چکیده:
هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی اثربخشی زوجدرمانی هیجانمدار بر تنظیم شناختی هیجان و سازگاری زناشویی در والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقصتوجه/بیشفعالی بود. در این مطالعه، از طرح A-B-A پژوهش مورد منفرد استفاده شد. جامعۀ آماری شامل زوجین دارای فرزند 7 تا 11 سال مبتلا به اختلال نقصتوجه/ بیشفعالی، در شهر اصفهان در سال 1399 بود. ابزارهای استفادهشده در این پژوهش شامل پرسشنامۀ تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، مقیاس سازگاری زوجین اصلاحشده (RDAS) و چهارمین ویرایش مقیاس سوانساوان-ناونن و پلهام (فرم والدین) (SNAP-IV) بود. با نمونهگیری هدفمند، سه زوج که دارای فرزند مبتلا به این اختلال بودند انتخاب شدند و مداخلۀ زوجدرمانی هیجانمدار را دریافت کردند. دادهها با استفاده از تحلیل دیداری و نرمافزار آماری SPSS-20 تجزیه و تحلیل شدند و برای سنجش میزان تأثیر درمان، از درصد دادههای غیرهمپوش (POD) و درصد دادههای همپوش (PND) استفاده شد. نتایج نشان داد زوجدرمانی هیجانمدار بر تنظیم شناختی هیجان و سازگاری زناشویی والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقصتوجه/ بیشفعالی اثر مثبت و معنادار دارد (66/67 تا 100 درصد =PND). نتایج درمان در زمان پیگیری نیز ادامه داشت. براساس نتایج پژوهش حاضر، رویکرد زوجدرمانی هیجانمدار میتواند بهعنوان مداخلهای مؤثر برای افزایش سازگاری و تنظیم هیجان زوجین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقصتوجه/ بیشفعالی مورد استفاده قرار گیرد.
This study’s objective was to evaluate the efficacy of emotion-oriented couple therapy on cognitive emotion regulation and marital adjustment in parents of children with attention deficit/hyperactivity disorder. In this study, a single-case A-B-A design was utilized. In 2020, couples in Isfahan with children aged 7 to 11 years old and Attention Deficit/Hyperactivity Disorder comprised the statistical population of this investigation. Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), Revised Marital Adjustment Scale (RDAS), and the fourth edition of the Swanson, Nolan and Pelham Scale (Parent Form) (SNAP-IV) were utilized in this study. Three couples were selected using purposive sampling and participated in eight sessions of emotion-focused couple therapy. The effect of the treatment was determined by calculating the percentage of non-overlapping data (POD) and the percentage of overlapping data (PND) using visual analysis and SPSS-20 statistical software. The results showed that emotion-oriented couple therapy had a positive and statistically significant effect on cognitive regulation of emotion and marital adjustment of parents with children with attention deficit/hyperactivity disorder (PND= 66/67% to 100%), and that the treatment’s effects persisted during follow-up. Based on the findings of the current study, emotion-focused couple therapy can be used as an effective intervention to improve adjustment and emotion regulation in couples with children who have attention deficit/hyperactivity disorder.
خلاصه ماشینی:
ir//https: شاپا الکترونیکی: ٤٥٠٤-٢٦٧٦ اثربخشی زوج درمانی هیجانمدار بر تنظیم شناختی هیجان و سازگاری زناشویی زوجین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی 3 پریسا مؤید١، اعظم نقوی٢*، مریم فاتحیزاده ١.
این درمان در پژوهش های اخیر در ایران بر رضایت جنسی و زوجین دارای فرزند آهسته گام ( خرم ، وطنی و عباسپور، ١٤٠٠)، بر تنظیم هیجان زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی (تیموری ، مجتبایی و رضازاده ، ١٤٠٠)، بر افزایش سازگاری زناشویی در زوجین درگیر تعارض زناشویی (چراغی سیف آباد و همکاران ، ١٤٠٠)، بر تحمل ناکامی و سازگاری زوجین (صاحبی بزاز، سودانی و مهرابی زاده هنرمند، ١٣٩٨)، بر بهبود راهبردهای مقابلۀ زناشویی و تنظیم شناختی هیجان زوجین با فرزند دارای معلولیت (عیسی نژاد و رمضانی ، ١٣٩٨) مؤثر بوده است .
از این رو مسئلۀ اصلی این پژوهش ، بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر سازگاری و تنظیم شناختی هیجان والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه /بیش فعالی است .
یافته های این تحقیق نشان داد زوج درمانی هیجان مدار بر افزایش سازگاری زناشویی و تنظیم شناختی هیجانات زوجین دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی تأثیر معناداری دارد و این نتایج با یافته های دیگر پژوهشگران مبنی بر اثرگذاری این رویکرد درمانی بر تنظیم شناختی هیجان از جمله پژوهش تیموری ، مجتبایی و رضازاده (١٤٠٠)، خرم ، وطنی و عباسپور (١٤٠٠)، و عیسی نژاد و رمضانی (١٣٩٨) همسو است .