چکیده:
یکی از احکام متعالی دین مبین اسلام در بعد اجتماعی و بین المللی و یکی از ابواب مهم در فقه حکومتی مبحث جهاد است. جهاد در شریعت اسلام کیفیت خاصّی دارد که باید رعایت شود. جهاد در تقسیم رایج فقهی به دو قسم ابتدایی و دفاعی تقسیم شده است. از آنجاکه دفاع امر فطری و غریزی است و در هر نوع حکومتی امر مسلم تلقی میشود، از این جهت بحث جهاد ابتدایی دارای حساسیتی بالا و چالش برانگیز بوده و در میان صاحب نظران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. برای جهاد ابتدایی در کتب فقهی شرایط مختلفی مانند جنسیت مجاهد و سنّ آن و اینکه آیا باید با اذن امام باشد یا نه، مطرح شده است. در این تحقیق این مساله بررسی شده است که آیا اذن امام یکی از مولّفهها و شرایط جهاد ابتدایی است؟ یعنی در زمان غیبت این نوع جهاد موضوعیتی ندارد یا اینکه در زمان غیبت هم با اذن فقیه جامع شرایط این امر مجزی و یکی از شئون ایشان است؟ همچنین ماهیت جهاد ابتدایی و اینکه آیا مطلق کفر مجوّز جهاد ابتدایی است یا عنوان حربی بودن این جواز را میدهد که ابتداء با آنها وارد جنگ شد، مورد بررسی قرار گرفته است
مساله الجهاد واحده من المسايل الهامه فی الدین الاسلامی علی الصعید الاجتماعی والدولی، وهی باب من الابواب المهمه فی الفقه الحکومی. وللجهاد فی الشریعه الاسلامیه طریقه خاصه لا بد من مراعاتها؛ حیث یقسم الجهاد حسب التقسیم الفقهی المتداول الی قسمین: ابتدايی، ودفاعی. ولما کان الدفاع امرا فطریا وغریزیا ویوخذ کامر مسلم ایا کان نوع الحکومه، من هنا فقد انصب الاهتمام علی بحث الجهاد الابتدايی لما له من حساسیه فايقه مشکلا تحدیا مثیرا جعل اصحاب الفکر یتناولونه بالدراسه والنقد. هذا، وقد طرح فی الکتب الفقهیه شروط مختلفه للجهاد الابتدايی؛ من قبیل جنس المجاهد وسنه، وانه هل لا بد له من اذن الامام ام لا. ما تناولناه فی هذا البحث هو التحقق من ان اذن الامام هل هو احد المکونات والشروط اللازمه للجهاد الابتدايی؟ وبالتالی هل یکون هذا النوع من الجهاد فاقدا للموضوعیه فی زمان الغیبه ام ان هذا الامر مجز اذا کان باذن الفقیه الجامع للشرايط بل یعد شانا من شوونه ایضا؟ وکذلک تناولنا فی هذا البحث السوال حول ماهیه الجهاد الابتدايی وانه هل یکفی مطلق الکفر لتجویز الجهاد الابتدايی ام ان عنوان الحربی هو الذی یجیز الدخول معهم بالحرب ابتداء؟