چکیده:
تورستن هیلن پژوهشگر تاریخ دین سوئدی در کتاب واقعه عاشورا با تاثیرپذیری از ساختارگرایی لوی استروس تقابل بین دو جبهه خیر و شر را با اتکا به گزارش تاریخ طبری از واقعه عاشورا توضیح داده است. هیلن واقعه عاشورا را در قالب اسطوره فهمیده است و از این جهت کتاب واقعه عاشورا، یک کتاب تاریخی نیست که قصد داشته باشد واقعیت عاشورا را توضیح دهد بلکه نویسنده بیشتر بهدنبال آن است که ذهنیت تاریخ نویسی طبری از واقعه عاشورا را روایت کند. در مقاله حاضر سعی بر آن است که امکانات و محدودیتهای خوانش ساختارگرایانه هیلن مورد سنجش انتقادی قرار گیرد. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که اگر سهگونه روایتپردازی اسطورهای، سیرهای و عامیانه ملاک قرار گیرد، گزارش هیلن در قالب روایتپردازی سنت و سیره قرار میگیرد نه قالب روایتپردازی اسطورهای. بنابراین برای خوانش دقیق و کاملتر واقعه، بهتر است از تحلیل اسطوره به تحلیل سنت و سیره تغییر مسیر داد.
خلاصه ماشینی:
نقدِ خوانش ساختارگرایانه واقعه عاشورا از اسطوره به سیره رضا نظریاندکتر سید مهدی نوری کیذقانیفرشته ناصریفر تاریخ دریافت: 26/02/1402 تاریخ پذیرش: 27/05/1402 چکیده تورستن هیلن پژوهشگر تاریخ دین سوئدی در کتاب واقعه عاشورا با تأثیرپذیری از ساختارگرایی لوی استروس تقابل بین دو جبهه خیر و شر را با اتکا به گزارش تاریخ طبری از واقعه عاشورا توضیح داده است.
هیلن واقعه عاشورا را در قالب اسطوره فهمیده است و از این جهت کتاب واقعه عاشورا، یک کتاب تاریخی نیست که قصد داشته باشد واقعیت عاشورا را توضیح دهد بلکه نویسنده بیشتر بهدنبال آن است که ذهنیت تاریخ نویسی طبری از واقعه عاشورا را روایت کند.
اسطوره، تاریخ طبری، تورستن هیلن، ساختارگرایی، فلسفه قیام عاشورا، واقعه عاشورا مقدمه سخن از عظمت امام حسین(علیه السلام)، در کتاب خداوند و سنت شریف نبوی ریشه دارد.
هیلن در این کتاب بر اساس نص معتمد که تاریخ طبری است با بهرهگیری از ساختارگرایی استروس، خوانشی از واقعه عاشورا به دست میدهد.
به همین دلیل هیلن به صراحت اعلام میکند هدف او توصیف واقعه عاشورا در تمامیت خود نیست بلکه بازسازی ذهنیت اسطورهای تاریخنویسی اسلامی و به طور خاص طبری است.
هیلن در این کتاب پارهای از روایت طبری از واقعه عاشورا یعنی از ورود امام حسین(علیه السلام) به سرزمین کربلا و مواجهه شدن او با لشکر حربنریاحی تا آنجا که خبر کشتهشدن مسلمبن عقیل به او میرسد، به عنوان یک مطالعه موردی موضوع بحث قرار داده است.