چکیده:
این پژوهش کیفیِ مردمنگارانه با روشی توصیفی- تحلیلی و با هدف تحلیل مضمونی مختصات مطالعاتی است که اسناد ازدواج- نمونهای از مواد فرهنگی مکتوب در مردمشناسی– را مورد مداقه قرار داده است. پس با ارائه شمائی کلی و توصیفی از این نوع آثار مدون، طبقهبندی و استخراج شاخصههای آنها و سپس ظرفیتهای پژوهشی این دسته از آثار مبتنی بر مؤلفههای نظری و روشی در این جستار ارزیابی شدهاند. بر اساس یافتهها، میتوان دو دسته از آثار را در حوزة مطالعات فوق شناسائی کرد؛ نخست، آثاری که فقط به گردآوری دادهها، استنساخ و یا انتظامبخشی آنها بسنده کردهاند و دوم، آثاری که پژوهشگران تلاش داشتهاند تا شرحهائی دربارة این حوزه از مواد فرهنگی مکتوب ارائه کنند. وجود و حضور چنین مختصاتی در این نوع آثار، موجب غنای ظرفیتهای تحقیقی آنها شده است که میتوان ظرفیتهای مذکور را در چهار محور اصلی برشمرد: معرفی میدانهای مختلف تحقیق این نوع از مواد فرهنگی مکتوب؛ ارائه نمونههائی از اسناد بازخوانیشده ازدواج و توصیفات دقیق از آنها؛ فراهمآمدن زمینه برای تحلیل تفسیری و پرداختن به این مواد فرهنگی به منزلة جزئی از یک کل در پدیده فرهنگی- اجتماعی ازدواج؛ شکلدادن یک طبقهبندی و ارائه مقولات موضوعی و توجه اندک به ارائه الگوهای معنائی. در نتیجه برپایه بینشی مردمشناختی، میتوان نوعی چشمانداز ترسیم کرد تا با تکیه بر آن به شناخت ساختارهای ذهنی نویسندگان و پژوهشگران حوزة مواد فرهنگی مکتوب- اسناد- ازدواج ایران دست یافت.
This is an anthropological qualitative research with a descriptive-analytical method and with the aim of thematic analysis of the coordinates of studies that have focused on marriage documents - an example of written cultural materials in anthropology. So, by presenting a general and descriptive overview of this type of written works, classifying and extracting their characteristics, and then the research capacities of this category of works based on theoretical and methodological components have been evaluated in this research. The findings of this research introduce two categories of works in the field of the above studies, whose coordinates have enriched their research capacities and classified these capacities in four main axes. As a result of the existence of these capacities and, based on the anthropological insight, it is possible to draw a kind of perspective to gain knowledge of the mental structures of writers and researchers in the field of Iranian written cultural materials-documents-marriage.