چکیده:
تصمیمگیری در زمینه خرید سهام امری پیچیده است. مقایسه شرکتهای مختلف براساس صنعتی که شرکت به آن تعلق دارد و تشخیص صنایع برتر از طریق بررسی عملکرد آنها میتواند راهنمای مفیدی برای ذینفعان این عرصه باشد. این پژوهش ضمن شناسایی عوامل موثر بر تصمیمگیری و تعیین پارامترهای ورودی و خروجی تاثیرگذار بر انتخاب شرکتهای برتر بورسی، با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها به ارزیابی عملکرد در چند صنعت مختلف بورسی پرداختهاست. این روش، روشی ناپارامتریک برای سنجش و ارزیابی کارایی نسبی مجموعهای از واحدهای تصمیمگیرنده با ورودیها و خروجیهای چندگانه میباشد. شاخصهای ورودی و خروجی شناسایی شده شامل حاشیه سود خالص، نسبت آنی، گردش دارایی ثابت، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نرخ بازده دارایی، حقوق صاحبان سهام، بدهی جاری، دارایی جاری، و نسبت بدهی است. اطلاعات بورسی 129 شرکت از 5 صنعت مختلف جمعآوری و با استفاده از مدل CCR با ماهیت ورودی و فرم پوششی، شرکتهای کارا و ناکارا مشخص گردید. به این ترتیب 19 شرکت به عنوان خروجی DEA و ورودی تکنیک ویکور برای رتبهبندی تعیین شد. برای تعیین اوزان شاخصها از تکنیک آنتروبی استفاده شده است. مطابق این تحلیل شرکتهای دارویی سبحان، قطعات اتومبیل ایران، سرمایهگذاری توکا فولاد، محورسازان ایران خودرو، گلتاش، فراوردههای تزریقی و معدنی املاحی ایران، به ترتیب به عنوان بهترین گزینههای سرمایهگذاری تشخیص داده شده است.
Decision making on buying stock is a complex process. Comparing various companies based on the industry they belong to and the identification of the superior industries through their performance assessment can be a useful guide for stakeholders. Since a set of parameters is considered for decision, in this study beside identification of factors affecting decision-making process and determining input and output parameters affecting the ranking of selected companies that are active in Tehran stock exchange market, data envelopment analysis (DEA) has been used to evaluate the performance of companies in several different industries. This method is a nonparametric method to measure and assess the relative efficiency of decision-making units with multiple inputs and outputs. Identified inputs and outputs include net profit margin, quick ratio, fixed asset turnover, equity rate, return on assets, equity, current debt, current assets, and debt ratios. First, input orientation CCR method is used to determine efficient and deficient companies. Entropy method is used to determine the weights of indicators. Finally, VIKOR method is used to rank efficient companies and with the ranking of inefficient companies, models have been presented to reach the efficiency frontier.
خلاصه ماشینی:
ارائه مدل ترکیبی DEA و IKR٩٢ جهت بررسی سطح کارایی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و رتبه بندی آن ها امیر امینی ١ ، علیرضا علینژاد 2 چکیده تصــمیم گیــری در زمینــه خریــد ســهام امــری پیچیــده اســت .
با توجه به کارایی ضعیف روش های رتبه بندی مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران ، ارائه روشی که بتواند این امر را تسهیل نموده و از قابلیت اتکای بالایی برخوردار باشد، حائز اهمیت است (٢٠١٠ ,Khajavi et al).
Data Envelopment Analysis (DEA) را با تحلیل حساسیت تعیین و از اطلاعات بدست آمده ، جهت ارائه پیشنهاداتی برای ارتقای کارایی شرکت های مورد بررسی بهره گرفت .
هدف اصــلی این پژوهش ، رتبه بندی شــرکت های پذیرفته شــده در بورس اوراق بهادار تهران در راستای کمک به کارایی بازار سرمایه است و تکنیک های مورد استفاده در این راستا تحلیل پوششی داده ها، آنتروپی ٥ و ویکور٦ میباشد.
در بخش چهارم ، بااستفاده از داده های جمع آوری شده ١٣٠ شرکت انتخابی بورس اوراق بهادار تهران به حل مدل CCR با ٤ ورودی و ٤ خروجی میپردازیم و مدل ویکور را برای رتبه بندی شـــرکت های ناکارای بدســـت آمده از مدل DEA اجرا میکنیم .
بررسی سطح کارایی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای تکنیک تحلیل پوششی داده ها، فصلنامه مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج ، ٨ (٢٤)، ٥٤-٣٩.
اندازه گیری کارایی شرکت های سرمایه گذاری با استفاده از تحلیل پوششی داده ها در سازمان بورس اوراق بهادار تهران ، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی مدیریت ، ٧ (٢٥)، ١٢٠-٩٧.