کشورها محسوب می شود. دانش و تکنولوژی با سرمایه گذاری مستقیم خارجی به کشور میزبان وارد شده و به افزایش رقابت، تخصیص بهینه منابع، افزایش مهارت نیروی کار، افزایش بهره وری و درنهایت، افزایش اشتغال و رشد اقتصادی کشور میزبان منجر می گردد. از طرف دیگر، آسیب پذیری ساختاری اقتصادی از طریق ایجاد بی ثباتی اقتصادی و سیاسی، عدم توازن های کلان اقتصادی، بی ثباتی نرخ ارز و نرخ تورم، موجب عدم جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشور میزبان می گردد. بنابراین، در صورتی-که کشوری دارای سیاست های کلان اقتصادی باثبات و پایداری باشد، سرمایه گذاران خارجی نیز جذب آن کشور خواهند شد و تمایل به سرمایه گذاری در کشور مربوط را خواهند داشت. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آسیب پذیری ساختاری اقتصادی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منطقه منا طی بازه زمانی 2005-2018، با رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) است. نتایج تحقیق، حاکی از این واقعیت می باشد که مطابق با انتظارات تئوریکی تحقیق، شاخص آسیب پذیری ساختاری اقتصادی، تأثیر منفی و معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد. ایران با عنایت به وابستگی به درآمدهای نفتی و تحریم های متعدد بین المللی در سال های اخیر، آسیب پذیری ساختاری اقتصادی بالایی را تجربه می کند. از سایر نتایج تحقیق اینکه، متغیرهای لگاریتم تولید ناخالص داخلی، شاخص ثبات سیاسی و شاخص حقوق مالکیت، تأثیر مثبت و معنی دار بر جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارند.
Foreign direct investment is one of the most important sources of capital for countries. Knowledge and technology enter the host country through foreign direct investment and lead to increased competition, optimal resource allocation, increased labor skills, increased productivity, and ultimately increased employment and economic growth of the host country. On the other hand, structural economic vulnerability through the creation of economic and political instability, macroeconomic imbalances, exchange rate instability and inflation, leads to a lack of foreign direct investment in the host country. Therefore, if a country has stable macroeconomic policies, foreign investors will be attracted to that country and will be willing to invest in it. The purpose of this study is to investigate the impact of structural economic vulnerability on the attraction of foreign direct investment in the Middle East and North Africa (MENA) countries during the period 2005-2018, using the Generalized Method of Moments (GMM). The results show that in accordance with the theoretical expectations of the research, the index of structural economic vulnerability has a negative and significant effect on attracting foreign direct investment. Iran experiences high structural economic vulnerability in recent years due to its dependence on oil revenues and numerous international sanctions. Among other research results, the variables of logarithm of GDP, political stability index and property rights index have positive and significant effects on the inflow of foreign direct investment.
خلاصه ماشینی:
از این رو، هدف این پژوهش ، بررسی تأثیر آسیب پذیری ساختاری اقتصادی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منطقه منا طی بازه زمانی ٢٠٠٥-٢٠١٨، با رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) است .
United Nations Conference on Trade and Development ایران ، ازجمله کشورهایی است که از طرفی، با عنایت به دارا بودن ذخایر عظیم نفتی و گازی، وابستگی شدید ساختار اقتصادی به درآمدهای منابع نفتی و نوسانات نرخ ارز، در معرض انواع شوک - های برونزا قرار گرفته و از طرف دیگر، با توجه به شروع تحریم های بین المللی از سال ١٣٩٠، وابستگی به واردات کالاهای استراتژیک (کالاهای اساسی و ضروری) شامل غذا و دارو، به آسیب پذیری ساختاری اقتصادی شدید نسبت به قبل منجر شده ، و عملکرد شاخص های کلان اقتصادی را تضعیف نموده است .
معرفی الگو و متغیرهای پژوهش به لحاظ تجربی، مدل به کار برده شده در تحقیق حاضر، برگرفته از مطالعه گناگنون و ایر (٢٠١٧ ,Iyer &Gnangnon ) بوده ، که در چهارچوب داده های پانل گشتاورهای تعمیم یافته برای ١٤٥ کشور جهان طی بازه زمانی ٢٠١٣-١٩٩٨ میباشد که معادله تخمینی پژوهش فوق به صورت زیر است : )به تصویرصفحه مراجعه شود) در مدل (١) داریم : logFDIit توضیح دهنده لگاریتم جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی به صورت درصدی از تولید ناخالص داخلی به عنوان متغیر وابسته ، (١−log)FDIit لگاریتم جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی به صورت درصدی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته میباشد، VULNit نشان دهنده شاخص آسیب پذیری ساختاری اقتصادی است که شاخص فوق ، توسط فیندونو و گوجون (٢٠١٦ ,Goujon &Feindouno ) محاسبه شده است .