چکیده:
تفسیری منسوب به امام جعفر صادق (ع) گزارش شده است که پل نویا آن را با عنوان تفسیر جعفرالصّادق منتشر کرد. پل ریکور، فیلسوف و ادیب فرانسوی، از برجستهترین نظریهپردازان هرمنوتیک ادبی و فلسفی است. در این پژوهش ضمن اشاره به هرمنوتیک ریکور و بیان شاخصههای آن، جستاری در تفسیر جعفرالصّادق انجام شده است. هرمنوتیک عرفانی تفسیر جعفرالصّادق با مبانی هرمنوتیک ریکور تقریباً مطابقت دارد. تأویل و چندمعنایی در تفاسیر عرفانی با این تفسیر آغاز میشود. هرکس به قدر خویش و براساس افق وجودی خود، قرآن را میفهمد. استعاره و نماد بهوفور و اسطوره شاید تنها دربارة ملائکه و هبوط آدم براساس نظر ریکور در این تفسیر یافت شود. روایتها و داستانها از قواعدی که ریکور برای هرمنوتیک روایت بیان کرده تبعیت میکنند. ریکور معتقد است همۀ تأویلها محق هستند؛ امّا در عرفان اسلامی ضمن پذیرش برداشتهای مختلف از کلمات الهی، تفسیر به رأی و هر نوع تأویلی قابل قبول نیست. روش بررسی مقاله، توصیفی – مقایسه ای است.
An exegesis of the Qur'an published by Paul Nwyia is attributed to Ja'far al-Sadiq. Paul Ricoeur, French philosopher and literary man, is one of the most remarkable theoretician of literary and philosophical hermeneutic. In this research, referring to the hermeneutics of the Ricoeur and its characteristics, Ja'far al-Sadiq's exegesis is investigated. The mystical hermeneutics of Ja'far al-Sadiq's interpretation are almost in accordance with the hermeneutics of Ricoeur. Interpretation and polysemy in mystical exegeses start with this interpretation. Everyone understands the words and verses of the Qur'an according to his degree of understanding and aspect of being. Based on Ricoeur, metaphor and symbolism are abundant in this exegesis, while myths can only be found about the angels and the Fall of Adam. Stories follow the rules that Ricoeur has expressed for narrative hermeneutics. Ricoeur believes that all interpretations are rightful, but in Islamic mysticism, absurd interpretation of verses is not acceptable.
خلاصه ماشینی:
تبيين هرمنوتيک عارفانه در تفسير جعفرالصادق براساس آراي پل ريکور رضا طباطباييعميد / قدرت الله خياطيان / عظيم حمزئيان چکيده تفسيري منسوب به امام جعفر صادق (ع ) گزارش شده است که پل نويا آن را با عنوان تفسير جعفرالصادق منتشر کرد.
در اين پژوهش ضمن اشاره به هرمنوتيک ريکور و بيان شاخصه هاي آن ، جستاري در تفسير جعفرالصادق انجام شده است .
نسخه هاي ديگري از تفسير جعفرالصادق منتشر شده اند؛ مانند تفسير عرفاني قرآن منسوب به امام جعفر صادق (ع ) به کوشش مهدي تدين و سيد علياصغر ميرباقري فرد و التفسير المنتسب الي مولنا ابي عبدالله جعفر بن محمد الصادق (ع ) به اهتمام منوچهر صدوقي سها، ولي ما در اين پژوهش بر تفسير معرفيشده توسط نويا تمرکز کرده ايم .
Paul Ricoeur در اين پژوهش ضمن اشاره به هرمنوتيک ريکور و بيان شاخصه هاي آن ، جستاري در تفسير جعفرالصادق انجام شده است ؛ به اين ترتيب که هرمنوتيک يکي از متقدم ترين تفاسير عرفاني را با متأخرترين آراي هرمنوتيکي تبيين و تحليل کرده ايم .
آن ها آن چهار مرغ را نماد اميال نفساني بشر ميدانند که بايد ذبح شوند تا وجه خدايي در انسان جلوه گر گردد: تو خليل وقتي اي خورشيدهش اين چهار اطيار رهزن را بکش (مولوي ،١٣٨٨: ٣١/٥) «بط و طاووس است و زاغ است و خروس اين مثال چار خلق اندر نفوس بط حرص است و خروس آن شهوت است جاه چون طاووس و زاغ امنيت است » (همان :٤٣-٤٤) اسطوره اسطوره در اينجا به آن معنا اخذ ميشود که تاريخ اديان در حال حاضر آن را مييابد: نه به صورت يک توضيح نادرست که از مفهوم تصاوير و افسانه ها حاصل ميشود، بلکه يک روايت سنتي است که مربوط به حوادثي است که در آغاز زمان رخ داده و هدفش مهيا کردن زمينه براي اعمال آييني انسان امروز است و به صورت عموميتر، ايجاد تمام اشکال کنش و فکر که توسط آن انسان خود را در جهان خويش درک ميکند.