چکیده:
هدف این مطالعه، مقایسۀ اثربخشی درمان ترکیبی مبتنی بر تابآوری و ذهنآگاهی با درمان شناختی-رفتاری بر فرسودگی شغلی و نشانههای اضطراب، افسردگی و استرس در کارکنان با نشانگان اضطراب افسردگی مختلط در شرکت برق منطقهای اصفهان بود. روش پژوهش از نوع نیمهآزمایشی بود و در آن از طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعۀ آماری، شامل تمامی مردان شاغل در شرکت برق منطقهای اصفهان در سال 1398 بود که از میان آنها 45 نفر به روش نمونهگیری هدفمند و براساس ملاکهای ورود و خروج انتخاب و بهتصادف در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) گمارش شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامۀ فرسودگی شغلی مسلش (MBI) و پرسشنامۀ افسردگی، اضطراب و استرس ((DASS-21 استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها نیز با استفاده از نرمافزار SPSS-23 و روش تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی توکی انجام گرفت. نتایج مطالعه نشان داد هردو روش شناختی-رفتاری و درمان ترکیبی مبتنی بر تابآوری و ذهنآگاهی سبب کاهش معنادار اضطراب، استرس، افسردگی و فرسودگی شغلی در شرکتکنندگان گروههای آزمایش شده است. بااینحال، نتایج آزمون تعقیبی نشان داد بین دو روش درمانی بهکاررفته در کاهش متغیرهای وابسته تفاوت معناداری وجود ندارد. با توجه به یافتههای پژوهش، از درمان مبتنی بر تابآوری و ذهنآگاهی میتوان در کنار سایر پروتکلهای درمانی دیگر برای کاهش پریشانیهای روانشناختی، از جمله مشکلات خلقی و اضطرابی و فرسودگی شغلی، در افراد کمک گرفت.
This study aimed to compare the effectiveness of combination therapy based on resilience and mindfulness with cognitive behavioral therapy on job burnout, anxiety, stress, and depression in the staff of Isfahan Regional Electric Company who suffered from a mixed anxiety-depressive disorder. This was a quasi-experimental study with a pre-test-post-test design and a control group. In 2021, the statistical universe included the whole male staff of Isfahan Regional Electric Company. 45 employees were selected using a purposeful sampling method based on entry and exit criteria and randomly assigned to one control group and two experimental groups. Maslach's job burnout inventory (MBI) and the Depression, Anxiety, and Stress Scale (DASS-21) were used to obtain the data. Statistical analyses were conducted using SPSS-23 and the multivariate covariance test and Tukey’s post hoc procedure. Both applied therapeutic methods (CBT and Combined therapy) reduced anxiety, stress, depression, and burnout significantly in experimental group members. However, post hoc analyses revealed that there was no statistically significant difference between two methods for reducing dependent variables. According to the findings, the resilience and mindfulness-based combination therapy can be used in conjunction with other therapeutic protocols to ameliorate psychological disturbances such as mood and anxiety symptoms as well as job burnout in individuals.
خلاصه ماشینی:
ir//https: شاپا الکترونیکی: ٤٥٠٤-٢٦٧٦ مقایسۀ تأثیر درمان ترکیبی مبتنی بر تاب آوری روان شناختی و ذهن آگاهی با درمان شناختی-رفتاری بر اضطراب ، افسردگی، استرس و فرسودگی شغلی کارکنان شرکت برق منطقه ای اصفهان 4 فروزان ایران دوست ١، کوروش نامداری ٢*، حسین سماواتیان ٣، احمد عابدی ١.
پژوهش های مختلفی نیز گواه اثربخشی آموزش تاب آوری بر کاهش اضطراب و استرس (ورنسـینو و همکاران ١٣، ٢٠٢٠؛ میلر و همکاران ١٤، ٢٠١٤)، افسردگی و فرسودگی شغلی (اسـلاتیر و همکـاران ١٥، ٢٠١٧؛ میلـر و همکـاران ، ٢٠١٤؛ کنرادت و همکاران ١٦، ٢٠١٨؛ غلامی و واحدی، ١٣٩٤) و افزایش کیفیت زنـدگی و خودکارآمـدی (برقـی ایرانـی، بگیـان کوله مرز و هزاری، ١٣٩٥) هستند.
پژوهش ها نشان داده انـد عـلاوه بر درمان های شناختی-رفتاری در کاهش فرسودگی شغلی (انکلر و همکاران ، ٢٠١٨)، عواملی نظیر تاب آوری روان شناختی، نقـش حفاظتی دارند و میتوانند توانایی افراد را برای سازگاری با عوامل استرس زا افزایش دهند و از این طریـق فرسـودگی شـغلی را از بین ببرند یا کاهش دهند (ادوارد و هرسلینسکی ١٧، ٢٠٠٧؛ منزز دو لوسنا کاروالیو و همکاران ١٨، ٢٠٠٦).
به این ترتیب هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ اثربخشی درمان ترکیبی مبتنی بـر تـاب آوری روان شناختی و ذهن آگاهی با درمان شناختی-رفتاری بر میزان فرسودگی شغلی و نشانه های کارکنان مبتلا بـه اخـتلال اضـطراب افسردگی مختلط در شرکت برق منطقه ای اصفهان است .
Developing a therapeutic package based on psychological resilience and mindfulness and comparing its effectiveness with cognitive-behavioral therapy on Anxiety, depression, stress, burnout and reducing symptoms of employees with mixed anxiety-depression disorder in Isfahan regional electric company.