چکیده:
این مقاله در پی آن است که نشان دهد که چگونه انقلاب چهارم صنعتی زمینه گستردهای برای نوآوریهای گوناگون فراهم آورده است و چگونه این نوآوریها پارادایم سنتی برنامهریزی دولتی را بهشدت متأثر کرده است. این مقاله بر پیشینهای از ادبیات تأثیر فناوریهای انقلاب چهارم صنعتی و تحول در نظامهای برنامهریزی استوار است. روش مورد استفاده بر اساس سنتز تحلیلی ادبیات موجود و بهکارگیری آن در برنامهریزی دولتی است. یافتههای تحلیلی حاکی از آن است که برنامۀ هفتم نیازمند بازنگریهایی اساسی از حیث تغییرات پارادایمی ناشی از نظامهای سایبری فیزیکی است. نظامهای سایبری فیزیکی ملاحظات، الزامات و شرایط جدیدی بهوجود آوردهاند تا سازمانهای سنتی برنامهریزی به سوی تأکید بر دادههای اداری و ابزارهای تحلیلی این دادهها تغییر جهت دهند و به سوی مفهوم جدیدی از اداره، یعنی دولت بهمثابه فراهمکننده بسترهای اطلاعاتیـارتباطاتی، حرکت کنند و بهطورکلی، ساختار اداری و منابع انسانی خود را کاملاً دگرگون کنند. این تغییر پارادایم دامنهای از جابجایی منبع شناخت برای برنامهریزی تا تغییر ساختارها و فرایندهای برنامهریزی دولتی را دربرمیگیرد. منبع شناختِ برنامهریزی از دانشهای مرتبط با مدیریت و علوم اداری و سیاستگذاری عمومی به دانشها و ابزارهای فناوری اطلاعات انتقال مییابد. این دگرگونی، سازمانهای برنامهریزی دولتی را در دوراهی سختی قرار میدهد: پذیرش تحول پارادایمی یا فروپاشی این سازمانها. پیشنهاد این مقاله ایجاد «سازمان دادهکاوی و برنامهریزی هوشمند سایبری کشور» از ترکیب سازمان برنامهوبودجه و سازمان اداری استخدامی است تا بتوان احاله وظایف برنامهریزی به بخش مدنیـکارشناسی جامعه و کارآفرینی اجتماعی در سیاستگذاری عمومی و انفصال برنامه از سازمانهای مرکزی برنامهریزی را پیگیری نمود. برهم زدن مقاطع زمانی برای برنامههای 5 ساله از پیامدهای گسست تاریخی ناشی از سیستمهای «سایبرـفیزیکال» است. در این چشمانداز هر دستگاه مسئول تحلیل و بهروزرسانی دائمی معادلههای اصلی (تعادلهای) حوزه خویش است: پیشبینی تعادل فیزیکی (پیشبینی تولید، مصرف، سرمایهگذاری)، پیشبینی تعادل بر حسب ارزش (پیشبینی قیمتها، درآمدها، پسانداز و ...) پیشبینی تعادل مالی (پیشبینیهای مالی) در حوزههایی همچون مبادلات خارجی، اشتغال، سرمایهگذاری، آموزش، تولید صنعتی، مصارف دارو، هزینه مصارف درمان، و ... . سازمان برنامهوبودجه و سازمان اداری استخدامی یا باید الزامات جدید را بپذیرند یا اینکه راه فروپاشی را در پیش گیرند.
This article seeks to show how the fourth industrial revolution provided a ground for various innovations which in turn affected the traditional paradigm of the government planning. The article has resorted to the previous literature on the impact of technologies and the transformation in planning systems. An analytical synthesis of existing literature and its application in the planning has been taken into account. Findings indicate that the 7th Development Plan requires fundamental revisions in terms of paradigm changes caused by cyber-physical systems. In other words, cyber-physical systems have created new requirements and conditions so that traditional planning organizations change their direction towards Administrative Data and Big Data Analytics and move towards a new concept of administration, i.e. the government as a provider of information-communication platforms, and in general transform their administrative structure and human resources. This paradigm shift covers a wide range including the source of knowledge for planning as well as structures and processes of that planning. This transformation encounters government planning organizations with difficulties, that is, either they accept the paradigm shift or collapse. The article proposes a "Cyber intelligent planning and data mining organization" with the combination of the program and budget organization and the recruitment organization in order to track the transfer of planning tasks to the civil-professional sector and social entrepreneurship in public policymaking and the separation of the program from the central planning organizations.