چکیده:
سیلاب بهعنوان یکی از مخربترین حوادث طبیعی باعث وارد آمدن خسارات عظیم جانیء مالی و اتلاف منابع در سراسر فیزیوگرافی, ضریب هم. یگ جهان میشود. مننتشا بسیاری از سیلابها بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک بارشهای رگباری و تعاملات خصوصیات اسپیرمن., اوجان چای. شمالغرب توپوگرافی» ژئومورفولوژیکی و زمین شناسی است. حوضه آبریز اوجانچای یکی از این حوضههاست. هدف پژوهش حاضر ایران ارزیابی و پهنهبندی مناطق مستعد سیلاب ناگهانی در حوضه براساس خصوصیات فیزیوگرافیک با بهرهگیری از مدل شاخص پتانسیل سیلاب ناگهانی تصحیح شده(MFFPI) است. ابتدا بوسیله پارامترهای شیبء تراکم جریان, بافت خاک, انحنای دامنه. کاربری اراضی و نفوذپذیری زمین و از طریق وزن دهی لایههاء نقشه پتانسیل سیلاب ناگهانی تهیه شد. سپس بین پارامترها و نقشه پتانسیل سیلاب ناگهانی آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی چندمتغیره برقرار گردید و براساس نتایج آزمونهای آماری و پارامترهای با تاثیرگذاری بیشتر نقشه نهایی پتانسیل سیلاب ناگهانی تهیه شد. طبق نتایج حاصل از هر دو نقشه» توزیع فضایی پهنههای پتانسیل خطر سیلاب ناگهانی از شرایط توپوگرافی حوضهآبریز تبعیت میکند. مناطق دارای پتانسیل خطر کم و خیلی کم در مناطق کوهستانی قرار گرفتهاند که این سطوح به دلیل شیب زیاد برای انباشت و تجمع آب مناسب نیستند. نواحی دارای پتانسیل خطر زیاد تا خیلی زیاد سیلاب ناگهانی در مناطق هموار و اطراف بستر رودخانه اوجان واقع شدهاند» زیرا این نواحی به دلیل شرایط توپوگرافی(شیب کم) نسبت به انباشت و تجمع آب مستعد هستند. با درنظر گرفتن نوع خاک. ویزژگیهای توپوگرافی» و اقلیم نیمهخشک». تغییرات هیدروژئومورفولوژی ناشی از دخالتهای انسانی در تغییرات کاربری اراضی و برهم زدن شیب طبیعی دامنهها زیاد بوده است که نتایج حاصل از آزمونهای آماری تاییدکننده این امر (تاثیر شیب و کاربری اراضی) است و این تغییرات علاوه بر پتانسیل خطر سیلاب ناگهانی در حوضه» پتانسیل وقوع مخاطرات دیگری را هم در منطقه به دنبال دارد.
Floods are one of the most destructive natural disasters that cause huge and frequent human losses ,financial and resource losses all over the world(Mishra & Sinha, 2020,1). Flash floods are caused by heavy rains and due to the sudden accumulation and release of runoff from upstream to downstream. This natural phenomenon is the result of the activity of two groups of different parameters. The first group is the meteorological features that change according to space and time. The second group of fixed parameters includes geomorphological and geological characteristics(Youssef et al, 2011,755).Therefore, identification and zoning of areas prone to flood risk is necessary for sustainable development planning and protection of human societies(Farhan & Ayed, 2017, 719). The Ojan Chai basin, which has been flooded in recent years, especially due to human intervention in basin system. One of the most unprecedented floods occurred in this basin in 2016. Therefore, according to the history of flooding in this basin, it is necessary to assess and zoning the risk of sudden flood. The aim of the current research is to evaluate and zoning flash flood-prone areas in the basin based on physiographic characteristics, which is the basis of the modified flash flood potential index (MFFPI).