خلاصه ماشینی:
"6 (3)-تاریخ عرب-ترجمهء ابو القاسم پاینده ج 1 ص 221 چاپ تبریز 1344 خورشیدی (4)-دایرة المعارف،مصاحب ص 1031 (5)-ایران در زمان ساسانیان ص 415 (6)-همان کتاب ص 416 تأسیس دیوانهای اسلامی دیوان در تشکیلات اداری خلفا و سلاطین کشورهای اسلامی عنوان ادارهء کل محاسبان کشور و نیز به معنی مطلق اداره و تشکیلات اداری بوده و در آغاز در نزد مسلمانان ثبت و ضبط درآمد و هزینهء کشور بکار میرفته و بعدها بر جمیع ادارات و دفاتر اطلاق شده است.
»30فنکرمر Von Kremer که دارای تألیفات نفیسی در تاریخ و تمدن اسلام است مینویسد:«در عصر عباسیان نهتنها تشکیلات دولتی و دینی در قالب ایرانی ریخته میشد بلکه شکل لباس و نوع غذا و سبک موسیقی و امثال آن نیز تحت تأثیر (29)-وزارت و وزیران در ایران تألیف زهرا شجیعی از انتشارات مؤسسه مطالعات اجتماعی ص 25 چاپ 2535 و اسلام در ایران تألیف پطروشفسکی ترجمه کریم کشاورز ص 71 چاپ 1354 (30)-ضحی الاسلام ج 1 ص173 نقل از تاریخ الوزراء جهشیاری و پرتو اسلام ج 2 ص 215 نفوذ ایرانی بود.
»50در نتیجهء نهضت علمی دورهء عباسیان گروهی که زبان پارسی و تازی میدانستند و در ترجمهء کتب فارسی و نقل آثار و آداب ایرانی بعرب سهم مهمی داشتند این اشخاص بودهاند: 1-عبد الله بن مقفع 2-آل نوبخت 3-موسی و یوسف فرزندان خالد 4-ابو الحسن علی بن زیاد تمیمی 5-حسن بن سهل 6-بلاذری 7-جبلة بن سالم 8-اسحاق بن زید 9-محمد بن جهم برمکی 10-هشام بن قاسم 11-موسی بن عیسی کسروی 12-زادویه بن هاشویه اصفهانی 13-محمد بن بهرام بن مطیار اصفهانی (48)-بیست مقاله قزوینی ج 1 ص 42 چاپ 1332 (49)-جوامع الحکایات عوفی باب پنجم (50)-سبکشناسی ج 1 ص 257 14-بهرام بن مردان شاه 15-عمر بن فرخان."