چکیده:
افزایش ظرفیت شبکه های تولید، انتقال و توزیع برق به سرمایه گذاری های سنگینی نیاز دارد که با توجه به توان محدود کنونی افزایش ظرفیت تولید برق کشور، لزوم بهره برداری بهینه از ظرفیت موجود به ویژه با کاهش تلفات ضرورت می یابد. کاهش تلفات به خصوص در زمان اوج بار شبکه از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا در این زمان، تلفات سیستم انتقال و توزیع در بالاترین حد خود قرار دارد و محدودیت تولید و ظرفیت شبکه، اهمیت تامین نیاز مصرف کنندگان را دوچندان می کند. به رغم روند کاهشی تلفات تولید، توزیع و فوق توزیع برق در کشور، همچنان ظرفیت های کاهش اتلاف عمده ای وجود دارد. در آن بخش از تلفات صنعت برق کشور که به تلفات غیرفنی شبکه اختصاص دارد، حذف برق های غیرمجاز، بیشترین تاثیر را بر کاهش تلفات دارد. در وضعیت فعلی و محدویت های سرمایه گذاری جدید با وجود تحریم های اقتصادی، می توان با کاهش تلفات انرژی در شبکه های برق رسانی و همچنین، مشارکت مشترکان در طرح های مدیریت مصرف و کاهش مصرف در ساعات پربار افزون بر مدیریت ظرفیت نیروگاهی و کاهش آلودگی محیط زیست، امکان صادرات مازاد برق به کشور های هم جوار را نیز فراهم کرد. در این راستا، 1) استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در کاهش تلفات شبکه در قالب قراردادهای EPCF ، 2) توسعه ظرفیت های تولید برق تجدیدپذیر به جای افزایش ظرفیت برق حرارتی و 3) کاهش تلفات و افزایش بازده نیروگاه ها با تبدیل نیروگاه های حرارتی به نیروگاه های چرخه ترکیبی پیشنهاد می شود.
خلاصه ماشینی:
کاهش تلفات بهخصوص در زمان اوج بار شبکه از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا در این زمان، تلفات سیستم انتقال و توزیع در بالاترین حد خود قرار دارد و محدودیت تولید و ظرفیت شبکه، اهمیت تأمین نیاز مصرفکنندگان را دوچندان میکند.
در ایران صنعت برق سابقهای نسبتاً طولانی و بیش از یک قرن دارد و اکنون با ظرفیت تولید حدود ۸۰ هزار مگاوات و پشتوانه بیش از 1000 بنگاه اقتصادی بزرگ، متوسط و کوچک و بومیسازی ساخت تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی، جزو صنایع پیشرو کشور به شمار میآید.
این شرایط بهویژه در زمان اوج بار شبکه از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا در این زمان، تلفات سیستم انتقال و توزیع در بالاترین حد خود قرار دارد و اوج بار شبکه برای تأمین نیاز مصرف اهمیت دوچندانی به موضوع میدهد.
ـ توسعه ظرفیتهای تولید برق تجدیدپذیر بهجای افزایش ظرفیت برق حرارتی: بررسی جزئیات آمارهای وزارت نیرو نشان میدهد در سالهای 1399 و 1400، تأسیس نیروگاه جدید آبی در ایران بسیار ناچیز و سهم انرژیهای تجدیدپذیر در نیروگاههای جدید نزدیک به 5 درصد بوده است.
ـ کاهش تلفات و افزایش بازده نیروگاهها با تبدیل نیروگاههای حرارتی به نیروگاههای سیکل ترکیبی: بررسی بازده و کارایی نیروگاههای تولید برق در کشور نشان میدهد که به دلیل ظرفیت بالای ایران از نظر منابع نفت و گاز و فراوردهها که خوراک برخی نیروگاههاست و همچنین، عدم بهروزرسانی تجهیزات به علت تحریمها، اتلاف انرژی برای تولید برق زیاد است.