چکیده:
با گسترش روابط اقتصادی میان مسلمانان و کفّار، مسائلی به وجود آمده است که از طرفی موجب
سودآوری برای جوامع اسلامی میگردد و از سوی دیگر میتواند مفاسدی را به همراه داشته باشد.
یکی از آن مسائل فروش محرمات به کفار و مستحلّین میباشد. این مساله از دیرباز مورد اختلاف
نظر فقهای شیعی قرار گرفته است. عدهای آن را صحیح دانسته و برخی نیز قائل به حرمت و عدم
جواز آن شدهاند. در نتیجه ی این پژوهش که با روش تحل ی لی و استنباطی و با ابزار کتابخانه ای انجام
پذیرفته است، ضمن بیان اشکالات دلایل و مبانی قائلان به بطلان، قوّت وجوه صحّت این نوع از
معاملات روشن گردیده و آشکار میشود اشکالی در جواز فروش محرمات به مستحلین وجود
ندارد مگر دربارهی بیع خمر و خنزیر که به واسطهی عروض عناوینی مانند وهن، افساد فی الارض
و ... ادلهی جواز از آن دو قاصر میباشند.
خلاصه ماشینی:
در نتيجه ي اين پژوهش که با روش تحل لي و استنباطي و با ابزار کتابخانه اي انجام پذيرفته است ، ضمن بيان اشکالات دلايل و مباني قائلان به بطلان ، قوت وجوه صحت اين نوع از معاملات روشن گرديده و آشکار ميشود اشکالي در جواز فروش محرمات به مستحلين وجود ندارد مگر درباره ي بيع خمر و خنزير که به واسطه ي عروض عناويني مانند وهن ، إفساد في الارض و ...
١-٢- قول به حرمت و بطلان قائلان به حرمت و بطلان مثل شيخ مفيد، علامه حلي ، نراقي و شيخ انصاري ١ براي اثبات مدعاي خود٢ ادله ي زير را مطرح کرده اند: ١) اطلاق و عموم آيات و روايات دال بر حرمت ميته و خمر در آيه شريفه سوره مائده آمده است : «حرمت عليکم الميتۀ و الدم و لحم الخنزير و ما أهل لغير الله به و المنخنقۀ و الموقوذة و المترديۀ و النطيحۀ و ما أکل السبع إلا ما ذکيتم و ما ذبح علي النصب و أن تستقسموا بالأزلام ذلکم فسق ».
اگر قائل به حرمت بيع محرمات به کفار شويم لازم ميآيد سقي کافر نيز جايز نباشد، چون به محض رسيدن آب به پوست و دهان او نجس ميشود و خوردن آن آب بر او حرام خواهد بود و اين در صورتي است که هيچ يک از فقهاء سقي کافر را اعانه ي بر اثم نميداند بلکه به عکس احاديث متعددي مبني بر جواز برطرف کردن تشنگي هر تشنه لبي وارد شده است ، مانند موثقه ي ضريس بن عبد الملک که گويد: امام باقر (ع ) فرمود: «خداي تبارک و تعالي خنک ساختن جگر تشنه را دوست ميدارد و هرکه جگر تشنه اي را آب دهد، چه چهارپا باشد و غير آن - در آن روزي که سايه اي - جز سايه لطف 1 او - وجود ندارد، او را در سايه عرش خود قرار خواهد داد».