چکیده:
بحث تناسب لفظی یکی از زمینههای بررسی قرآن است که سهم به سزایی در فهم آن دارد
این بحث از دیر باز و با عناوین مختلف در کتب متعددی مطرح شده است و موافقین و
مخالفین درباره آن به جدل پرداختهاند.این تناسب را میتوان در ارتباط میان اجزای
یک آیه، پیوند آیات با یکدیگر و نیز پیوستگی سورهها با هم جستجو کرد.
خلاصه ماشینی:
"تناسب آیات«سورة الجمعة» در این سوره پس از بسمله،بحث از تسبیح تکوینی موجودات برای ملکی قدوس عزیز حکیم مطرح میشود{/(یسبح لله ما فی السموات و ما فی الارض الملک القدوس العزیز الحکیم)/}،همو که به اقتضای حکمتش پیامبری را برمیگزیند تا میان امیین آیات الهی خواند، آنها را پاک گرداند و به ایشان کتاب و حکمت بیاموزد تا تسبیح تشریعی نیز متحقق گردد {/)هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلوا علیهم ایاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمة)/}.
بهعنوان نمونه با وجود اینکه آیه 87«سورة الحجر»-که بنابر نظر برخی از دانشمندان مدنی بوده و در میان آیات مکی قرار گرفته است،هیچگونه ناهمگونی با آیات دیگر ندارد و هنگام تلاوت این سوره،گویی که یکباره نازل شده است.
الف-سوره یونس(ع):آیات 71 تا 73 {/«و اتل علیهم نبأ نوح اذ قال لقومه یا قوم ان کان کبر علیکم مقامی و تذکیری بایات الله فعلی الله توکلت فاجمعوا امرکم ثم لا یکن امرکم علیکم غمة ثم اقضوا الی و لا تنظرون*فان تولیتم فما سألتکم من اجر ان اجری الا علی الله و امرت ان اکون من المسلمین*فکذبوه فنجیناه و من معه فی الفلک و جعلناهم خلائف و اغرقنا الذین کذبوا بایاتنا فانظر کیف کان عاقبة المنذرین»/} با دقت در آیات قبلی این سوره مشخص میشود که مطالب زیر مورد بحث قرار گرفته است: 1.
پس از نوح(ع)در مورد ابراهیم(ع)مطالبی بیان شده و در راس این مطالب پیروی او از نوح(ع)مطرح میشود{/(و ان من شیعته لابراهیم)/} در آیات بعدی از پیامبران دیگری نیز سخن به میان آمده و محور کلام بیشتر شخصیت و ویژگیهای پیامبران(ص)است نه مطالب دیگر."