چکیده:
هدف این پژوهش بررسی رابطه ضعف در کنترلهای داخلی و احتمال تقلب در گزارشگری مالی است. در زمینه اثربخشی کنترلهای داخلی به عنوان بخش مهمی از نظام راهبری بر عدم وقوع تقلب، دو دیدگاه وجود دارد. بر اساس دیدگاه اول تقویت کنترلهای داخلی موجب کاهش وقوع تقلب میشود و بر اساس دیدگاه دوم به دلیل آن که مدیران توانایی نادیده گرفتن کنترلهای داخلی را دارند، کنترلهای داخلی، اثربخشی لازم را در زمینه بروز تقلب ندارند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، با استفاده از دادههای نمونهای متشکل از 152 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1391 تا 1396 و رویکرد رگرسیون لاجیت به آزمون فرضیههای پژوهش پرداخته شد. برای سنجش احتمال تقلب در گزارشگری مالی از مدل بنیش (1999) استفاده گردید. یافتهها حاکی از آن است که با وجود ضعف در کنترل داخلی و تعداد ضعف در کنترل داخلی، احتمال تقلب در گزارشگری مالی افزایش مییابد. این یافتهها در راستای دیدگاه اول است.
The purpose of this study was to investigate the relationship between weaknesses in internal controls and the risk of fraud in financial reporting. There are two perspectives on the effectiveness of internal controls as an important part of the governance system for non-fraudulent conduct. According to the first view, the strengthening of internal controls reduces the occurrence of fraud, and according to the second view, because of the ability of managers to override internal controls, internal controls do not have the necessary effectiveness in terms of fraud. In order to achieve the research purpose, using sample data from 152 companies listed in Tehran Stock Exchange during the period 2012 to 2017 and Logit regression approach to test the research hypotheses were studied. Benish's (1999) model was used to measure the risk of fraud in financial reporting. The findings suggest that, despite weaknesses in internal control and weaknesses in internal control, the risk of fraud in financial reporting increases. These findings are in line with the first view.
خلاصه ماشینی:
با نگاهی به روند پژوهش های حسابداری در ایران و جهان و عملکرد بورس های اوراق بهادار، توجه ویژه مجامع قانون گذار حرفه ای حسابداری و مدیریت به علل ایجاد تقلب و راه کارهای موجود برای پیشگیری از وقوع رفتار متقلبانه در گزارشگری مالی به ویژه با تاکید بر حاکمیت شرکتی مشهود است (مرادی و همکاران ، ١٣٩٣).
(1377 این سوال که آیا ضعف های کنترل داخلی گزارش شده میتواند با خطر احتمال تقلب در گزارشگری مالی توسط مدیریت ارشد مرتبط باشد یا خیر، به دلایل مختلف مشخص نیست .
همچنین هیئت نظارت بر حسابداری شرکت های سهامی عام (٢٠٠٠ PCAOB) به حسابرسان توصیه مینماید که سیستم کنترل داخلی را مورد بازبینی قرار دهند، زیرا همچنان دلایل کافی و قانع کننده ای در ارتباط با این موضوع که سیستم کنترل داخلی میتواند احتمال تقلب در گزارشگری مالی را کاهش دهد، وجود ندارد.
با توجه به اهمیت گزارشگری مالی متقلبانه ، پژوهش هایی در ارتباط با موضوع تقلب در گزارشگری مالی (رهنمایرودپشتی، ١٣٩١؛ حجازی و مختارینژاد، ١٣٩٦؛ بولو و اکبریان شورکائی، ١٣٩٦؛ فرج زاده دهکردی و آقائی، ١٣٩٤ و مرادی و همکاران ، ١٣٩٣) در ایران انجام شده و یافته هایی را نیز گزارش نموده اند، اما پژوهشی که به صورت مشخص به بررسی تأثیر وجود ضعف در کنترل داخلی شرکت ها بر احتمال تقلب در گزارشگری مالی پرداخته باشد، یافت نشد.
٤-٣-٢-٢ آزمون فرضیه دوم پژوهش هدف آزمون فرضیه دوم پژوهش ، بررسی رابطه بین وجود نقاط ضعف در کنترل های داخلی و احتمال تقلب در گزارشگری مالی است .
Stock Internal Controls Weakness Keywords: Financial Reporting Fraud Exchange.