چکیده:
ضربالمثلها بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات عامهاند و عناصر طبیعی که در زندگی مردم نقش بسزایی دارند، از مهمترین عناصری هستند که در این شاخه از ادب عامه بازتاب یافته و به صورتهای مختلف و با کارکردهای متنوع به کار رفتهاند. در این نوشتار، به روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانهای، بازتاب گیاهان بومی و کارکردهای آن در مثلهای استان فارس، از زوایای گوناگون بررسی گردیدهاست. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که عناصری مانند شکل ظاهری گیاهان، محل رشد و نمو، کاربرد غذایی و دارویی، شکل نوشتاری در مَثَلها مورد توجه قرار گرفته است تا با استفاده از این ابزارها و مؤلفهها، مسائلی همچون بیارزشی، فراموشکردن هویت و گذشته، طفیلیبودن، بینصیب و بیقسمت بودن، منفعتطلبی، انجام کار سودمند، پرهیز از همنشین بد و داشتن دانش زیاد به تصویر کشیده شود.
Proverbs are an important part of folklore. They have been mainly generated from people's life. Natural elements, which have a vital role in people's lives, are among the most critical elements that have been widely reflected in proverbs and have been employed in different ways within various topics in this branch of folklore. In this work, an attempt has been made to evaluate the reflection of the plants on the Fars proverbs from different viewpoints using a descriptive-analytical method, qualitative content analysis, and a library-data-collection tool. The results of this research show that elements such as plant shape, location of plants growth, food and medicine applications, and written form in the triangles have been considered to be used as tools for the description of issues such as worthlessness, forgetting identity and the past, being nothing, being impoverished, being greedy, doing useful work, avoiding bad companions and having a lot of knowledge.
خلاصه ماشینی:
9 نوع مقاله : پژوهشي تاريخ دريافت : ١٤٠٠/٨/٢ تاريخ پذيرش : ١٤٠١/١/١٦ چکيده ضرب المثل ها بخش مهمي از فرهنگ و ادبيات عامه اند و عناصر طبيعي که در زندگي مردم نقش بسزايي دارند، از مهم ترين عناصري هستند که در اين شاخه از ادب عامه بازتاب يافته و به صورت هاي مختلف و با کارکردهاي متنوع به کار رفته اند.
يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد که عناصري مانند شکل ظاهري گياهان ، محل رشد و نمو، کاربرد غذايي و دارويي، شکل نوشتاري در م ثل ها مورد توجه قرار گرفته است تا با استفاده از اين ابزارها و مؤلفه ها، مسائلي همچون بيارزشي، فراموش کردن هويت و گذشته ، طفيليبودن ، بينصيب و بيقسمت بودن ، منفعت طلبي، انجام کار سودمند، پرهيز از هم نشين بد و داشتن دانش زياد به تصوير کشيده شود.
(۴۴۱ :۱۳۹۶ در ضرب المثل هاي جنوب فارس که رويشگاه اصلي اين گياه در استان به شمار ميرود، اشنان جهت شست وشو کاربرد دارد و در ساير نقاط استان ، شغل اشنان فروشي مورد توجه قرار گرفته است .
گياهي است چندساله ، تلخ ، بدمزه و همان گونه که گفته شد از گياهان هرز زمين هاي کشاورزي به شمار ميرود؛ براي همين نيز هرگاه ميخواهند بگويند به خاطر چيز يا کسي ، منفعت به کس يا چيز ديگري ميرسد از مثل هايي استفاده ميکنند که تلخه يا گرگاس داشته باشد: - دولتي گنم تلخه او موئره (آزاده ، ۱۳۸۸: ۳۱).