چکیده:
ﭼﮑﯿﺪه
ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﺛﺮﮔﺬار در ﻋﺰتﻧﻔﺲ و ﺧﻮدﺑﺎوری داﻧﺶآﻣﻮزان اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻈﺮ ﻫﺪف ﮐﺎرﺑﺮدی، از ﻧﻈﺮ روش ﮐﯿﻔﯽ و از ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻫﯿﺖ و ﻧﻮع ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ داده ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻮﻇﻬﻮر ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ داﻧﺶآﻣﻮزان اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺶ را ﺧﺒﺮﮔﺎن اﯾﻦ ﺣﻮزه ﮐﻪ دارای ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ دﮐﺘﺮی ﺗﺨﺼﺼﯽ در رﺷﺘﻪ ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزﺷﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺗﺸﮑﯿﻞ دادﻧﺪ. در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ در 12ﺧﺒﺮه ﺑﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﻈﺮی رﺳﯿﺪﯾﻢ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ را 12 ﻧﻔﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ. روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻮع آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﺳﺖ. ﺗﺠﺰﯾﻪوﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت در ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺪﮔﺬاری ﺑﺎز، ﮐﺪﮔﺬاری ﻣﺤﻮری و ﮐﺪﮔﺬاری اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد 85 ﺷﺎﺧﺺ و 14 ﻣﺆﻟﻔﻪ) ﻋﺪم اﺟﺒﺎر و ﮐﻨﺘﺮل داﻧﺶآﻣﻮزان، اﻋﺘﻤﺎد و ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺶآﻣﻮزان، دادن ﻓﺮﺻﺖ اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی، اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﻣﺤﻮر) ﮔﻔﺖوﮔﻮ، ﻣﺬاﮐﺮه، ﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ ﺗﻮﺿﯿﺢ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻈﺮات (، ﺗﻘﻮﯾﺖ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﺟﻬﺖ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺗﻔﮑﺮ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺪﻻل، ﻣﻨﻄﻖ و ﺗﻔﮑﺮ، ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدن ﻓﺮﺻﺖ و اﻣﮑﺎﻧﺎت، ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر و اراﺋﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺷﻔﺎف، ﻫﺪاﯾﺖﮔﺮی/ اراﺋﻪ ﺳﺮﻧﺦﻫﺎی ﻫﺪاﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪه) ﻧﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ (، اراﺋﻪ ﺑﺎزﺧﻮرد، ﻓﺮآﯾﻨﺪﮔﺮاﯾﯽ، اﺧﺘﺼﺎص زﻣﺎن ﺑﺮای در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﻮدن، ﺣﻤﺎﯾﺖ، ﻫﻤﺪﻟﯽ و اﻣﻨﯿﺖ (در ﻣﻮﺿﻮع ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﺛﺮﮔﺬار در ﻋﺰتﻧﻔﺲ و ﺧﻮدﺑﺎوری داﻧﺶآﻣﻮزان اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش نشان داد که تعداد 85 شاخص و 14 مؤلفه (عدم اجبار و کنترل دانشآموزان، اعتماد و پذیرش دانشآموزان، دادن فرصت انتخاب و تصمیمگیری، استفاده از مهارتهای ارتباطی دموکراسی محور (گفتوگو، مذاکره، تبادل نظر توضیح و تبیین نظرات)، تقویت اقداماتی جهت مهارتهای تفکر سطح بالا مانند استدلال، منطق و تفکر، فراهم کردن فرصت و امکانات، تشکیل ساختار و ارائه قوانین شفاف، هدایتگری/ ارائه سرنخهای هدایت کننده (نه مداخله)، ارائه بازخورد، فرآیندگرایی، اختصاص زمان برای در کنار هم بودن، حمایت، همدلی و امنیت) در موضوع شناسایی عوامل اثرگذار در عزتنفس و خودباوری دانشآموزان ابتدایی شناسایی شد.
افراد داراي اين گرايش، میتوانند اطلاعات پیرامون خود را بهتر تحلیل و ارزيابی کنند، از اطلاعات تحلیل شده، نتايج درستی را استخراج کنند و مسائل را به صورت منطقی و ملموستر مورد ارزيابی قرار دهند و نسبت به میزان اطلاعاتشان، تصمیمگیريهاي صحیحتري داشته باشند (عزيزي و همکاران، 14 Smith, Nolen-Hoeksema, Fredrickson & Loftus Pitt با توجه به اينکه آموزش توسط روشهاي تدريس متکی به معلم نمیتواند توسعه خودباوری دانشآموزان را پاسخگو باشد و موجب افزايش تمايل و وابستگی دانشآموزان به معلم میشود، بايد تغییرات و نوآوري زيادي در روشهاي آموزشی ايجاد شود.
افراد دارای خودباوری بالا از تواناییها، استعدادها و شایستگیهای خود و حتی ضعفها و محدودیته Colburn Self-Confidence McGrane Kim Gandhi Bas Kim, Wee & Gilbert8 You & Hou9 Zulkosky10 Ding11 Pinar, Yildirim & Sayin12 Herron13 Akdeniz & Saytekin You & Hou Zulkosky Ding با این شناخت و آگاهی میتوانند به خوبی با مشکلات و چالشها به مقابله برخیزند (پینار، ییدیریم و سایین 1 ، 2022).