چکیده:
یکی از مباحث چالشبرانگیز در عصر جدید حضور اجتماعی و خصوصا اشتغال بانوان است. دیدگاه برابری طلبی در اشتغال که در ابتدا دستیافتنی و منطقی به نظر میرسید درگذر زمان با چالشهای جدی مواجه شد. بهتدریج مشخص شد برای حضور بانوان در عرصه اشتغال ملاحظات و برنامهریزیهای پیچیدهای نیاز است تا جامعه با آسیبهایی همچون کاهش رشد جمعیت روبرو نشود. گامهای زیادی در سراسر جهان برای حل چالشهای به وجود آمده شکل گرفت و مسیر تکاملی خود را طی کرد. این پژوهش در نظر دارد بامطالعه عملکرد دولت یازدهم در حوزه اشتغال بانوان چگونگی برخورد کشورمان با مسئله اشتغال زنان را در این بازه زمانی موردمطالعه قرار دهد. به این منظور سیصد صفحه از سخنان خانم مولاوردی معاونت امور زنان و خانواده دولت یازدهم بهعنوان سخنگوی دولت در حوزه بانوان مورد تحلیل مضمون قرار گرفت. این سخنان در پنج سطح، مبانی نظری، دغدغههای جاری، چشماندازها، برنامهها و اقدامات دولت طبقهبندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد دولت یازدهم بر برابری جنسیتی، اشتغال محوری بانوان و سوق دادن آنان به عرصههای اقتصادی و سیاسی تاکید دارد که نقطه مقابل پذیرش نقشهای جنسیتی، خانواده محوری و حضور بانوان در عرصههای فرهنگی و اجتماعی است. همچنین ارجاعات مکرر به سند توسعه پایدار یا همان 2030 پیگیری اهداف و مطالبات آن، عدم ارجاع به اسناد بالادستی و سیاستهای کلی ابلاغی رهبری و یا حرکت به سمت الگوهای بومی و درونزا در حوزه اشتغال بانوان در سیاستهای دولت یازدهم مشهود است.
خلاصه ماشینی:
همچنین ارجاعات مکرر به سند توسعه پایدار یا همان 2030 و پیگیری اهداف و مطالبات آن، عدم ارجاع به اسناد بالادستی و سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری و نداشتن جهتگیری به سمت الگوهای بومی و درونزا در حوزه اشتغال بانوان، در سیاستهای دولت یازدهم مشهود است.
تأکید بر تعریف نقش زنان در بستر خانواده، گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه و ترویج آن در ادارات و محیطهای شغلی، آموزش و گسترش اشتغال زنان متناسب با نقشهای جنسیتی، توجه به برنامهها و سیاستها در راسـتای ایجاد تعادل میان اشـتغال و نقشهای خانگی زنان، بخشـــی از مهمترین گزارههای گفتمانی دولت (نهم و دهم) در این زمینه است (استیری و همکاران، 1398، ص171-172).
فقه پویا: معاون وقت امور بانوان ریاست جمهوری با اشاره به اینکه در دنیای امروز، برخی از گزارههای دینی برای زنان، پاسخگو نیست، گفت: این گزارهها متناسب با زمان خودش بوده و در حال حاضر، چالشهای زیادی با دنیای مدرنیته به وجود آورده است (۱۲ خرداد ۱۳۹۴، خبرگزاری آنا).
7. این نگاه، برای زنان در مسیر توسعه کشور و ارتقاء خانواده، نقش اقتصادی قائل است درحالیکه در دین اسلام، بانوان چنین وظیفهای ندارند.
در این گفتمان، برنامههایی مانند اشتغال نیمهوقت، کاهش ساعت کاری زنان شاغل، افزایش مرخصی زایمان و سیاستهای حمایتی، که از زمان دولت نهم و دهم در دستور کار قرار گرفته بود (استیری و همکاران، 1398، ص171-172) از جهات مختلف، تهدیدی برای اشتغال بانوان معرفی میشوند.