چکیده:
جهاد فیزیکی از جمله اولین مسائل مبتلابه صدر اسلام، گاهی در مقام دفاع و گاهی ابتدایی است؛ از اینرو امامیه و اهل سنت مسئلۀ حکم جهاد ابتدایی در قبال کفار و مشرکین و حاکمیت کفر و شرک را با توصیفات فقهی و آیات قرآن کریم با اندک تفاوتی در وجوب قتال مشرکین بیان کردهاند. جهاد ابتدایی میان اهل سنت دارای طرفداران بیشتری در زمان حضور پیامبر (ص) میباشد و میان شیعیان نیز گرچه غیرمشهور، ولی دارای پشتوانه فکری حتی در زمان ولایت مطلقه فقیه است. از طرفی همۀ مذاهب اسلامی تأکید بر کفاییبودن جهاد به دلیل جایگاه مظهر اصالت صلح دارند؛ اما در بلاد کفر و شرک و بلاد اسلامی وضعیت اندکی متفاوت است و آن مبحث جزیه از اهل کتاب است. مشهور میان شیعیان جزیه از اهل کتاب و میان اهل سنت بهویژه فقهای مالکی مشتبه، بلکه تفاوتنداشتن میان کفر و شرک به معنای مصطلح در مبحث جزیه است؛ از اینرو دستاورد پژوهش، خصمانهبودن روابط مسلمانان در قبال حکومت کفر به دلیل ظهور فرض براندازی حکومت اسلامی و مجوز جهاد ابتدایی است؛ این فرضیه هم در دارالاسلام جریان دارد هم در دارالکفر؛ چراکه فرض براندازی و توطئه علیه حاکمیت اسلام میتواند در بلاد کفر و علیه اقلیت مسلمانان انجام شود؛ پس نهتنها در محیط فیزیکی جواز ابتدای به جهاد وجود دارد، بلکه در محیط غیرفیزیکی از جمله فضای مجازی نیز امکانپذیر است؛ زیرا ملاک دفع خطر محتمل در برابر تسلط کفار است که حتی از طرف غیرحاکمیت نیز مقدمۀ حاکمیت کفر بر مسلمانان و حاکمیتشان می باشد.
یکون الجهاد البدنی وهو واحد من اوايل القضایا التی ابتلا بها الاسلام فی بدایاته، احیانا فی سیاق الدفاع واحیانا ابتدايی؛ ولذلک قامت المذاهب الامامیه واهل السنه بتوضیح حکم الجهاد الابتدايی فی مواجهه الکفار والمشرکین وسیاده الکفر والشرک باستخدام الاوصاف الفقهیه والایات القرانیه مع اختلاف طفیف فی وجوب قتال المشرکین. للجهاد الابتدايی مویدین اکثر من بین اهل السنه اثناء حضور النبی محمد (صلی الله علیه وسلم)، ولکن علی الرغم من انه غیر مشهور بین الشیعه، الا انه یحظی بدعم فکری حتی فی زمن الولایه المطلقه للفقیه. فمن ناحیه توکد جمیع الادیان الاسلامیه علی کفایه الجهاد لکونه مثالا لحقیقه السلام؛ ولکن الوضع یختلف قلیلا فی بلاد الکفر والشرک وبلاد الاسلام، وهذا الموضوع یتعلق بمساله الجزیه من اهل الکتاب. الجزیه من اهل الکتاب تکون المشهور بین الشیعه، الا انها تشیر الی عدم اختلافها بین الکفر والشرک فی المصطلح الذی یتعلق بمسيله الجزیه بین فقهاء اهل السنه، خاصه الفقهاء المالکیه المشتبهون؛ ولذلک، یمکن ان یستفاد من البحث الحالی فی تفسیر العلاقات المعادیه بین المسلمین وحکومه الکفر نتیجه لظهور فکره اسقاط الحکومه الاسلامیه واذن الجهاد الابتدايی. تطبق هذه الفرضیه فی دار الاسلام وایضا فی دار الکفر؛ لان فکره الاسقاط والتامر ضد سیاده الاسلام یمکن ان تحدث فی بلاد الکفر وضد الاقلیات المسلمه؛ لذلک لا یکون الجواز للجهاد الابتدايی مقتصرا علی البیيه الجغرافیه فقط، بل یمکن ایضا ان یتم فی البیيه الافتراضیه مثل الفضاء الالکترونی؛ حیث المعیار یکون تجنب الخطر المحتمل ضد سیطره الکفار فیکون بدایه لتسلطهم وحکمهم علی المسلمین حتی اذا کان من قبل الجماعات غیر الحاکمه.