چکیده:
به طور کلی و بر اساس تعاریـف بینالمـللی، نظام مالیاتی هوشمـند نظـامی است یکپـارچه، دادهمبنا، مودیمحور، مبتنی بر فناوریهای نوین هوشمندساز و شامل اجزاء و ویژگیهایی که در آن کارایی و عدالت نظام مالیاتی و پرداخت مالیات به باور، رفتار و فرهنگ عمومی تبدیل شده و ضمن افزایش رضایت ذینفعان و شفافسازی رویدادهای مالی و مالیاتی، تامین اعتبارات هزینهای بودجه عمومی کشور و عدالت اجتماعی را در پی دارد. در این راستا، هوشمندسازی یک مسیر مشترک و جهانشمول برای حرکت به سمت سازمان مالیاتی مدرن محسوب میشود. فرآیندهایی که از ابتدا کاغذمحور و تا حدی دستی بودندهاند با روندی رو به رشد، در حال دیجیتالیشدن هستند و این موضوع به نوبه خود اشتراکگذاری بیشتر دادهها در داخل دستگاههای اجرائی و دولت، ترکیب دادههای شخص ثالث و بهرهگیری از ابزارهای تحلیلی پیشرفته داده را میسر میسازد. انتهای این تحول دیجیتال، یک سازمان مالیاتی کاملاً هوشمند است که با دادههایی که به طور خودکار از مؤدی مالیاتی به سازمان مالیاتی جریان مییابد، هدایت میشود و پس از جمعآوری، پاکسازی، فیلتر، تطبیق و ذخیرهسازی این دادهها، از آنها برای ارزیابی ریسک، حسابرسی، دادرسی و سایر فرآیندهای مالیاتی، استفاده میشود. با توجه به مطالب بالا و با استفاده از الگوی سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه و نیز استفاده از نظرات خبرگان سازمان امور مالیاتی کشور، سه جنبه اصلی شامل: ساختار و مدیریت، سطح اطلاعات و دانش و سطح فناوری سازمان به عنوان شاخصهای اصلی مدل هوشمندسازی نظام مالیاتی ایران شناسایی و عوامل موثر در شاخصها در وضعیت موجود و مطلوب با پرسشنامه 5 گزینهای در نمونهای 384 نفری از مدیران کل، معاونین، روسای امور مالیاتی و روسای گروه مالیاتی شاغل در ستاد سازمان امور مالیاتی و ادارات مالیاتی شهر و استان تهران با روش مدلسازی معادلات ساختاری مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش، تحلیلهای آماری و خروجی نرم افزار استفاده شده، مشخص شد که هر سه فرضیه اول تحقیق در سطح اطمینان ۹۹ درصد تایید شدهاند. بنابراین، مؤلفههای سطح فناوری، ساختار و مدیریت و سطح اطلاعات و دانش بر فرآیند هوشمندسازی سازمان امور مالیاتی اثرات معنادری دارند.
به طور کلی و بر اساس تعاریف بینالمللی، نظام مالیاتی هوشمند نظامی است یکپارچه، دادهمبنا، مودیمحور، مبتنی بر فناوریهای نوین هوشمندساز و شامل اجزاء و ویژگیهایی که در ان کارایی و عدالت نظام مالیاتی و پرداخت مالیات به باور، رفتار و فرهنگ عمومی تبدیل شده و ضمن افزایش رضایت ذینفعان و شفافسازی رویدادهای مالی و مالیاتی، تامین اعتبارات هزینهای بودجه عمومی کشور و عدالت اجتماعی را در پی دارد. در این راستا، هوشمندسازی یک مسیر مشترک و جهانشمول برای حرکت به سمت سازمان مالیاتی مدرن محسوب میشود. فرایندهایی که از ابتدا کاغذمحور و تا حدی دستی بودندهاند با روندی رو به رشد، در حال دیجیتالیشدن هستند و این موضوع به نوبه خود اشتراکگذاری بیشتر دادهها در داخل دستگاههای اجرايی و دولت، ترکیب دادههای شخص ثالث و بهرهگیری از ابزارهای تحلیلی پیشرفته داده را میسر میسازد. انتهای این تحول دیجیتال، یک سازمان مالیاتی کاملا هوشمند است که با دادههایی که به طور خودکار از مودی مالیاتی به سازمان مالیاتی جریان مییابد، هدایت میشود و پس از جمعاوری، پاکسازی، فیلتر، تطبیق و ذخیرهسازی این دادهها، از انها برای ارزیابی ریسک، حسابرسی، دادرسی و سایر فرایندهای مالیاتی، استفاده میشود. با توجه به مطالب بالا و با استفاده از الگوی سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه و نیز استفاده از نظرات خبرگان سازمان امور مالیاتی کشور، سه جنبه اصلی شامل: ساختار و مدیریت، سطح اطلاعات و دانش و سطح فناوری سازمان به عنوان شاخصهای اصلی مدل هوشمندسازی نظام مالیاتی ایران شناسایی و عوامل موثر در شاخصها در وضعیت موجود و مطلوب با پرسشنامه 5 گزینهای در نمونهای 384 نفری از مدیران کل، معاونین، روسای امور مالیاتی و روسای گروه مالیاتی شاغل در ستاد سازمان امور مالیاتی و ادارات مالیاتی شهر و استان تهران با روش مدلسازی معادلات ساختاری مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش، تحلیلهای اماری و خروجی نرم افزار استفاده شده، مشخص شد که هر سه فرضیه اول تحقیق در سطح اطمینان 99 درصد تایید شدهاند. بنابراین، مولفههای سطح فناوری، ساختار و مدیریت و سطح اطلاعات و دانش بر فرایند هوشمندسازی سازمان امور مالیاتی اثرات معنادری دارند.
In general and based on international definitions, the military smart tax system is integrated, data-based, mod-oriented, based on modern intelligent technologies and includes components and features in which the efficiency and justice of the tax system and tax payment depend on public belief, behavior and culture. has become and while increasing the satisfaction of the beneficiaries and clarifying the financial and tax events, it leads to the provision of credits for the country's general budget and social justice. In this regard, intelligentization is considered a common and universal path to move towards a modern tax organization. Processes that were initially paper-based and partly manual are increasingly being digitized, which in turn enables greater data sharing within government and executive agencies, the incorporation of third-party data, and the use of advanced data analytics tools. . The end of this digital transformation is a fully intelligent tax organization, driven by data that flows automatically from taxpayer to tax organization, and after collecting, cleaning, filtering, matching and storing this data, it can be used to assess risk. Audits, proceedings and other tax processes are used.
According to the above and using the model of the Organization for Economic Cooperation and Development and also using the opinions of the experts of the Tax Affairs Organization of the country, three main aspects including: structure and management, the level of information and knowledge and the level of technology of the organization as the main indicators of the system intelligence model Identification and effective factors in the indicators in the current and desired situation with a 5-choice questionnaire in a sample of 384 general managers, deputies, heads of tax affairs and heads of the tax department working in the headquarters of the tax affairs organization and tax offices of Tehran and province using modeling method Structural equations were measured. Based on the findings of the research, statistical analysis and the output of the used software, it was found that all the first three hypotheses of the research were confirmed at the confidence level of 99%. Therefore, the components of the level of technology, structure and management, and the level of information and knowledge have significant effects on the process of intelligentization of the tax affairs organization.
خلاصه ماشینی:
ارائه مدلي براي سازمان مالياتي هوشمند با استفاده از رويکرد معادلات ساختاري رضا کامياب تيموري ١ احسان رستمي ٢ مجتبي الماسي ٣ مرتضي روحي ٤ چکيده به طور کلي و بر اساس تعاريـف بين المـللي ، نظام مالياتي هوشمـند نظـامي است يکپـارچه ، داده مبنا، موديمحور، مبتني بر فناوريهاي نوين هوشمندساز و شامل اجزاء و ويژگي هايي که در آن کارايي و عدالت نظام مالياتي و پرداخت ماليات به باور، رفتار و فرهنگ عمومي تبديل شده و ضمن افزايش رضايت ذينفعان و شفافسازي رويدادهاي مالي و مالياتي ، تامين اعتبارات هزينه اي بودجه عمومي کشور و عدالت اجتماعي را در پي دارد.
با توجه به مطالب بالا و با استفاده از الگوي سازمان همکاريهاي اقتصادي و توسعه و نيز استفاده از نظرات خبرگان سازمان امور مالياتي کشور، سه جنبه اصلي شامل : ساختار و مديريت ، سطح اطلاعات و دانش و سطح فناوري سازمان به عنوان شاخص هاي اصلي مدل هوشمندسازي نظام مالياتي ايران شناسايي و عوامل موثر در شاخص ها در وضعيت موجود و مطلوب با پرسشنامه ۵ گزينه اي در نمونه اي ۳۸۴ نفري از مديران کل ، معاونين ، روساي امور مالياتي و روساي گروه مالياتي شاغل در ستاد سازمان امور مالياتي و ادارات مالياتي شهر و استان تهران با روش مدلسازي معادلات ساختاري مورد سنجش قرار گرفت .
)Michael Cerrello and Virginia Cerrello, 1999( در گزارش بانک توسعه آسيا اهداف اصلي نظامهاي مالياتي هوشمند افزايش کارايي ، سرعت ، شفافيت و کاهش هزينه هاي اداري ذکر شده است که لازمه اين امر حکمراني داده ، استفاده از تکنيک هاي جديد در فرآيندهاي حسابرسي و دادرسي مي باشد )٢٠٢٢ ,Asian Development Bank Report(.