چکیده:
تحول اجتماعی و ویرایش متن جوامع، بدون داشتن اهدافی خاص آن هم در سپهری معنایی که اصطلاحا به آن پارادایم گفته میشود؛ امکان پذیر نمینماید. پارادایم "پیشرفت" که حاصل تامل ایرانیان در مواجه با پارادیم "توسعه " در یک قرن اخیر است؛ رفته رفته به درجهای از بلوغ میل کرده که زمان فراهم آوردن زمینههای اجرای آن را طلب میکند. بدون تردید هر پارادایمی دارای ریشه های معرفتی، خاستگاه، دکترین و اهداف خاصی است و تحقق آن محتاج شکلگیری سه نظام یعنی نظام حکمرانی، علمی- فلسفی و فرهنگی است. پارادایم "پیشرفت" را باید زبان ناملموس رفتاری انقلاب جامعه ایرانیان تفسیر کرد و حاصل کار محققان ایران، در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را تدوین این زبان رفتاری به سندی راهبردی دانست. نتایح حاصل از فرایند طی شده در اندیشکده آمایش بنیادین که بر اساس روش تحلیل ژانت صورت گرفته نشان میدهد که:
*پارادایم پیشرفت براساس پنج اصل یعنی تعادل فضایی، راستی و درستی، زیست پذیری و تاب آوری سرزمینی، هویت مکانی، و جمهور بدنبال دستیابی به فراورش مدنی است.
* پارادایم پیشرفت درمقایسه با پارادایم توسعه دارای تنشی جوهری است.
Social transformation and redaction of text related to the society is not possible without having specific goals that is called a paradigm in the semantic sphere. The “Progress” paradigm evolved during the past century by the attempts of Iranian scholars in their confrontation with “development” paradigm that has reached its maturity but requires time to provide the necessary ground for its implementation. Undoubtedly, every paradigm has epistemological foundations, origins, doctrine, and particular goals whose accomplishment needs three systems of governance, philosophical-scientific and cultural systems. The Progress paradigm should be interpreted as intangible behavioral language of Iranian revolution. Formulation of the behavioral language is considered as a strategic planning by Iranian scholars through in the Center of Islamic-Iranian progress pattern. The results of the process carried out, based on Jeanette's analysis method, show that: The paradigm of progress is an attempt to formulate the ideals of the Iranian revolution in the form of a strategic document. The paradigm of progress is based on five principles, namely spatial balance, truth and correctness, livability and territorial resilience, spatial identity, and the precedence seeking to achieve civil process. The progress paradigm has an essential tension compared to the development paradigm
خلاصه ماشینی:
نزدیک به یک قرن اخیر، ایرانیان در مواجه با تحولات اجتماعی دیگر ملل و اجرای پارادیم "توسعه " در ایران و کشورهای جهان سوم تاملی محتاطانه داشته و رفته رفته جامع عقول آنها به درجه ای از بلوغ میل کرده تا در زمینه تدقیق علمی و جایگزینی برای این پارادایم ، تلاشی رسمی را آغاز کنند.
فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا 32 اگرچه در زمان پهلوی دوم افراد متعددی به تبارشناسی پارادایم توسعه مانند: گودرزی (١٣٧١)، موثقی ( ١٣٨٤)، مجیدی (١٣٨١) فرمانفرمایان (١٣٩٨)، ابتهاج (١٣٩٨)، توفیق (١٣٩٣)، و در زمانه ما افرادی چون فرامرز رفیعی پور (١٣٧٩)، دیوید هاروی (١٣٩٢)، و فوکو و لوفور (حاجی زاده ١٤٠٠,١٧٣ ) مبادرت کرده اند و بصراحت از اهداف ، دکترین و خاستگاه این پارادایم اشارات روشنی دارند، ولی افراد دیگری چون سریع القلم (١٣٨٢)، رنانی (١٣٨٩)، زیبا کلام (١٣٩٥) و...
٢. روش شناسی در دستیابی به اهداف این پژوهش یعنی کالبد شکافی مبانی پارادایم پیشرفت و الزام ایجاد سازمندیهای اجرای آن به نوعی مقایسه با پارادایم های دیگر برنامه ریزی فضایی (توسعه ، آمایش سرزمین ، آینده پژوهی) مبادرت شده است .
The pillars of the progress paradigm (authors1402) عدالت و صدق در این پارادایم محور بالندگی و اعتماد جامعه به یکدیگر تعریف میشود و تعادل فضایی حکایت از آن دارد که جامعه که ترکیبی از رنگین کمان تفاوت های قومی و فرهنگی هستند به یک چشم دیده شوند بگونه ای فصلنامه برنامه ریزی و آمایش فضا 42 که نمیتوان در فضای زیستی آنها تفاوت چندانی ناشی از آپارتاید اجتماعی مشاهده نمود.