چکیده:
در سالهای اخیر قوانین متعددی برای حضور مددکاران اجتماعی در دادرسی نوجوانان تدوین و تصویب شده اما هنوز اجرا نمیشود. از اینرو هدف این پژوهش شناسایی چالش ها و فرصتهای مداخلۀ مددکاران اجتماعی در فرایند دادرسی نوجوانان از دیگاه قضات به منظور ارائه طرحهایی جهت بهبود جایگاه مددکاری اجتماعی است. با توجه به اینکه در سیستم قضایی ایران قضات مسئول اجرای قانون هستند و عدم اجرای قوانین تاحدود زیادی متوجه آنان است، از این رو در این مقاله درباره چالش ها و فرصت های مداخله مددکاران اجتماعی در دادرسی نوجوان مورد سوال قرارگرفتند. روش پژوهش کیفی مبتنی بر مصاحبه با تکنیک تحلیل تماتیک (مضمونی) است. روش نمونهگیری هدفمند با استرانژی در دسترس بود. افراد مورد مطالعه شامل 17 قاضی است. یافتهها نشان میدهد قضات بر ضرورت حضور مددکاران اجتماعی در سیستم قضایی بخصوص دادرسی نوجوانان موافق بودند . محوراصلی پاسخها مفاهیمی چون ضعف حرفهای، ناکارآمدی سیستمی بعنوان چالشها ، مداخلات ترمیمی و تسهیل خروج از دادرسی بعنوان فرصت حضور و مداخله مددکاران اجتماعی می باشد.
In recent years, several laws have been drafted and approved for the presence of social workers in juvenile proceedings, but they are still not implemented. Therefore, the purpose of this research is to identify the challenges and opportunities of intervention of social workers in the process of juvenile proceedings from the point of view of judges in order to provide plans to improve the position of social workers. Due to the fact that in Iran's judicial system, judges are responsible for the implementation of the law and the non-implementation of the law is to a large extent directed at them, therefore, in this article, the challenges and opportunities of social workers' intervention in juvenile proceedings were questioned. The qualitative research method is based on interviews with thematic analysis technique. Purposive sampling method was available with strong. The studied people include 17 judges. The findings show that the judges agreed on the necessity of the presence of social workers in the judicial system, especially juvenile proceedings. The main axis of the answers are concepts such as professional weakness, system inefficiency as challenges, restorative interventions and facilitating exit from proceedings as an opportunity for the presence and intervention of social workers.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اينکه در سيستم قضايي ايران قضات مسئول اجراي قانون هستند و عدم اجراي قوانين تا حدود زيادي متوجه آنان است ، ازاين رو در اين مقاله درباره چالش ها و فرصت هاي مداخله مددکاران اجتماعي در دادرسي نوجوان مورد سؤال قرار گرفتند.
بررسي اين تحقيقات نشان ميدهد روش تحقيق اغلب آنها اسنادي و کتابخانه اي است هرچند پژوهشي درباره مدل مداخله مددکاري اجتماعي در سيستم قضايي کشورها يافت نشد؛ اما اغلب لزوم توجه به مداخلات و احکام اصلاح نگر در فرايند دادرسي تأکيد دارند وبراي اجتناب از عدالت تنبيهي پيشنهادهايي ارائه دادند که همسو با برنامه هاي مداخلاتي مددکاران اجتماعي است .
جدول ٢- کدگذاري يافته هاي مربوط به ضعف حرفه اي {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} ١- ضعف حرفه اي مصاحبه شوندگان عقيده داشتند بايد مددکاران اجتماعي حرفه اي و متخصص براي سيستم قضايي تربيت شوند و در حال حاضر ضعف و کاستي در حوزه مددکاري اجتماعي را يک چالش مهم ارزيابي کردند مقولات به دست آمده شامل يک مفهوم اصلي ضعف حرفه اي و سه مفهوم فرعي فقدان تخصص و دانش ، عدم تعامل آموزش با محيط کار و گزينش غيرعلمي است .
قانون حمايت از کودکان و نوجوانان مصوب سال ١٣٩٩ در ماده ٢٩ به حضور مددکار اجتماعي در جلسه رسيدگي و ارائه گزارش، ماده ٣٢ در انجام تحقيقات اوليه ، ماده ٣٣ پيشگيري از آسيب عليه کودکان و نوجوانان، ماده ٤١ اخذ نظر مددکار اجتماعي توسط قاضي جهت صدور احکام اصلاحي، ماده ٤٤ نظارت مددکار اجتماعي بر اجراي احکام اشاره دارد که تاکنون اقدامات مؤثري صورت نگرفته است بااين حال قضات عقيده دارند بايد جبري از سوي قانون مبني بر اجراي اين مواد وجود داشته باشد يا اينکه حجم کار قاضي سبک شود.