چکیده:
یکی از ویژگیهای متن داشتن انسجام است، هلیدی و حسن از جمله نظریه پردازان در این حوزه زبان شناسی هستند به عقیده آنها انسجام متن ناشی از عواملی است که اجزای تشکیل دهنده متن را به هم مرتبط میسازد و باعث هماهنگی آن میشود این عوامل شامل ابزارهای دستوری، پیوندی و واژگانی است. نظم و هماهنگی آیات و سور قرآن کریم مسئله ای است که گاه از سوی برخی شرق شناسان و مخالفان آن مورد انکار قرار گرفتهاست، بنابراین پرداختن به مسئله انسجام متن، از جمله انسجام متن قرآن کریم برای اثبات وجود نظم و هماهنگی میان آیات و واژگان آن از مواردی است که از دیرباز مورد توجه پژوهشگران بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی به شرح عوامل انسجام دستوری در سوره مبارکه نبأ و ترجمه فارسی آن از حسین استادولی بر پایه نظریه انسجام هالیدی و رقیه حسن پرداخته است. ابزارهای آفریننده انسجام دستوری در سوره نباو ترجمهی منتخب آن شامل عناصر ارجاع، حذف و جانشینی است. در بین این عناصر، عنصر ارجاع از بیشترین بسامد در سوره نبا و همچنین در ترجمهی منتخب برخوردارهستند و بیشترین تاثیر را در انسجام بخشی به سوره نبا و ترجمهی آن دارند.
من خصايص النص ان یکون متماسکا، وهلیدی وحسن من المنظرین فی هذا المجال اللغوی، ووفقا لهما، فان تماسک النص ناتج عن العوامل التی تربط بین مکونات النص وتجعله متناغما. وتشمل هذه العوامل الادوات النحویه والربط والمعجمیه. ان ترتیب وتناسق ایات وابواب القران الکریم من الامور التی انکرها بعض المستشرقین وخصومها، وبالتالی تناول موضوع تماسک النص، بما فی ذلک تماسک نص القران الکریم لاثبات وجوده. الترتیب والانسجام بین الایات ومفرداتها من الامور التی کانت موضع اهتمام الباحثین لفتره طویله وذات اهمیه کبیره. شرح هذا البحث بطریقه وصفیه تحلیلیه عوامل الترابط النحوی فی سوره المبارکه نبع وترجمتها الفارسیه حسین استاد ولی بناء علی نظریه التماسک لدی هلیدی ورقیه حسن. الادوات التی تخلق الترابط النحوی فی سوره النبوه فی ترجمتها المختاره تشمل عناصر المرجع والحذف والاستبدال. من بین هذه العناصر، فان العنصر المرجعی له اعلی تردد فی سوره النبا وایضا فی الترجمه المختاره وله اکبر تاثیر علی تماسک جزء من سوره النبا وترجمتها.