چکیده:
امروزه محیط کاری در ساختمانهای اداری بیش از گذشته اهمیت پیدا کردهاند. از اینرو، توجه به چگونگی طراحی محیط کار مورد توجه معماران و کارشناسان مدیریت قرار گرفتهاست. کارمندان بیش از یک سوم زمان روزانه خود را در فضای محل کار خود سپری میکنند. از اینرو، راهکارهای مناسب در جهت تامین خواستههای جسمی و روحی و بالا بردن آسایش در فضاهای کاری کارمندان ضروری است. شرایط کالبدی ساختمان اداری نقش عمدهای در رضایتمندی و راحتی کارکنان دارد.بنابراین طراحان باید در ابتدا تمامی زوایای طراحی را بررسی و آنالیز نمایند و بعد اقدام به طراحی کند؛ چراکه رعایت تمامی این عوامل محیطی باعث ایجاد فضایی مناسب و کارآمد میشود و عدم توجه به این عوامل و طراحی نادرست، باعث ایجاد اضطراب شغلی و پایین آمدن راندمان کاری خواهد شد. معماران همیشه بر آن باور بودهاند تا فضاهایی مطلوب جهت استفاده مردم خلق نمایند. بنابراین اطلاع داشتن از شیوه رفتار انسان درون فضاهای اداری به عنوان یکی از اصول طراحی اهمیت ویژهای مییابد. یکی از علومی که در این زمینه مطرح میگردد، روانشناسی محیطی است که با توجه قرار دادن ارزشها، نگرشها و احتیاجات انسان به بررسی رابطه او با محیط کالبدی و تاثیرات این دو بر یکدیگر میپردازد. در این پژوهش، تلاش گردیدهاست به بررسی فاکتورهای محیطی و تاثیرگذار در طراحی فضاهای اداری و تاثیر آن بر رضایت شغلی و آرامش روانی کارکنان بپردازیم.
Nowadays, the working environment in office buildings is more significant than
it was in the past. Architects and management experts have focused on designing the
work environment. The workplace is where employees spend over a third of their daily
time. To meet the physical and mental needs of employees and enhance their comfort
in their working spaces, appropriate solutions are necessary. The employees’ satisfaction
and comfort are greatly influenced by the physical condition of the office building.
Therefore, the designers must first check and analyze all the design angles and then
proceed to design; Because complying with all these environmental factors will create
a suitable and efficient environment, and not paying attention to these factors and incorrect
design will cause job anxiety and lower work efficiency. Architects have always
been dedicated to creating spaces that are desirable for people to use. It is important to
understand human behavior in office spaces as a design principle. One of the sciences
that are proposed in this field is environmental psychology, which takes into consideration
the values, attitudes, and needs of humans and investigates their relationship
with the physical environment and the effects of these two on each other. The aim of
this research is to investigate environmental factors. The design of office spaces has a
significant impact on job satisfaction and mental peace for employees.
خلاصه ماشینی:
انسان موجودي مادي - معنوي است که در زمان فعاليت و کار، نياز به فراهم آوردن شرايط بهينه کالبدي جهت رسيدن به کارايي مطلوب در محل کار دارد و محيط کاري او بايد اين امکان را به بهترين شکل براي او فراهم سازد (حجت پناه و حيدر نتايج ، ١٣٩٥).
به منظور شکل دهي بهتر و صحيح تر فضاي معماري ، در اين پژوهش ، نياز بود که ابتدا نيازهاي هر انسان شناخته شود؛ به اين دليل که معماري بايد پاسخ دهنده نيازهاي فيزيولوژيکي ، فرهنگي و انساني باشد تا به وسيله اين شناخت بتوان ساختماني اداري با توجه به نيازهاي هر کارمند در هر بخش طراحي کرد که به واسطه آن بتوان نيازهاي کارکنان و کاربران فضا را پاسخ گفت و به دنبال آن منجر به بالا رفتن بهره وري کاري شد.
(Liu et al, 2009) به منظور طراحي صحيح تر معماري و ارايه فرمي مناسب در راستاي عملکرد، بايد قابليت محيط را شناخت که اين قابليت ها شامل ويژگي هاي جغرافيايي ، اجتماعي و فرهنگي هر محيطي است و به منظور بهره گيري از آن ، بايد خصوصيات روحي ، رواني و کالبدي کاربران محيط را نيز در آن لحاظ نمود (٢٠٠٦ ,Motalebi).
٥- مباني نظري ٥-١- محيط کار (workplace) محيط کار، به محيطي گفته مي شود که سازمان به طور مستقيم با عوامل اساسي آن در ارتباط است و از آن تاثير مي پذيرد، مانند بازار، رقبا، بخش تهيه مواد اوليه ، منابع انساني ، سهام داران و اتحاديه هاي کارگري ، محيط عمومي به عواملي تاکيد دارد که به طور غيرمستقيم برسازمان وعملکردهاي آن تاثيرمي گذارد،مانندعوامل فرهنگي ،اجتماعي ،سياسي ،اقتصادي و فناوري (فهيدي و ضيغمي محمدي ، ١٣٩٠).