چکیده:
مسأله «نجات» و «رستگاری» پیروان ادیان، تاریخی به قدمت تاریخ ادیان دارد و
همواره بخشی از تبادلات فکری و فرهنگی ادیان و بعضا سبب اختلافات دینی و نزاعهای
مذهبی بوده است. هرچند ادیان عموما دعوی صدق انحصاری دارند، اما انحصارگرایی
دینی نجات بخشی در مسیحیت از اهمیت و برجستگی خاصی برخوردار است. در برابر این نگرش
انحصارگرایانه بعضی از فیلسوفان دین، نظریه کثرتگرایی دینی نجاتبخشی را تقویت
کردهاند. حقیقت نجات و رستگاری چیست؟ نگرشهای مختلف در این مورد کدام است؟ و
اسلام کدام معیار را برای نجات و رستگاری بیان میکند؟ این نوشتار کوشش دارد با
بررسی مقایسهای و تحلیل انتقادی مسأله «نجات» از منظر انحصارگرایی نجات بخش مسیحی
و «کثرتگرایی دینی نجات بخش جان هیک» به کاوش در موضوع «نجات» و «رستگاری» از
دیدگاه اسلام بپردازد.
The salvation affair of religion followers has a history as old as religion history، and it has always been a part of mental and cultural exchanges of religions and partially the cause of religious disagreements and disputes.
Although religions commonly claim the exclusive truth، but the salvational religious exclusivism in Christianity has the importance and special protuberance.
Against this exclusive attitude. Some of the religion philosophers supported the view of salvational religious pluralism.
What is the reality of salvation?
What are the different attitudes about it?
And what are the criteria is expressed for salvation by Islam?
By comparative investigation and critical analysis of salvation affair in the sight of Christian salvational exclusivism and salvational religious pluralism of John Hick، this paper tries to research about salvation affair in the sight of Allameh Tabatabayi and Murtaza Mutahhari.
خلاصه ماشینی:
"سؤال این است اگر غیر مسلمانان انسانهای اخلاقی و دارای نیت صادقانه باشند و عمل نیکی از آنان صادر شود، آیا عمل آنان دارای پاداش خواهد بود و از منظر فرهنگ اسلامی اهل نجاتند, یا عمل آنان باطل است؟ اگر فرض دوم صحیح باشد با عدل خداوند چگونه سازگاری دارد؟ این مسأله هر چند در گذشته فقط در میان متکلمین و فلاسفه مورد بحث و گفتگو واقع میشد ولی امروزه کمتر کسی را میتوان یافت که لااقل در ذهن و برای خود این مسأله را طرح نکند.
کثرت گرایی نجات بخشی ادیان از منظر استاد مطهری مرتضی مطهری - به عنوان یک متفکر بزرگ اسلامی- در مورد نجات و رستگاری غیرمسلمانان سخنی دارند که آن را به اختصار بیان میکنیم، اکنون میگوییم اگر شخص غیر مسلمانی, این چنین خدماتی (اعمال خیر) انجام داد آیا برای او پاداشی هست یا نه؟ دین حق میگوید: امین باشید و دروغ نگویید آیا اگر غیر مسلمانی اعمالش منطبق بر همین دستور باشد[اهل نجات خواهد بود یا خیر؟] ایشان در جواب سه دیدگاه را مطرح میکند.
خداوند در این آیات در ابتدا خط بطلان بر امتیاز خواهیهایخیالی، نژادی، جنسیتی، اجتماعی و حتی وابستگیهای دینی میکشد؛ و در ادامه به یک اصل عقلایی و سنت تغییر ناپذیر الهی، امری که در نزد بسیاری از انسانها و ملتها پذیرفته شده است، اشاره میفرماید: یعنی ملاک و مدار ثواب و نجات را، عمل صالح و ایمان به خدا بیان میکند."