چکیده:
در عصر ارتباطات، قدرت تکنولوژی و فناوری به عنوان یکی از منابع قدرت برای مقابله با تهدیدات فضای سایبری برای حکومتها و کشورها مطرح است. با توجه به تغییر ماهیت سنتی قدرت و امنیت و شکل گیری بعد جدیدی از تهدیدات برای کشورها، توجه به اینترنت و فضای سایبری، از ارکان اصلی سیاستگذاریها و تصمیم گیریها در درون دولتها تبدیل شده است و یا خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای با موقعیت ژئوپولیتیکی مناسب در منطقه غرب آسیا، از تهدیدات فضای سایبری مبرا و جدا نیست. لذا توجه به توسعه و پیشرفت در حوزه فضای مجازی و سایبری، لازمه ادامه کشورداری و حکومتداری برای مسئولان است. سئوال اصلی مطرح این است که راهکارهای مقابله با تهدیدات فضای سایبری در توان افزایی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از منظر ژئوپولیتیک کدامند؟ این تحقیق از حیث هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و بر پایه روش کتابخانه ای و مصاحبه با 25 نفر از نخبگان حوزه سایبری انجام پذیرفته است. به منظور تحلیل داده ها و ارایه مدل، با توجه به ماهیت و روش تحقیق و ضرورت تحلیل فرامتن، از روش تحلیل محتوای کیفی (تحلیل مضمون) استفاده شده است. نتایج یافته ها نشان می دهند که جمهوری اسلامی ایران از تهدیدات فضای سایبری مبرّا نیست و امنیت ملی کشور از طریق فضای سایبری مورد تهاجم قرار می گیرد و با مخاطراتی مواجه است که راهکارهای بدست آمده در این پژوهش، سبب توان افزایی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از منظر ژئوپولیتیک خواهد شد.
In the age of communication, the power of technology is considered as one of the sources of power to deal with cyber threats to governments and countries. Due to the change in the traditional nature of power and security and the formation of a new dimension of threats to countries, attention to the Internet and cyberspace has become or will become one of the main pillars of policies and decisions within governments. The Islamic Republic of Iran, as one of the countries with a suitable geopolitical position in the West Asian region, is not free from cyber threats. The main question is what are the solutions to counter cyber threats in strengthening the national security of the Islamic Republic of Iran from a geopolitical perspective? This research has been done in terms of practical purpose and in terms of nature and method of research, descriptive-analytical and based on the library method and interviews with 25 elites in the field of cyber. In order to analyze the data and present the model, according to the nature and method of research and the need for hypertext analysis, the method of qualitative content analysis (content analysis) has been used. The results show that the Islamic Republic of Iran is not free from the threats of cyberspace and the national security of the country is attacked through cyberspace and faces the dangers that the solutions obtained in this study, will strengthen the national security of the Islamic Republic of Iran from a geopolitical perspective.
خلاصه ماشینی:
ارائه مدل راهکارهای مقابله با تهدیدات فضای سایبری در توان افزایی امنیت ملی جهموری اسلامی ایران از منظر ژئوپولیتیک *2 سیدعلی موسیزاده ١ حجت مهکویی 3 سیامک باقری چوکامی تاریخ دریافت : ١١٤٠٠/٩/٨ تاریخ پذیرش : ١٤٠٠/١٢/٢٦ چکیده در عصر ارتباطات ، قدرت تکنولوژی و فناوری به عنوان یکی از منابع قدرت بـرای مقابلـه بـا تهدیـدات فضای سایبری برای حکومت ها و کشورها مطرح است .
مقدمه امروزه گسترش فضای سایبر باعث پیدایش مرزهای مجازی شـده و بـه ایـن دلیـل ، درک واقع بینانه از تهدیدات امنیتی در گرو توجه به عوامل نرم افزاری است کـه در واقـع ، حلقـه واسط بین محیط امنیتی کشورها و سخت افزارها قرار دارند و بـدین دلیـل ، برداشـت هـا از مفهوم امنیت ملی در این فضا به چـالش کشـیده شـده اسـت .
دوم : در این پژوهش به طور ویژه بـه تأثیر قدرت سایبری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شـده اسـت کـه مـورد مشابه یا پژوهش های مبسوطی در ایـن خصـوص انجـام نگرفتـه و در معـدود تحقیقـات انجام گرفته درباره قدرت سایبری، توجه چندانی به امنیت ملی جمهـوری اسـلامی ایـران نگردیده است .
در ادامه به تحلیل داده های حاصل از مصاحبه نیمه ساخت یافته (نیمـه اسـتاندارد) بـا خبرگان حوزة فضای سایبری به منظور ارائه مدل مطلوب راهکارهای مقابله با تهدیـدات سایبری در توان افزایی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از منظـر ژئوپولیتیـک پرداختـه شده است جامعه آماری این پژوهش شامل ٢٥ نفر از خبرگـان دانشـگاهی و متخصصـان حوزة های مطالعات امنیتی به ویـژه فضـای سـایبری و تهدیـدات آن بـوده اسـت .