چکیده:
شهادت به عنوان دلیل اثبات دعوا، وجه مشترک نظامات فقه و حقوق ایران و مصر است که اگر دچار آفت تزویر گردد، موجد آثار متعددی از جمله، ناحق کردن حقوق عمومی و بی نظمی قضایی خواهد بود بدین لحاظ ضروری است در صدد پیشگیری از آن برآمده و از طریق شناخت تطبیقی آثار فقهی، حقوقی و جزایی آن در نظامات فقه امامیه و حقوق ایران و مصر و معرفی نقاط ضعف و قوت هر یک از آنها به این هدف مهم، نائل گردید. یافته های تحقیق حاضر که به صورت تطبیقی برای اولین بار و به روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته نشان می دهد شهادت زور در فقه امامیه و حقوق ایران و مصر، آثار مشترکی بر آن مترتب است که برای قبل از صدور حکم می توان عدم ترتب اثر آن و مجازات شاهد زور و برای بعد از صدور حکم، نقض حکم، جبران خسارت مشهود علیه، اعاده دادرسی و مجازات های متناسب با جرم حاصل از شهادت زور که در فقه و حقوق ایران تعزیر، حدود و قصاص و دیات و در حقوق مصر مجازاتهای متناسب با جرائم جنحه، خلاف و جنایت را نتیجه گیری نمود. دیگر یافته تطبیقی این پژوهش، توجه ویژه فقه امامیه به مجازات تشهیر و نیز پرداختن به مباحث حقوق خانواده نظیر طلاق و ازدواج است که از نقاط قوت این نظام حقوقی بر شمرده شده و خلاء این آثار مثبت در حقوق ایران و مصر از نواقص و نقاط ضعف دو نظام یاد شده، نتیجه گیری گردیده است.
Testimony as a proof of a lawsuit is a common feature of the jurisprudence and law systems of Iran and Egypt. And through the comparative understanding of its jurisprudential, legal and penal works in the Imami jurisprudence systems and the laws of Iran and Egypt and introducing the weaknesses and strengths of each of them, this important goal was achieved. The findings of the present research, which was conducted in a comparative manner for the first time and in a descriptive-analytical method, show that forced martyrdom in Imamiyyah jurisprudence and Iranian and Egyptian law has common effects, which can be used to determine the order of effect before issuing a verdict. It and the punishment of a witness by force and for after the issuance of the verdict, violation of the verdict, compensation for damages, resumption of proceedings and the punishments corresponding to the crime resulting from the witnessing by force, which in Iranian jurisprudence and law are ta'zir, hudud, retribution and diat, and in Egyptian law, the punishments are proportional to It concluded misdemeanor crimes. Another comparative finding of this research is the special attention of Imami jurisprudence to the punishment of defamation as well as dealing with family law issues such as divorce and marriage, which are considered to be one of the strengths of this legal system, and the absence of these positive works in the laws of Iran and Egypt is one of the shortcomings and weaknesses. The two mentioned systems have been concluded.
خلاصه ماشینی:
شهادت به معنی اِخبار از وجود یا عدم واقعه ای از سوی یکی از غیر طرفین دعوا است که در حقوق ایران و مصر، از ملاکهای اثبات دعوی و به عنوان سنجه اثبات جرم ، می باشد لذا چنانچه این دلیل اساسی اثبات جرم ، مخدوش شود و آفت ببیند یعنی شهادتی که انسان عالما و عامدا برخلاف واقع ارائه کند تا باطلی را حق یا حقی را باطل جلوه دهد، لطمات غیر قابل انکاری را به تحقق عدالت قضایی و حقوق عمومی وارد خواهد نمود، دفع و رفع این مشکل و معضل که امروزه گریبان جوامع را می فشرد تا جائی که افراد سودجو و فرصت طلب ، دادگاهها را به جایگاه سوداگری و تجارت تبدیل کرده و در راه تامین منافع مادی و مطامع شخصی خود باعث شده اند که روند دادرسی از عدالت طلبی و عدالت خواهی به بی عدالتی تغییر نماید و این خود دغدغه و مسئله ای است که دستگاه قضا با آن مواجه می باشد بدین لحاظ تحقیق حاضر به دنبال یافتن راهکارهایی برای برون رفت از آن است ، اگر چه محققین قبلا به مسئله شهادت زور و موضوع مجازات تشهیر در فقه امامیه هر یک در حوزه ای خاص و در مقالاتی مانند "جایگاه تشهیر رسانه ای در مبارزه با مفاسد اقتصادی"، "تشهیر شاهد زور" ، "معنا شناختی شهادت زور"، "کیفر شناسی و امکان سنجی نشر تصویر، حکم محکومیت و رسواسازی قضات متخلف " بدان پرداخته اند ولی تحقیق حاضر برای اولین بار و با نگاه تطبیقی به موضوع شهادت زور در فقه امامیه و حقوق ایران و مصر مبادرت ورزیده تا از این مسیر آثار و پیامدهای حاصل از ارتکاب جرم مزبور، شناخته شده و نقاط قوت آن ، پر رنگ تر و نقاط ضعف ، مرتفع گردد.