چکیده:
یکی از ارزشمندترین گنجینههای زبان و ادب فارسی ترجمه و تفسیرهایی است که در طی قرنها به همت بندگان پاک اندیشۀ خداوند نوشتهشده است. در میان این ترجمه و تفسیرهای بلند قرآن کریم کشفالاسرار میبدی ارزش والا و مقامی خاص دارد. میبدی تفسیر عرفانی کشفالاسرار را در سال 520 ه.ق تمام کرده است. تصوف میبدی تصوف عاشقانه بهشمار میرود، بدین معنی که وی نسبت میان انسان و خداوند را مفهوم عشق یا محبت در نظر میگیرد، بهگونهای که هستی انسان همه متوجه خداست. در این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده، کوشش شده است عشق مجازی و حقیقی در این اثر بررسی و تحلیل گردد. یافته های پژوهش نشان میدهد عشق در تفسیر عرفانی کشف الاسرار در قالب مفاهیم زیر تحلیل شده است: فطری بودن عشق، عشق امانت الهی، عشق تمام زندگی، در راه عشق بلا نعمت شود، مقام و عظمت عشق، تحمل درد در راه عشق، عشق موجب اتحاد عاشق با معشوق میشود، دل جایگاه عشق الهی، آرزوی مرگ برای وصال، وجود عشق در موجودات، یاد معشوق آرامبخش روح و روان و راز عشق.
One of the most lasting and the most valuable Persian language and literature treasures is translations and interpretations which have been written by clean-minded servants of God. Among these long translations and interpretations of the Holy Quran, kashf Al-asrar written by Meybodi has high value and special authority. Mystical interpretation has been completed by Meybodi in 1126 AD. His Sufism is a romantic Sufism; this means that he considers relationship between man and God as concept of love or affection, so that being human is aware of God. Abolfazl Rashid Al-din Meybodi having skill for using words, considers the true love voice as the agent of purification and spiritual self-creation and also its pleasant breeze as inspiring satisfaction inside. The current paper presents that features and attributes of love in mystical interpretation of kashf Al-asrar with themes about it has high value so that it takes heartless reader to ascension of the facts and in the end of each topic, sweet nectar of joiner places in his vein and lipid.
خلاصه ماشینی:
یافته های پژوهش نشان میدهد عشق در تفسیر عرفانی کشف الاسرار در قالب مفاهیم زیر تحلیل شده است : فطری بودن عشق ، عشق امانت الهی ، عشق تمام زندگی ، در راه عشق بلا نعمت شود، مقام و عظمت عشق ، تحمل درد در راه عشق ، عشق موجب اتحاد عاشق با معشوق می شود، دل جایگاه عشق الهی ، آرزوی مرگ برای وصال ، وجود عشق در موجودات ، یاد معشوق آرام بخش روح و روان و راز عشق .
قاسـم غنـی مـی نویسـد: «ماحصـل عقیـدة عـارف در موضـوع محبـت و عشق این است که عشـق غریـزة الهـی و الهـام آسـمانی اسـت کـه بـه دور آن انسـان مـی توانـد خـود را بشناسـد و بـه سرنوشت خود واقف شود» (نقل از: زرین کوب ، ١٣٦٧: ٢٨١).
به قول مولانا: ناف مـا بر مهر او ببریده اند عشق او در جان ما کاریده اند (مولانا، ١٣٩٣: ٢٤٠: ب ٦٦١٦) میبدی قبـول دارد کـه آدم پـیش از اینکـه بـه ایـن جهـان بیایـد در جهـان روحـانی بـوده و در آنجـا بـا خداونـد عهـد بسته است .
عشق تمام زندگی عشـق راه رسـیدن انسـان بـه سـعادت و کمـال میسـر مـی کنـد و در اسـاس خداونـد آدمـی را خلـق کـرد تـا عاشـق باشد و تفاوت انسان بـا فرشـته در ایـن اسـت کـه فرشـته از درک عشـق عـاجز اسـت و عشـق خـاص انسـان اسـت و از روز ازل در نهاد او نهاده شده است .
Tehran: Institute for Editing and Publishing the Works of Imam Khomeini.