چکیده:
ﺧﺸﻢ و ﻋﺼﺒﺎﻧﯿﺖ ﯾﮑﯽ از ﺑﺮوﻧﺪادﻫﺎی اﺧﻼﻗﯽ و رﻓﺘﺎری اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺪم ﮐﻨﺘﺮل و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی و ﺑﺮﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪن ﺗﺎﺛﯿﺮات روﺣﯽ ﺟﺴﻤﯽ و دﻧﯿﻮی اﺧﺮوی ﻣﻨﻔﯽ و ﻣﺨﺮب ﺑﺮﺧﻮد ﻓﺮد و اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﻓﺮد ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﺑﺪﯾﻬﯽ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع، ﮐﻨﺘﺮل ﺧﺸﻢ ﺑﺮای اﻓﺮادی ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﺧﺸﻢ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ اﻏﻠﺐ ﮐﺎری ﺑﺲ دﺷﻮار و ﮔﺎﻫﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ. ﻣﻘﺎﻻت ﻋﻠﻤﯽ و ﮐﺘﺎب ﻫﺎی ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺧﺸﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﮐﺜﺮا از دو ﻣﻨﻈﺮ رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﺟﺪﯾﺪ، ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﺪاﺧﻼت ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و رﻓﺘﺎری در درﻣﺎن ﺧﺸﻢ، و از ﻣﻨﻈﺮ دﯾﻨﯽ، ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺑﺮ ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎﻃﻨﯽ و ﻇﺎﻫﺮی، ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و راﻫﮑﺎرﻫﺎ و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ رذﯾﻠﻪ ﺑﺮ ﻣﯽﺷﻤﺎرﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ درﻣﺎن ﻣﻘﻄﻌﯽ ﻓﺮد ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ اﺳﺖ. اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﺎﻫﺪ روﻧﺪ ﺻﻌﻮدی ﺧﺸﻢ و ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی در ﺟﻮاﻣﻊ اﻣﺮوزی ﻫﺴﺘﯿﻢ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ روش ﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ آﻣﻮزه ﻫﺎی ﻗﺮآن و رواﯾﺎت ﻣﻌﺼﻮﻣﯿﻦ) ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻟﺴﻼم (، ﺑﺎﻻﺧﺺ رواﯾﺎت اﻣﯿﺮاﻟﻤﻮﻣﻨﯿﻦ) ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم (، روش ﻋﻠﻤﯽ و ﮐﺎرﺑﺮدی ﺑﺮای ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺧﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ اراﺋﻪ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻧﻮاﻗﺺ و ﺿﻌﻒ ﻫﺎی روش ﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ را ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮده و ﻣﺆﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮد
خلاصه ماشینی:
فصلنامه علمی- تخصصی معارف علوم اسلامی و علوم انسانی سال سوم-تابستان 1402- شماره سیزدهم-ص129-142 علل و آثار عصبانیت و راه های کنترل آن محمد رحیم پاتیار، 1 صدیقه والا فر 2 چكيده خشم و عصبانیت یکی از بروندادهای اخلاقی و رفتاری انسان است که عدم کنترل و مدیریت آن باعث بروز پرخاشگری و برجا ماندن تاثیرات روحی جسمی و دنیوی اخروی منفی و مخرب برخود فرد و اطرافیان فرد خشمگین می شود.
عصبانیت بخشی از رفتار انسان است ک مانند محرک برای دفاع از حق می توان از آن استفاده کرد اما باید تحت کنترل باشد تا موجب آشفتگی نگردد.
در قران و روایات اسلامی راه های متعددی برای فرونشاندن و درمان عصبانیت بیان شده است که در این مقاله به ذکر آنها پرداخته ایم.
صلوات بر پیامبر ( صلی الله علیه و آله) و خاندان پاک و مطهرش یکی از روش های درمان عصبانیت ذکر صلوات است که موجب فرو نشاندن آتش خشم و عصبانیت می شود.
به همین دلیل برای رفع عصبانیت باید شیطان را از خود دور کرد و گفتن ذکر « اعوذ بالله من الشیطان الرجیم »؛ بهترین روش برای این موضوع است.
اگر فردی در موقعیت های خشم برانگیز طوری رفتار می کند که هم خود و هم طرف مقابل احساس رضایت و آرامش داشته و به حقوق هیچ یک نیز آسیبی وارد نشود این فرد دارای مهارت کنترل خشم است.