چکیده:
واقعه اربعین حسینی در سایه ولایت و ولایتمداری تبیین میشود. در این نوشتار با استناد به آیات و روایات به صورت تحلیلی- تبیینی سعی بر آن بوده تا این واقعه به نحو شایسته بررسی و تحلیل شود. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که پدیده اربعین حسینی روشنگر مکتب اسلام و بیانگر فرهنگ عاشورایی است. ایّام اربعین تداعیگر واقعه کربلا است. واقعهای که تمام عالمیان در عزای آن ماتم گرفته و پیوسته گریستند. در این ایام همه زائران از اقصی نقاط جهان به سوی مقصدی واحد حرکت میکنند. از آنان فریاد عدالتخواهی و بیزاری از شرک، کفر، ظلم و فساد به عرش الهی میرسد. شعائر اربعین سرشار از مکارم اخلاقی است و به همگان از هر دین و مسلکی که باشند، انسانیت را تعلیم میدهد. با استناد به این نتایج میتوان گفت که پدیده اربعین به ما میآموزد که رشد و تعالی آدمی تنها با ولایتمداری حجت خدا در روی زمین به کمال میرسد. در حقیقت، جانشین خداوند متعال، مظهر سلطه و قدرت عادلانه الهی است و همه فعالیتهای فکری و عملی را رهبری و تدبیر میکند. در مقابل ولایت طاغوت و شیطان و پذیرش آن عین گمراهی و ضلالت است. با ولایت خداوند و جانشینان او، اتحاد، انسجام و استقلال مسلمین عملا تبلور مییابد.
خلاصه ماشینی:
در واقع رسالت ما در پاسداشت نهضت عاشورا، تأکید بر پیوند ذاتی عواملی همچون شناخت امام حسین(علیه السلام) و آموزههای تربیتی نهضت عاشورایی ایشان برای پیروی از حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) است.
عزاداری امام حسین(علیه السلام) و پیادهروی اربعین حسینی سنتی بسیار پسندیده و ضروری است؛ آنچه میبایست مورد توجه قرار گیرد، این است که شیعه زمانه با ملاکهای عقلانی، دینی و سیاسی انسانی همچون آزادگی، عدالتخواهی، عامل به معروف بودن، ناهی از منکر بودن، صداقت، پایبندی به عهد و پیمان، و سایر فضایل و مکارم اخلاقی و دینی، در عمل آماده ظهور امام عصر شود.
یعقوبِنبی با اینکه دوازده پسر داشت، در فراق یوسف به قدری گریست که چشمانش نابینا شد و اینک من که شاهد شهادت پدر و عمویم و هفده نفر از اهل بیتم بودم چگونه حزنم تمام شود؟ (همان، 63) عزاداری امام باقر7 در کتاب نهضهالحسین آمده است: با آمدن ماه محرم، حزن و اندوه در اهل بیت نبوی نمایان میشد و آنان از شعرا میخواستند تا برای سالار شهیدان امام حسین(علیه السلام) مرثیه سرایی کنند (ابن قولویه، 1375: 111-114).
گویی در روز عاشورا؛ روز شهادت سالار شهیدان امام حسین(علیه السلام) و اهل بیت: و یاران باوفای ایشان، بذر عدالتخواهی و نفرت از شرک و کفر و ظلم و ستم در دل و جان زائران حضرت قوّت و نیرو میگیرد و پس از چهل روز در اربعین حسینی نهال این بذر آشکار شده و قد علم میکند.