خلاصه ماشینی:
"هیکل متشخص و خوفآفرین گاو بالدار با سنگینی و وقار بی نظیرش بیاختیار بیننده را متوجه عظمت و اقتدار نامرئی حکومت شاهنشاهی میکند،گوئیا این نقش مشخص این حکومت جهانی عصر باستان است،در سنتهای آئین زرتشتی،گاو علامت نخستین و برجسته قدرت بخشنده و مردمنواز روح جهانی است(در اوستا گهواش او روا و در پهلوی گاویوداد (Geus-Urva-Gavyodad تزئینات دقیق پلهکانها که در سه رده مختلف قرار دارند، حاوی نقشهای اساطیری و پرمعنای ایران قدیم و از جمله تسلط(به تصویر صفحه مراجعه شود) جنگ شیر و گاو تختجمشید شیر بر گاو نر است،در آئین زرتشتی این زورآزمائی مشخص کشمکش جاودانی خیر و شر است که سرانجام به پیروزی خوبی پایان خواهد یافت،در بدنه تالارها و پهنه گشاد سرسراها،نقش مفصل تسلط نیروی سلطنت بر قدرت اهریمنی دشمنان بچشم میخورد و نشان میدهد که زمامداران ملل تابعه در صورت قیام و طغیان چگونه ضعیف و پایمال میگردند،این نقش به شاهنشاه و ادارهکنندگان شاهنشاهی نیز هشدار میداد که یک شاهنشاهی عظیم بیش از هرچیز باید بر نیروی نظامی خود متکی باشد.
زرتشت پیامبر آتش را به عنوان مظهر آهورامزدا و نشانه قدرت برگزید و این چیزی جزایثر ربی یا اثر نیست که در پارسی عهد کهن اثرا(آذر)خوانده میشد و ماهیت آن از آتش بدان مفهوم که امروز افاده میکنیم برتر است(یشت 3/36) تختجمشید پایتخت بزرگ هخامنشیان نه تنها مرکز سیاسی و فرهنگی ایران باستان بود بلکه مرکز معنوی و روحانی آن نیز محسوب میگردید و کلیه عواملی که باعث ایجاد وحدت و استحکام همآهنگی و همگامی عوامل تشکیلدهنده شاهنشاهی بود درین مرکز قدرت گردآوری شده بود که این چرخ عظیم شاهنشاهی عهد باستان را در نظم جهانی خود یاری دهد،هنگام فرارسیدن نوروز جشن های پرشکوه درین نقطه برپا میشد و طالار مرکزی آن در حکم یک پرستشگاه معنوی ملی بود و البته آتش و نور نیز بعنوان مظهر قدرت و برکت همهجا وجود داشت."