چکیده:
شهر ظرفی برای زندگی انسان است. این ظرف برای فراهم کردن شرایط زندگی شهروندان خود نیازمند عناصری می باشد. از دیدگاهی کلی می توان شهر را متشکل از دو عنصر سخت و نرم دانست. عنصر سخت، همان کالبد اصلی شهر است که متشکل از بناها و المان های ثابت شهری می باشند و عنصر نرم، اجزای متحرکی هستند که می توان آن را مبلمان شهری دانست. مبلمان شهری عنصری مهم در شکل گیری فضای شهری است، که از دوران باستان تا دوران معاصر تداوم داشته است. از سنگ نوشته های هگمتانه مادی و نشیمن گاه های صفوی گرفته تا مبلمان مدرن شهرهای معاصر. اهمیت زیاد مبلمان شهری در ساختار شهرها از گذشته تا کنون برکسی پوشیده نیست، ولی متاسفانه این امر در توسعه شهرهای معاصر ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است، به طوریکه در حال حاضر شاهد ضعف شدید طراحی مبلمان شهری، در شهرهای ایران می باشیم. این پژوهش بر آن است تا با تامل بر مبلمان شهری و بیان ساختار آن به مطالعه و تحلیل موردی این موضوع در یکی از شهرهای ایران بپردازد. از اینرو نیمکت های نصب شده در خیابان بیهق واقع در شهر سبزوار از دیدگاه طراحی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت انجام پژوهشی جامع و سامان مند، موضوع مورد نظر در پنج حوزه ساختاری، عملکردی، کالبدی، فرهنگی و اقیمی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد نیمکت های نصب شده از لحاظ ساختاری قابل قبول، اما از لحاظ عملکردی، کالبدی، فرهنگی و اقلیمی نامناسب می باشند. این مسیله نشان دهنده ضعف طراحی و توجه صرف به کمیت و عدم توجه به کیفیت در طراحی این نیمکت ها است.
خلاصه ماشینی:
اهميت زياد مبلمان شهري در ساختار شهرها از گذشته تا کنون برکسي پوشيده نيست ، ولي متاسفانه اين امر در توسعه شهرهاي معاصر ايران کمتر مورد توجه قرار گرفته است ، به طوريکه در حال حاضر شاهد ضعف شديد طراحي مبلمان شهري، در شهرهاي ايران مي باشيم .
از اينرو نيمکت هاي نصب شده در خيابان بيهق واقع در شهر سبزوار از ديدگاه طراحي مورد بررسي قرار گرفته است .
اما به طور خاص راجع به جايگاه نيمکت در مبلمان شهري پژوهش اختصاصي انجام نشده و پرداخت به اين موضوع صرفا در قالب پژوهش هاي ديگر و به عنوان موضوعي فرعي پرداخته شده است .
مبلمان شهري رايج ترين مفهوم کاربردي تجهيزات شهري است و زماني اين اجزا و امکانات مبلمان شهري تلقي مي شوند که اولا، در فضاهاي باز شهري مکان يابي شده و کارکرد عمومي داشته باشند و دوم اينکه ، وجود آنها در فضاي شهري نيازي از نيازهاي عمومي شهروندان را تامين کنند (خسروي،١٣٩٧).
يافته ها شناخت نيمکت و نشيمنگاه در مبلمان شهري وتحليل نمونه موردي در اين بخش به نمونه موردي انتخاب شده در پژوهش ، يعني نيمکت هاي نصب شده در پياده روهاي خيابان بيهق واقع در شهر سبزوار پرداخته خواهد شد.
همان طور که بيان شد خيابان بيهق که نيمکت هاي نصب شده در آن مورد بررسي قرار گرفته است در قلب بافت تاريخي شهر قرار دارد.
اين پژوهش نيمکت هاي نصب شده را در پنج حوزه : عملکردي-کاکردي، کالبدي- زيبايي، سازه اي- ساختاري، ارزشي - فرهنگي و در نهايت اقليمي - آسايشي مورد بررسي و تحليل قرار داده است .