چکیده:
یکی از اهداف عمده در برنامهریزی و احداث شهرکهای اقماری در اطراف کلان شهرها، جذب سرریز جمعیت بوده که تا حدودی میتواند بار سنگین تهدیدات محیطزیستی را در کلان شهرها تقلیل دهد. از طرفی عدم توجه به مکانیابی صحیح خدمات شهری در این شهرهای جدید مصائبی را بر منطقه تحمیل خواهد کرد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این مطالعه مکانیابی محل دفن پسماند شهری در شهر جدید پردیس انتخاب شد. شهر جدید پردیس از شهرکهای اقماری حاشیه کلانشهر تهران در فاصله 18کیلومتری شرق تهران قرار دارد. در این مطالعه با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره و بکارگیری قابلیتهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی میباشد. معیارهای مورد نظر در این مطالعه عبارتند از: فاصله از چاههای عمیق آب، شیب زمین، فاصله از شهر جدید پردیس، فاصله از آبهای سطحی، فاصله از مراکز جمعیتی، فاصله از باغات، فاصله از زمینهای کشاورزی و فاصله از جادههای دسترسی. در این پژوهش پس از تعیین ضریب اهمیت معیارها، تحلیلها بر طبق دو منطق بولین و فازی در محیط نرمافزار Arcgis10. 5 انجام و زمینهای مطلوب برای دفن پسماند شهری در جنوب-شرقی شهر جدید پردیس مشخص گردید. نتایح این بررسی نشان میدهد که کمترین زمینهای ایجاد شده به لحاظ تعداد قطعات و مساحت آنها در روش بولین و بیشترین آن در روش فازی است زیرا در روش بولین انتخاب معیارها مطلق و قطعی بوده حال آنکه در روش فازی به طرق گوناگون میتوان در نتایج حاصل به نحوی تغییر ایجاد نمود که پاسخهای قابل قبولتری بدهد.
One of the main goals in planning and constructing satellite towns, around metropolitan areas, is to attract population overflow, which can reduce the heavy burden of environmental threats in metropolitan areas to some extent. On the other hand, not paying attention to locating the urban services in these new cities will impose calamities on the region, which are sometimes so great that they are not comparable to the positive consequences of constructing such settlements and will cause predetermined goals fade away. Due to the importance of the subject, the purpose of this study was to locate the municipal landfill in the Pardis new city.The Pardis new city is one of the satellite towns on the outskirts of Tehran and is located 18 km east of Tehran, on both sides of the Tehran-Mazandaran road. The research method in this study is using multi-criteria decision making method and applying the capabilities of Geographic Information Systems (GIS) and Analytic Hierarchy Process (AHP). The intended criteria in this study are: distance from deep water wells, land slope, distance from the Pardis new city, distance from surface water, distance from population centers, distance from gardens, distance from agricultural lands and distance from roads access. In this study, after determining the coefficient of importance of the criteria, the analyzes were performed according to Boolean and fuzzy logics in Arcgis10.5 software environment and the optimal lands for municipal waste disposal were identified in Southeast of Pardis New City . The results of this study show that the least fields created in terms of number of parts and their area are in Boolean method and the most are in fuzzy method, because in Boolean method the selection of criteria is absolute and definite while in fuzzy method various results can be modified to give more acceptable answers.
خلاصه ماشینی:
به دليل پيچيدگي و تعدد عوامل مؤثر در مکان يابي، اسـتفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و تلفيق آن با ساير روش ها نظير فرايند تحليل سـلسـله مراتبي (AHP) براي ايجاد سيستم هاي پشتيبان تصميم گيري فضايي (SDSS) به منظور دستيابي به نتايج مطلوب در دســتور کار متخصــصــان قرار گرفته اســت (صــميميان و زندمقدم ، ١٣٩٦، ميرآبادي و عبدي قلعه ، ١٣٩٦، صـيدايي و حسـين زاده سـورشجاني ، ١٣٩٦، اجتماعي و همکاران ، ١٣٩٧، رضويان و همکاران ، ١٣٩٤، اقصايي و سوري، .
فرايند پژوهش مبتني بر مراحل ذيل است : الف ) مطالعه کتابخانه اي و مرور منابع ب ) انتخاب معيارهاي موردنظر و جمع آوري داده ج ) وزن دهي داده ها با روش AHP و ايجاد پايگاه داده در نرم افزار ArcGIS د) تجزيه وتحليل داده ها با دو منطق بولين و فازي ه ) مکانيابي پس از شــناســايي معيارهاي ارزيابي مؤثر در عمليات مکان يابي محل دفن با توجه به مجموعه اطلاعات موجود و در دسـترس ، از ميان ضـوابط و اسـتانداردهاي ارائه شـده توسـط وزارت کشـور در اين خصـوص هشت فاکتور ذيل انتخاب و در اين تحقيق به کار گرفته شــد که عبارتند از: فاصــله از چاه هاي عميق آب ، شــيب زمين ، فاصــله از شــهر جديد پرديس ، فاصـله از آب هاي سـطحي، فاصـله از مراکز جمعيتي، فاصـله از باغات ، فاصله از زمين هاي کشاورزي ، فاصله از جاده هاي دسترسي (جدول ١).