چکیده:
برای فهم همه جانبه ی کسر باید به تمامی زیرساختارهای آن توجه داشت. یکپارچگی و تلفیق این زیرساختارها، به درک عمیق و مفهومی کسر منجر میشود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی وجود این زیرساختارها و میزان استفاده آنها در کتابهای درسی ریاضی دوره ابتدایی است. این مطالعه، به روش تحلیل محتوا و با استفاده از چارچوب نظری زیرساختارهای کییرن شامل پنج مقوله «جزء-کل»، «اندازهگیری»، «نسبت»، «خارجقسمت» و «عملگر»، انجام شد. تمامی فعالیتها و تکالیف متن درس، شامل بخشهای «فعالیتها»، «کار در کلاس» و «تمرینها» در فصلهای مرتبط با کسر در کتابهای درسی ریاضی پایههای دوم تا ششم دوره ابتدایی بررسی شد. نتایج تحلیل نشان داد که بیشترین مورد استفاده از زیرساختارهای کسر به ترتیب: جزء-کل(49%) ، اندازهگیری(22%)، نسبت(16%)، عملگر(11%) و خارج قسمت (%1) است، بنابراین توجه بسیار اندکی به زیر ساختار خارجقسمت در کتابهای ریاضی ابتدایی شده است. همچنین از ظرفیت برخی از زیرساختارها به طور کامل استفاده نشده است.
In order to fully understand the concept of fraction, all of its sub-constructs must be considered and interrelated. The purpose of this study is to examine the presence of these sub-constructs and their level of use in elementary mathematics textbooks in Iran. A content analysis study based on Kieren's sub-constructs framework with five categories, namely; part-whole, measurement, ratio, quotient, and operator, was conducted to analyze all 2-6 grades’ mathematics textbooks’ activities and problems in chapters related to the concept of fraction. The results of the analysis showed that the most used sub-constructs respectively are: Part-Whole (49%), Measurement (22%), Ratio (16%), Operator (11%), Quotient (1%). There is very little attention given to the sub-construct of ‘quotient’ in these textbooks. Moreover, the potential of some sub-constructs has not been fulfilled.