چکیده:
زبان پدیده و رفتاری اجتماعی است، زبان به وسعت زندگی و جغرافیاست ودارای بخشهای مختلفی است. القاب در هر زبانی، یکی از ببخشهای آن است. لقب یا برنام، اسمی غیر از اسم اصلی است که شخص به آن شهرت پیدا میکند و همچنین نامی است که دلالت بر مدح یا ذم شخص میکند. معادل لغوی آن در زبان فارسی «پاژنام» است. لقبگذاری در ایران پیش از اسلام نیز رایج بود. به عقیدهی هندوشاه نخجوانی این بخش از قابلیتهای زبان زنده، در دوران آل بویه وسلجوقیان در میان عربها هم رواج یافت وبعدها در ایران جانشین «کنیهگذاری» که شیوهای عربی بود گردید. یکی از انواع القاب، القاب تحقیر وتمجید است. کاربرد القاب تحقیر با «تهدید وجهه» ارتباط نزدیکی دارد. القاب یکی از بخشهای جهانی زبانهای زنده ودارای گویشور میباشند که مردم در زندگی روزمره برای ایجاد ارتباط از آن استفاده میکنند. القاب برای اشاره و خطاب به افرادی که دارای خصیصهای خاص هستند به کار میروند و منعکسکنندۀ روابط اجتماعی در جامعه هستند. هدف مقالهی حاضکر، مقایسهی تطبیقی القاب تحقیر و تمجید، در دو زبان کردی و فارسی است. این مقاله ضمن اینکه جستاری میان رشتهای در حوزههای زبان شناسی، جامعه وروان شناسی فردی واجتماعی است اما، به نوبة خود نیز میتواند زمینة بهبود ارتباطات انسانی را در دو زبان یادشده فراهم کند؛ و درنتیجه میتواند در همبستگی بیشتر و وفاق ملی موثر باشد.. در این راستا القاب تحقیر و تمجید فارسی و کردی را انتخاب و مقایسه و بررسی کردیم. پژوهش به شیوۀ میدانی است.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی القاب تحقیر و تمجید در زبان فارسی و کردی پرستو رضایی 1 چکیده زبان پدیده و رفتاری اجتماعی است، زبان به وسعت زندگی و جغرافیاست ودارای بخشهای مختلفی است.
مقدمه از آنجا که استهزا در طبیعت خود، با تحقیر و توهین همراه است، یا چنین صفاتی را تداعی میکند، سبب تخریب روحیۀ فرد مورد استهزا میشود و هدف اصلی از این عمل، حفظ و تقویت نیروی فردی و تضعیف روحیۀ طرف مقابل است.
القاب تحقیر زمانی به کار میروند که وجهه در خطر زیادی است و نیز در جایی که گوینده قصد دارد به وجهۀ شنونده یا مخاطب حمله کند.
لقب «آقا زاده» که امروز وارد زبان مردم شده و همه روزه به کار میرود دارای بار معنایی جدیدی است که با معنای این عبارت در گذشته تفاوت بنیادی دارد.
این اصطلاح امروز برای فرزندان افراد با نفوذ و سرشناسی به کار میرود که با تکیه بر این نفوذ و انجام کارهایی اغلب ناروا ثروتهای افسانهای به چنگ آوردهاند و بسیاری اصطلاحات یا واژههای دیگری که یا کاملاً تازه هستند و یا دیگر دارای معنای واقعی پیشین خود نیستند و بار معنایی جدیدی یافتهاند:جدول شمارۀ 5- القاب تحقیر در زبان فارسی لقب, آوانویسی, مفهوم, معادل کردی آقا زاده, āqā zāde, این لقب برای فرزندان افراد با نفوذ و سرشناسی به کار میرود که با تکیه بر این نفوذ و انجام کارهایی اغلب ناروا ثروتهای افسانهای به چنگ آوردهاند.
Language and Linguistics , Cambridge: Cambridge University Press, 1981 Morand, D.