چکیده:
ادبیات بینالمللی توسعه در سالهای اخیر بهطور فزایندهای رهیافت «توسعه حق محور»
را مورد توجه قرار داده است. این رهیافت مبین یک چارچوب مفهومی برای فرآیند توسعه
انسانی است که از چندین جریان فکری و اجرایی تکامل یافته است و در حال حاضر در
گفتمان جهانی حقوق بشر و توسعه جایگاه ویژهای دارد.
سالها است که توسعه، دغدغه بشر میباشد و آمارهای موجود در سطح بینالمللی حاکی
از آن است که بهرغم فعالیتهای گسترده بینالمللی و پیشرفتها، هنوز بخش عظیمی از
مردم جهان از سادهترین امکانات زندگی محرومند و برنامهها، استراتژیها و اسناد
بینالمللیدر عمل نتوانسته است در زندگی آنها تغییر اساسی به وجود آورد. با توجه
به آنچه بیان شد، این مقاله بر آن است تا به تبیین رهیافت توسعه حقمحور بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"همچنین اعلامیه نهایی کنفرانس بیان کرد که بهرهمندی از حقوق اجتماعی و اقتصادی با استفاده از حقوق مدنی و سیاسی میسر است و ارتباط عمیقی میان حقوق بشر و توسعه اقتصادی وجود دارد؛ و نیز این اعلامیه بر مسئولیت جمعی جامعه بینالمللی برای تامین حداقل استانداردهای لازم زندگی برای ابنای بشر- که برای بهرهمندی از حقوق بشر و آزادیهای اساسی است – تاکید کرد[3].
مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه 2514 در سال 1969 اعلام کرد که هدف پیشرفت اجتماعی و توسعه افزایش مستمر استانداردهای مادی و معنوی زندگی تمام اعضای جامعه با عنایت به احترام و انطباق با حقوق بشر و آزادیهای اساسی میباشد[4].
همچنین کمیسیون حقوق بشر در سال 1977 در قطعنامه اجلاس 33 تصمیم میگیرد که توجه ویژهای به موانع تحقق کامل حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بویژه در کشورهای در حال توسعه داشته باشد و فعالیتهایی را که در سطوح ملی و بینالمللی برای توسعه حقوق بشر انجام میشود، درنظر گیرد[5].
این اعلامیه، حق توسعه را یک حق غیرقابلانکار انسانی تلقی میکند که به موجب آن، هرفردی از افراد و همه مردم حق دارند که در فرآیند توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مشارکت داشته باشند و از نتایج آن بهرهمند گردند؛ زیرا تحقق کلیه حقوق انسانی و آزادیهای اساسی از طریق آن امکانپذیر است.
برای آگاهی بیشتر از جنبشهای زنان و حقمحوری، به متن سخنرانی سرکار خانم دکتر «شهرآشوب رضوی» مدیر برنامه زن و فقر موسسه توسعه اجتماعی ملل متحد (UNRISD)، در گزارش نهایی کارگاه مشورتی زن و فقر مراجعه کنید که در آبان ماه 1379 در مرکز مطالعات عالی بینالمللی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و برنامه عمران ملل متحد (UNDP) برگزار شد."